جناب آقای نبیل پیشکار علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران
تاریخ سند: 2 بهمن 1346
جناب آقای نبیل پیشکار علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران
متن سند:
خواهشمند است گزارش زیر را به عرض علیاحضرت شهبانوی ایران برسانید.استانداری گیلان در تاریخ 5 /6 /46 درخواست نموده بود که پیکره ای از علیاحضرت شهبانوی ایران تهیه و بر تپه ای که در پشت سدّ شهبانو فرح قرار دارد نصب شود.
این درخواست در کمیسیون نصب مجسمه و بناهای یادبود مطرح و پس از بازدید محل چنین نظر داده شد که این پیکره با لباس مخصوص تاجگذاری و به بلندی هفت متر ساخته و به روی پایه چهارده متری نصب شود.
استانداری گیلان با این نظر موافقت نمود و آگهی لازم برای تهیه و عرضه ماکت از طرف پیکرسازان در روزنامه های کثیرالانتشار نشر یافت و تاریخ داوری روز هشتم آبان ماه تعیین گردید ولی اول آبان ماه نامه ای از طرف یکی از پیکرسازان به کمیسیون رسید که چون عکسی از علیاحضرت شهبانو با لباس تاجگذاری در دسترس نیست تاریخ داوری به بعد از تاجگذاری موکول گردد.
کمیسیون نصب مجسمه و بناهای یادبود این درخواست را پذیرفت و در نتیجه داوری تا تاریخ 18 /8 /46 به تعویق افتاد.
چند تن از دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا که برای نخستین بار در مسابقه های پیکر سازی شرکت نموده بودند عکسی از علیاحضرت با لباس تاجگذاری بدست آورده و توانسته بودند که ماکت خود را در تاریخ هشتم آبان ماه به اداره کل آفرینش هنری و ادبی تحویل دهند.
جمعا ده ماکت تا تاریخ 18 /8 /46 به اداره کل آفرینش هنری و ادبی واصل گردید و همان روز کمیسیون نصب مجسمه و بناهای یادبود بر طبق معمول داوری نمود و یکی از پیکره ها متعلق به آقای محمدعلی قربان زاده دانشجوی دانشکده هنرهای زیبا بیش از ماکتهای دیگر رأی موافق به دست آورد ولی اعضاء کمیسیون پیشنهاد نمودند که چون اتفاق نظر حاصل نیست و برای نخستین بار پیکره ای از علیاحضرت شهبانوی ایران با لباس تاجگذاری نزدیک یکی از سدهای بزرگ و در کنار یکی از شاهراههای کشور و به ارتفاع هفت متر ساخته و نصب می شود و علیاحضرت شخصا هنرشناس هستند چهار ماکت که کم و بیش مورد قبول اعضاء کمیسیون نصب مجسمه و بناهای یادبود قرار گرفته برای انتخاب یکی از آنها به پیشگاه علیاحضرت عرضه شود.
این پیشنهاد کتبا به پیشگاه علیاحضرت تقدیم شد و موافقت فرمودند که چهار ماکت برگزیده فرستاده شود.
چون از تاریخ داوری تا روز فرستادن مدتی گذشته و ماکت ها کثیف شده بود1 به صاحبان آنها اطلاع داده شد که برای پاک کردن آنها اقدام نمایند.
سه تن از آقایان ماکتهای خود را رنگ و آقای حسن ارژنگ نژاد ماکت خود را تمیز نمود.
علیاحضرت پس از ملاحظه نخست دو ماکت متعلق به آقایان حسن ارژنگ نژاد و محمد هژیر ابراهیمی و سپس فقط ماکت آقای حسن ارژنگ نژاد را انتخاب فرمودند و این موضوع کتبا به این وزارت ابلاغ گردید و طبق امر علیاحضرت به آقایان هژیر ابراهیمی و حسن ارژنگ نژاد اطلاع داده شد که با ابزار کار در کاخ نیاوران حضور یابند.
پس از این شرفیابی معلوم گردید که دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا که با یکدیگر همکاری نزدیک داشته و در نتیجه ماکتهای آنان به یکدیگر بسیار شبیه بوده است به جای رنگ کردن ماکت برگزیده ماکت دیگری را رنگ کرده اند و همچنین به جای اینکه آقای هژیر ابراهیمی به کاخ نیاوران مراجعه نماید دوست و همکار ایشان آقای بهرامی بدون اطلاع این وزارت مراجعه نموده است.
بلافاصله آقای هژیر ابراهیمی احضار گردیده و به فرستادن دوست و همکارش آقای بهرامی به جای خود اعتراف نمود و اظهار داشت که به علت کسالت نتوانسته است شخصا شرفیاب شود.
چون موضوع عوض شدن ماکت آقای هژیر ابراهیمی با ماکت یکی دیگر از دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا نیز عنوان شده بود به خانم طریان و آقای حسین کاظمی استادان هنرکده هنرهای تزئینی و اعضاء کمیسیون نصب مجسمه و بناهای یادبود ابلاغ شد ...
که دارد و گویا به همین علت خود دانشجویان یکی را به جای دیگری رنگ کرده و سپس متوجه اشتباه خود شده اند.
بنابراین از نظر شرفیابی شخص دیگری به جای آقای هژیر ابراهیمی این وزارت دخالت و قصوری نداشته است.
علت تعویض دو ماکت بسیار شبیه به یکدیگر نیز اشتباه خود دانشجویان دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بوده است که یکی را به جای دیگری رنگ نموده اند و تشخیص آن دو ماکت از یکدیگر از برداشتن شماره برای رنگ کردن از طرف مسئولان اداری که تخصصی در پیکر سازی ندارند کار آسانی نبوده است.
وزیر فرهنگ و هنر ـ مهرداد پهلبد
توضیحات سند:
1ـ نگهداری از آثار هنری داخلی توسط مسئولین چقدر جالب است! اصل کار، و هدر دادن پول ملت کار کثیفی بوده است.اما همان ماکت ها که برای شهبانوی ساده زیست ایران و طرفدار هنر!! ارزشمند بوده خوب نگهداری نشده است.