تاریخ سند: 11 آبان 1357
گزارش نوبهای عملیاتی شماره 55
متن سند:
گزارش نوبهای عملیاتی شماره 55
مدرک نقشه. 1 - 10000 مشهد و حومه
مدت دوره از 0600. 10 الی 0600. 11 /8 /57
1. وضعیت خودی در پایان دوره.
الف. استعداد فرمانداریهای نظامی مناطق ششگانه تغییر عمدهای نکرده است.
ب. استعداد یگانهای احتیاط در قرارگاه فرمانداری نظامی مشهد و اطراف حرم تغییر عمدهای نکرده است.
پ. یگانهای احتیاط در کلانتریهای ششگانه و سربازخانهها (لشگر 77. ژاندارمری. شهربانی) آمادگی برای اجرای هرگونه مأموریتی را در مدت دوره داشتهاند.
ت. به منظور جلوگیری از اعتصابات و تظاهرات و راهپیمائی مخالفین در شهر و در خیابانها و نقاط حساس و مهم از جمله چهارراهها و مخصوصاً اطراف حرم مطهر امام رضا (ع) یگانهای نظامی مستقر شدهاند. سعی میشود تظاهرات و اعتصابات و بینظمیها را خنثی و نسبت به پاکسازی منطقه مربوطه فعالیت نمایند. برای متفرق نمودن و جلوگیری از راهپیمائیها، مأمورین ابتدا با صحبت و در صورت عدم موفقیت1 با مانور نیروها و در مرحله آخر با استفاده از گاز اشکآور تظاهرکنندگان را متفرق مینمایند.
2. اخبار مربوط به یگانهای مجاور و پشتیبانیکننده.
الف. نیروهای ناحیه ژاندارمری مأمور به فرمانداری نظامی بنا به فرمان مطاع مبارک همایونی از زیر امر فرمانداری نظامی خارج و به یگان مربوطه مراجعت نمودند.
ب. استعداد کلانتریهای ششگانه و قرارگاه شهربانی تغییر عمدهای نکرده است.
3. عملیات خودی در پایان دوره.
الف. در روز، با گماردن یک دستگاه تانک با پشتیبانی یک گروه پیاده (برابر سازمان کنترل اغتشاشات) در نقاط حساس (کارخانه برق. مراکز تلفن. مخازن سوخت. منبع آب. مجسمهها و سازمان امنیت و اطلاعات به طور ثابت و تعدادی به طور گشتی) (سوار بر تانک و خودرو) در خیابانهای اصلی شهر و استقرار چهار دستگاه تانک در فرودگاه قدیم و جدید و شرکت توانیر و چهار تیم تانک سنگین در اطراف حرم مطهر نظم و آرامش را برقرار و نسبت به متفرق کردن جمعیت فعالیت نمودهاند.
ب. در شب، یگانهای مستقر در مناطق ششگانه با استفاده از استعدادی که در اختیار دارند با کلیه امکانات مربوطه مبادرت به گشتزنی نموده و در ساعات منع عبور و مرور شبانه از هرگونه تردد غیرمجاز و تخلف جلوگیری به عمل آوردهاند.
4. کفایت رزمی.
الف. استعداد فرمانداریهای مناطق ششگانه و احتیاط تغییر عمدهای نکرده و همان استعداد 95% میباشد.
ب. تلفات نیروها در طول مدت دوره منفی. روحیه پرسنل در سطح خوب. کارآئی رزمی یگانهای شرکتکننده در عملیات به نحو احسن میباشد.
5. نتایج عملیات.
الف. فرمانداری نظامی مشهد با استقرار نیرو در نقاط مختلف شهر مشهد و حومه از تظاهرات و بینظمی تا سرحد امکان جلوگیری به عمل آورده و در ساعات مختلف شبانهروز در بعضی از نقاط شهر مشهد بخصوص اطراف دانشگاه و داخل آن و داخل و خارج حرم و خیابانهای مجاور به آنها، تظاهرات و راهپیمائیهائی انجام گردیده که با دخالت و همکاری مأمورین نظامی و آیات عظام، جمعیت متفرق و در این گونه عملیات از بلندگو و ماشین آبپاش بخصوص گاز اشکآور به میزان لزوم و کافی استفاده شده.
ب. به علت اینکه تعدادی از بانکهای (سپه و ملی) و همچنین اعتصاب استادان و دانشجویان دانشگاه فردوسی از ساعت 1100 الی 1400 و از ساعت 1700 الی 2000 با پیوستن به صف روحانیون که از انجام نماز جماعت مراجعت میکنند پیوسته و تشکیل اجتماعات و تظاهرات آرام نمودند که توسط تیمهای متشکله پراکنده شدند.
پ. رفتار و اعمال مأمورین نظامی و انتظامی با مردم مخصوصاً متظاهرین در کمال قدرت ولی خونسردانه صورت گرفته و مأمورین سعی میکنند بر اعصاب خود مسلط باشند و در طول مدت مأموریت اتفاق ناگواری نیز رخ نداده است.
6. متفرقه.
الف. در ساعات منع عبور و مرور شبانه تغییری حاصل نشده است.
ب. تلاش شبانهروزی فرمانداری نظامی مشهد و حومه بر این است که جلوگیری از بینظمی و تظاهرات بدون خونریزی در شهر مقدس مشهد انجام گردد و این بینظمیها موجب شد که تعدادی از مردم از این وضعیت خسته و به فرمانداری نظامی و مأمورین مربوطه پیشنهاد نمودهاند در صورت امکان اجازه فرمایند ما خودمان جواب این متظاهرین و خائنین را بدهیم و نیز اظهار میدارند ما از این وضع خسته شدهایم و خواستار مجازات فوری عاملین اصلی آسایش در زندگی و کار خود هستیم ولی با توجه به کثرت قابلتوجه مخالفین و متعصبین مذهبی و قلت موافقین و همچنین فرمان مبارک ملوکانه مبنی بر اینکه جلوی موافق و مخالف بایستی گرفته شود که فرمانداری نظامی مشهد و حومه به همین منوال عمل مینماید.
فرماندار نظامی مشهد و حومه. سرتیپ جعفری
از طرف سرهنگ طباطبائی
گیرندگان.
1. تیمسار ف ن ز ش معاونت عملیات و اطلاعات (مد عملیات)
2. تیمسار ف ناحیه ژاندارمری خراسان
3. تیمسار ریاست شهربانی استان خراسان
4. تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت خراسان
5. تیمسار ف تأمین شهر مشهد
6. فرمانداران نظامی مناطق ششگانه
7. ر. ر 3 ل. 77
8. ر. ر 2 فرماندار نظامی مشهد و حومه
توضیحات سند:
1. اصل: موقعیت.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 16 صفحه 263