تاریخ سند: 8 آبان 1348
صورت هدایای مرحمتی در کشور آمریکا
متن سند:
1ـ قالی شمار117
موزه کندی ریاست جمهوری فقید آمریکا
2ـ قالی شماره 1572 /1
حضرت ریاست جمهوری امریکا
3ـ قوطی سیگار طلا " " " "
4ـ سینی نقره خانم شهردار نیویورک
5ـ سینی نقره رئیس حفاظت در نیویورک
6ـ " " آقای واتر معاون کل تشریفات
7ـ گلدان نقره رئیس پلیس نیویورک
8ـ تنگ نقره خانم مهماندار کاخ محل اقامت
9ـ جعبه شکلات 25×25×5 آقای هولمن معاون اداره امور ایران
10ـ " " رئیس سوکمیته سنای امریکا
11ـ " " معاون شهردار شهر نیویورک
12ـ " " شهردار واشنگتن
13ـ قوطی سیگار روی میزی 10×20×4 (5 عدد پلیس نیویورک )
14ـ " " " 10×20×5 /2 بوسیله آقای افشار1 سفیر شاهنشاه آریامهر به پلیس نیویورک
15ـ قوطی سیگار روی میزی 10×20×5 /2 رئیس نیویورک
16ـ " " " " آقای اسپرواکینو
17ـ " " " " آقای فانتن
18ـ " " " " آقای لورمن
19ـ قوطی سیگار روی میزی 8×16 رئیس مطبوعات کاخ سفید
20ـ قوطی سیگار جیبی 6 عدد پلیس واشنگتن
21ـ " " 3 عدد مهمانداران هیئت مطبوعات
22ـ " " 2عدد پلیس محافظ هواپیمائی پان آمریکن
23ـ قالیچه شماره 1978 /1 شهردار شهر نیویورک
24ـ قالیچه 1826 /1 سناتور فولبرانت
25ـ قالیچه 1764 /1 رئیس تشریفات ریاست جمهوری
26ـ قالیچه 1615 /1 خانم ریاست جمهوری
27ـ قالیچه 1920 /1 آقای سعیدخان معاون تشریفات ریاست جمهوری
28ـ قالیچه 1949 /1 آقای آلبو معاون ریاست جمهوری
29ـ قالیچه 1944 /1 معاون وزیر خارجه
30ـ " 1841 /1 آقای لنج رئیس محافظین
31ـ " 232 /1 وزیر امور خارجه
32ـ " 223 /1 رئیس تشریفات نیویورک
33ـ " 1946 /1 رئیس تشریفات وزارت خارجه
34ـ " 1779 /1 آقای راکولر مدیر کل وزارت خارجه
35ـ " 1231 /1 آقای میلکوس مدیر کل امور ایران
36ـ " 1232 /1 مهماندار شاهنشاه
37ـ " 1943 /1 آقای سناتور فونتن رئیس کمیته روابط خارجی
38ـ " 1411 /1 وزیر دفاع
39ـ " 10803 آقای پیسکو معاون وزارت خارجه
40ـ قالیچه شماره 1280 /1 آقای سنتری و بانو
41ـ " " 1282 /1 آقای هریمن
42ـ " " 1799 /1 آقای ریچاردسن معاون وزارت خارجه
برگشتی
قاب خاتم یک عدد
قاب نقره 3 عدد
قوطی سیگار روی میزی 10×20×4 سه عدد
" " " 10×20×5 /2 2 عدد
قوطی سیگار جیبی 4 عدد
رونوشت جهت تشریفات کل شاهنشاهی ارسال میگردد.
سیروس فرزانه
سرکار خانم ضرابی خواهشمند است در پرونده مسافرت شاهنشاه آریامهر به کشور امریکا بایگانی فرمائید.
8 /8 /1348
8 ـ 48
توضیحات سند:
1ـ امیرخسرو افشار قاسملو فرزند علی اکبر در سال 1296 شمسی در تهران متولد شد.
تحصیلات خود را تا اخذ لیسانس علوم اقتصادی و اجتماعی در دانشگاه ژنو ادامه داد و از سال 1320 در وزارت امور خارجه مشغول خدمت شد.
او در سال 1336 معاون وزیر امور خارجه گردید و از سال 1340 به ساواک پیوست.
افشار در سند بیوگرافی ساواک چنین معرفی شده است: «فردی است ملایم و خوش برخورد، جاه طلب و برای رسیدن به امیالش هر کاری انجام می دهد.
احساسات انگلیسی دارد.
انگلیسی ها هم به او اعتماد دارند.
» وی در سال 1346 مدتی به سفارت ایران در لندن منصوب شد و در سال 1347 از شاه مدال دریافت کرد.
در تاریخ 30 فروردین 1348 (19 آوریل 1969) طی نطقی در مجلس سنا لغو معاهده 1316 را به طور رسمی اعلام کرد.
وی به صراحت اظهار داشت : «نظر به دلایلی که به استحضار رسید، عهدنامه مرزی 1316 بی ارزش و کان لم یکن است و دولت ایران در سراسر اروندرود هیچ اصلی جز اصل شناخته شده حقوق بین الملل، یعنی اصل تالوگ یا خط منصف را قبول ندارد.
» او در ادامه سخنان خود گفت : «به نام دولت ایران اعلام می دارم که هرگونه تخطی و تجاوز به حقوق حاکمیت ایران در اروندرود و هرگونه ممانعت از ورود کشتی ها به مقصد بنادر ایران و هرگونه تجاوز به کشتی هایی که پرچم ایران را دارند و یا هرگونه توسل به زور نسبت به نیروهای مسلح ایران با مقاومت و عکس العمل شدید مواجه خواهد شد و به آتش آنها به سوی نیروهای مسلح ایران پاسخ داده خواهد شد و مسئولیت این کار و عواقب بسیار خطرناک آن که ممکن است دامنه وسیع داشته باشد، تنها متوجه دولت عراق خواهد بود.
» افشار سمت های دیگری از جمله دبیراول نمایندگی ایران در سازمان ملل، کفالت اداره سازمان ملل، ریاست اداره سوم سیاسی، سفیر در آلمان و فرانسه و مدیرکل سیاسی وزارت خارجه را نیز برعهده داشت، از سال 1353 تا 1357 در دربار مشغول کار شد و در شهریور 1357 به وزارت امورخارجه در کابینه شریف امامی منصوب گردید.
امیرخسرو افشار از مهره های سیاسی مطرح و وفادار به رژیم پهلوی بود.
وی سرانجام در آبان ماه 1378 در لندن درگذشت.
(اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
2ـ سفرهای شاه به آمریکا از جمله پرخرجترین سفرهای خانوادهی سلطنتی بود.
در این سفرها ضمن هدایایی که به بسیاری از رجال آمریکایی داده میشد، به موسسهها و بنگاههای فراوانی کمک میگردید.
در سند دیگری راجع به یکی از سفرهای شاه به آمریکا آمده است: « هزینه تشریففرمائی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرتین شهبانو و والاحضرتین به آمریکا بهای بلیط جناب آقای دکتر سنگ به آمریکا 87300 عوارض گذرنامه 78 نفر 280000 خرید ده کیلو خاویار 36000 خرید سکه طلا 330000 خرید ده جفت دکمه سردست نیمپهلوی طلا 48100 بهای 4 تخته قالیچه از فرش گیتی 244000 قاب عکس و مصنوعات نقرهای و ...
.
85824 بهای بلیط آقای رسول پرویزی جمع 434 /163 /1»
شهلا بختیاری، پیشین، سند شماره 197، ص 510
منبع:
کتاب
هدایای دربار پهلوی به بیگانگان به روایت اسناد ساواک صفحه 40