تاریخ سند: 31 فروردین 1344
موضوع: شایعات
متن سند:
شماره: 468 تاریخ: 31 /1 /44 13440131
موضوع: شایعات
در دانشگاه تهران شایع است. جبهه ملى مجدداً فعالیتهاى خود را شروع کرده و مشغول دادن سازمانى براى تشکیلات جدید خود میباشد.1 بین عده معدودى از افراد جبهه مذکور در دانشگاه شایعاتى وجود دارد مبنى بر این که با تغییر سفیر امریکا در ایران2 سیاست امریکا عوض شده است.
نامبردگان اضافه نمودهاند که سفیر مذکور در هر کشورى که بوده مأموریت داشته کودتائى در آنجا برپا کند از جمله کودتاى عراق در زمان سرلشکر عبدالکریم قاسم میباشد.3
گویندگان شایعه موضوع تیراندازى در کاخ مرمر را بوى نسبت دادهاند. ضمناً بین دانشجویان مورد بحث گفته شده که در بازار شایع است سفر شاهنشاه بامریکا با تغییر سیاست امریکا در ایران ارتباط دارد و ممکن است در ایران حکومت جمهورى برقرار گردد.
گیرندگان: ساواک
توضیحات سند:
1 - از سال 1344، جبهه ملى مجدداً به گوشه انزوا پناه برد. نیز جبهه ملى در داخل خود دچار تشتت و ناهماهنگى بود. عناصر جوانتر و رادیکالتر جبهه خواهان برخورد فعالترى بودند در حالى که عناصر محافظهکارتر بیشتر متمایل به اتخاذ سیاست معروف «صبر و انتظار» بودند تا ریسک برخورد مستقیم با رژیم. تشتّت آرا و عدم توافق در اتخاذ سیاستى مشخص و یکپارچه در رهبرى جبهه باعث شد تا رهبران جبهه ملى دوّم، اعلام استعفا نموده و بدین ترتیب عمر جبهه قبل از آنکه بتواند گام مشخصى در قالب اتخاذ یک خطمشى عملى در مبارزه با رژیم بردارد، و یا قادر شود برخى از مشکلات و ضعفهاى تشکیلاتى خود را سر و سامان دهد، به پایان رسید. تلاش و مذاکرات مفصل بین رهبران و اعضاى ارشد جبهه ملّى منجر به تشکیل «جبهه ملّى سوم» در سال 1344 گردید. اما این تشکل تازه نیز راه به جایى نبرد. جداى از آنکه مشکلات و مسائل قبلى عملاً حل نشده بود و جبهه همچنان از عدم انسجام فکرى، بىبرنامهگى، و مهمتر از همه، فقدان رهبرى در مضیقه بود، شاه نیز به تدریج با پشت سرگذاردن بحرانى که از سال 1339 آغاز شده بود، با قلع و قمع مخالفین و خارج کردن [رجال] استخواندار از گود، نیرومندتر از گذشته به صحنه باز مىگردید. در شرایط جدید شاه به هیچ روى تاب تحمل و حوصله مخالفت ملّیون را نداشت.
از کتاب مقدمهاى بر انقلاب اسلامى نوشته دکتر صادق زیباکلام، چاپ اول بهار 1372، ص 222 و 223
2 - آرمین مایر سفیر وقت آمریکا در ایران
3 - در ژوئیه 1958 (1337 ه.ش) ملک فیصل پادشاه عراق در یک کودتاى نظامى به رهبرى عبدالکریم قاسم سرنگون شد. در این کودتا پادشاه عراق و تمامى افراد خانواده او و هم چنین بسیارى از دولتمردان، از جمله نخستوزیر قدرتمند آن کشور، نورى سعید پاشا، قتل عام شدند.
از کتاب: «ایران ابرقدرت قرن، نوشته یوسف مازندى، ص 402
منبع:
کتاب
ترور شاه / حادثه کاخ مرمر به روایت اسناد ساواک صفحه 170