تاریخ سند: 10 آذر 1357
متن سند:
موضوع: وقایع
برابر گزارش یگان مربوطه
1ـ ساعت 1700 روز 10 /9 /57 اتومبیل وانت تویوتا شماره 19381 تهران
متعلق به دیوید اسکرتبعه امریکا در جلو منزل وی واقع در کوچه سیچان آتش زده
شده است.
2ـ ساعت 1945 روز 10 /9 /57 اتومبیل ژیان شماره 81499 تهران ط متعلق به
رابیر پیتر میچل تبعه امریکا شرکت بل را در مقابل منزلش در خیابان کاخ
سعادت آباد آتش زده شده.
3ـ ساعت 0200 صبح روز 11 /9 /57 اتومبیل پیکان جوانان شماره 25731
تهران د متعلق به وایت کلی تبعه امریکا و همچنین اتومبیل رنو شماره 27119
اصفهان را متعلق به اونالدین تبعه امریکا را در کوچه دیوانبیگی آتش
زده اند.
4ـ روز 11 /9 /57 در مسجد جامع اصفهان اجتماع و هنگام خروج دست به تظاهرات زده که وسیله مأمورین فرمانداری نظامی متفرق گردیدند در بعضی خیابانهای شمالی
تظاهرات پراکننده وجود دارد.
1
5ـ روز 11 /9 /57 کلیه شعبات بانکهای اصفهان تعطیل و بازار و مغازه های
خیابانها بسته است.
6ـ ادارات دادگستری و قند و شکر و غله روز 11 /9 /57 دست از کار کشیدند.
7ـ برق شهر ساعت 0900 روز 11 /9 /57 قطع و ساعت 1300 مجددا وصل
گردیده ضمنا ساعت 1900 برق شهر قطع و ساعت 2345 وصل گردیده.
8ـ روز 11 /9 /57 کلیه مغازه های خیابانها و بازار شهرستانهای شهرضا ـ
همایونشهر ـ نجف آباد2ـ نائین تعطیل و در شهرضا عده ای دست بتظاهرات زده اند.
3
9ـ شعبات بانکهای کلیه شهرهای تابعه استان تعطیل بوده است.
جانشین رئیس شهربانی استان اصفهان ـ سرتیپ شیرانی
گیرندگان
تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت اصفهان
ریاست امنیت داخلی با اخبار واصله تطبیق اگر خبری منعکس نشده منعکس گردد ضمنا
محرکین شناسائی شوند.
13 /9
توضیحات سند:
1ـ فرمانداری نظامی در گزارش نوبه ای 112 خود تعداد اجتماع کنندگان در مسجد جامع
اصفهان را سه هزار تن یاد کرد.
همین منبع اضافه می کند که «تظاهرات پراکنده ای در نقاط
مختلف شهر اصفهان و حومه روی داد که با دخالت مأمورین فرمانداری و با استفاده از گاز
اشک آور تیراندازی هوایی تظاهرکنندگان متفرق شدند.
» یک گزارش غیردولتی درباره
حوادث اول محرم اصفهان چنین می نویسد :«مرکز تجمع مسجد جامع در میدان کهنه
بود.
عده ای از جوانان از خیابان بزرگمهر دسته جمعی و به طور آرام به طرف مسجد به راه
می افتند و در مسیر خود با اتومبیل گشتی فرمانداری نظامی برخورد می کنند.
مأمورین به روی آن ها آتش می گشایند و در نتیجه چهار نفر کشته می شوند که نام یکی از
آن ها رضا زلمانی از محله خواجو، حمام بیستون می باشد...
.
پس از خاتمه
مراسم در ساعت یازده و نیم هنگامی که مردم مشغول خارج شدن از مسجد بودند، مجددا
مأمورین با مسلسل های سبک تیراندازی می کنند که گفته می شود پنج نفر دیگر در آن
مرحله کشته می شوند...
نام دو نفر از شهدا که شناخته شده اند از این قرار است: عباس نبوی، دانشجو، و احمد خوانساری.
» (اخبار جنبش اسلامی، ش 6،
به تاریخ 18 /9 /57) ساواک اصفهان دو روز بعد خبر از شهادت یکی از زخمی ها به نام
سید محمد طباطبایی داد.
روزنامه کیهان هم نوشت که احمد خوانساری دانش آموز 16
ساله هنرستان فرخ روز ساعت 5 بعدازظهر روز شنبه اول محرم در خیابان مهرگان به ضرب گلوله شهید شد.
(ش 10615، ص 7)
2ـ درباره نجف آباد گزارش دیگری هست که می خوانید.
3ـ بخشدار شهرضا در مورد تظاهرات این شهر نوشت که «از ساعت 11 صبح لغایت 7
بعدازظهر روز شنبه 11 /9 /57 کلیه مغازه ها و بانک ها و مدارس راهنمایی، دبیرستان ها و آموزشگاه ها تعطیل و تظاهرات ضدملی و آتش زدن لاستیک اتومبیل و سد معبر وسیله
تظاهرکنندگان مشاهده می شد که وسیله مأمورین انتظامی متفرق شدند.
»
سند بعدی نیز درباره شهرضا است.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 18 صفحه 49