جناب آقای پهلبد وزیر محترم فرهنگ و هنر
تاریخ سند: 21 مرداد 1346
جناب آقای پهلبد وزیر محترم فرهنگ و هنر
متن سند:
شماره: ۲۷۵۳ تاریخ: 21 /5 /1346جناب آقای پهلبد وزیر محترم فرهنگ و هنر
تعقیب مذاکرات قبلی به استحضار خاطر محترم می‌رساند: به‌طوری که سابقاً هم ضمن نامه شماره ۶۶۳۴ مورخ ۲۷/ اسفند /۱۳۴۶ معروض گردیده آقای پیر بارد یکی از مسئولان مهم و برجسته تنظیم برنامه‌های فرهنگی تلویزیون سوئیس که برنامه‌های جالب و آموزنده‌ای تحت عنوان انسان در جستجوی گذشته خویش son passé a de L Homme a ia recherche تنظیم نموده پیشنهاد کرده است که برنامه‌ای هم راجع به مدنیت پرافتخار ایران تنظیم نماید و مایل است که با چند نفر متخصص برای اجرای این برنامه ایران بیاید. برنامه‌هایی که تلویزیون سوئیس راجع به مدنیت‌های مختلف تاکنون تنظیم نموده عبارتند از:
مدنیت خمرها Khmers
مدنیت آستوکها Azteques در مکزیک و اتروسک Etrusque در ایتالیا
مدنیت یونان و روم
مدنیت مصر قدیم
و این برنامه‌ها از تلویزیون سوئیس و دیگر تلویزیون‌های کشورهای فرانسه زبان و در کنفرانس‌های مهم فرهنگی نمایش داده شده و فوق‌العاده جلب توجه نموده است.
چون اجرای یک چنین برنامه‌ای برای معرفی مدنیت ایران بسیار مفید خواهد بود لذا شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران پیشنهاد آقای پیربارد را استقبال و به سفارت شاهنشاهی ایران در برن مراجعه نمود که در محل تحقیقات جامعی راجع به این موضوع به عمل آورده و نظریات خودشان را با شرایطی که تلویزیون سوئیس برای اجرای برنامه مورد نظر دارد و برآورد هزینه آن را مشروحاً به شورای مرکزی جشن شاهنشاهی برای اتخاذ تصمیمات لازمه اشعار دارند.
پاسخ جناب آقای مجید رهنما سفیر شاهنشاهی در برن حاکی است که در حدود یک سال پیش انجمن فرهنگی شرق و غرب در ژنو یک سلسله کنفرانس درباره تمدن‌های باستانی جهان ترتیب داد که در آن آقای پیر بارد شرکت می‌ورزید از این راه بود که با فیلم‌های مستند کارگردان نامبرده آشنایی حاصل شد و این فکر به وجود آمد که برای معرفی ایران باستان بسیار مفید می‌بود اگر آقای بارد قبول کند فیلم‌هایی نیز درباره ایران تهیه نماید و با ایشان تماس‌هایی برقرار شد و مذاکراتی به میان آمد و به دنبال این تماس‌ها و مذاکرات ایشان پذیرفتند که برای سال ۱۹۶۷ مسافرت به ایران را در برنامه خود قرار دهند و چندی بعد که جناب آقای مجید رهنما در تهران با جناب آقای نخست‌وزیر ملاقات نموده‌اند جریان اقدامات خودشان را در این زمینه به استحضار معظم‌له رسانیده‌اند و جناب آقای نخست‌وزیر موافقت فرموده‌اند که ترتیب مسافرت آقای بارد برای تهیه فیلم در ایران داده شود و سفیر شاهنشاهی در برن در بازگشت به محل مأموریت این موافقت اصولی را شفاهاً به اطلاع آقای بارد رسانیده و از این تاریخ به بعد ایشان در انتظار خبر و تماس رسمی بودند و به همین جهت مکرر با سفارت شاهنشاهی در برن و نمایندگی دائمی ایران نزد دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو تماس گرفته‌اند.
آقای بارد طرح برنامه‌های خود را قبلاً به‌وسیله سفارت شاهنشاهی در برن و نمایندگی دائمی ایران نزد دفتر اروپایی سازمان ملل متحد به شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران ارسال داشته است اینک رونوشت آنها تلواً تقدیم می‌گردد (ضمیمه شماره ۱) ولی اخیراً برنامه دقیق‌تری تهیه و فرستاده است که آن را نیز به‌ضمیمه از نظر عالی می‌گذراند (ضمیمه شماره ۲) طبق این برنامه آقای پیر بارد پیشنهاد نموده که هزینه سفر رفت و برگشت خود او و سه نفر دیگر پرداخت شود و جمعاً پنجاه روز برای تهیه فیلم موردنظر وقت لازم خواهند داشت و در نظر است که اول اکتبر خود او و یکی از کارشناسان برای مذاکرات و مطالعات قبلی به ایران بیایند و دو نفر دیگر که فیلم بردارند از پانزدهم اکتبر به بعد به آنها ملحق خواهند شد و هزینه توقف پیر بارد و همراهانش در ایران نیز تأمین گردد. نقاطی را که فیلم‌برداری خواهند کرد عبارتند از:
شوش چغازنبیل - مناطق کوهستانی البرز
پرسپولیس و حوالی پرسپولیس - پازارگاد
اصفهان و شاید به شیراز هم مسافرت کنند و از موزه‌های ایران و از کلکسیون‌ها و مجموعه‌های شخصی هم فیلم‌برداری خواهند کرد.
آقای پیربارد هزینه‌هایی را هم برای اضافه با گاز* و مسافرت‌های داخلی در ایران در نظر گرفته که ضمن پیشنهاد او (ضمیمه شماره ۲) از نظر محترم می‌گذرد.
برآورد هزینه‌های مزبور در حدود هشتاد تا نود هزار تومان خواهد شد.
خواهشمند است نسبت به تأمین اعتبار مسافرت آقای پیربارد و همراهان او به ایران به هر طریقی که مقتضی بدانند اقدام فرمایند که این موضوع بیش از این به تعویق نیافتد و از این رهگذر یک کار بسیار مهم فرهنگی برای آشنا کردن میلیون‌ها نفر در غرب به مدنیت پر افتخار ایران انجام گردد.
قائم‌مقام نایب رئیس شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران
دکتر مهدی بوشهری*
توضیحات سند:
* با گاز عین کلمه تایپ شده در اصل سند است که در بررسی انجام شده نسخه پیش‌نویس خطی آن در پرونده موجود نبود ولی احتمالاً اضافه بار می‌تواند باشد.* مهدی بوشهری فرزند حسین در سال ۱۳۱۶ ش در شیراز متولد شد. تحصیلات عالی را تا درجه دکترا ادامه داد. نامبرده سمت‌هایی من‌جمله: سفیر کبیر سیار شاه در کشورهای اروپایی، دبیر کل سازمان ایرانی مجامع بین‌المللی، دبیر کل جشن هنر شیراز با حکم فرح پهلوی و ... را عهده‌دار بود. مشارالیه همسر سوم اشرف پهلوی بود و به سبب فامیلی و نزدیکی با شاه از مهره‌های قابل اعتماد و وفادار وی محسوب می‌شد و در امور مالی و عقد قراردادهای داخلی و خارجی برای بنیاد پهلوی و سایر سازمان‌های وابسته به دربار که اکثر آنها را اشرف رهبری می‌کرد دخالت داشت. وی ارتباط و دوستی نزدیکی با رئیس ساواک (نصیری) داشت چنانچه در زمان فوت پدر و عمویش نصیری یادداشت‌های تسلیت جداگانه‌ای برای او ارسال داشته است. مهدی بوشهری پس از پیروزی انقلاب اسلامی از کشور متواری و در اروپا بسر می‌برد و در سال ۱۳۶۲ در دادگاه لاهه (بیانیه الجزایر) در مورد مسئله شرکت سهامی شیلات ایران، بر علیه جمهوری اسلامی شهادت داده است.
- اسناد ساواک - پرونده‌های انفرادی.