تاریخ سند: 8 خرداد 1357
موضوع: اعلامیه درباره 15 خرداد
متن سند:
از: 2ﻫ 1 تاریخ : 8 /3 /2537[]
به: 312 شماره: 1191/ 2ﻫ 1
موضوع: اعلامیه درباره 15 خرداد
0308
اعلامیه مضرّه تحت عنوان پانزده خرداد نزدیک میشود به پا خیزید در یک نسخه به صورت ماشینی و استنسیل شده در بابل و دانشسرای فنی آن شهرستان پخش گردید. در این اعلامیه ذکر شده پانزده سال پیش عوامل استعمار نو توطئه دیگری برای فرو نشاندن فریادهای خلقهای ایران و تحمل [تحمیل] قرارداد اسارت بار کاپیتولاسیون1 و همچنین اجرای پیمان اسارتبار بغداد (سنتو) 2 و طرح مضحک شش مادهای به اصطلاح انقلاب سفید3 را ریختند. لیکن ملّت ایران در 15 خرداد 42 نشان داد که خلق مسلمان ایران تحت هیچ شرایطی حاضر به نوکری نیست. رژیم ایران پانزده هزار نفر را در یک روز قتل عام کرد. آری پیشوا و قائد مبارزات پانزدهم خرداد مردی بزرگ و فقیهی بلند اندیشه بود که برای رسوائی رژیم به پا خواست[خاست] و اکنون پانزده سال است که به نجف اشرف تبعید شده است. امسال پانزده خرداد با فریادهای (درود بر خمینی) درود به روح شهدای پانزده خرداد و دیگر شهدای عصر ما از بخارائی تا شریعتی درود آخرین ما به مبارزان تمام جبهههای اسلامی از جنوب فیلیپین تا شمال تایلند و از فلسطین تا اریتره و از اندونزی تا زیمبابوه.
یک نسخه از اعلامیه مذکور را شخصی به نام یحیی خاکسار دانشجوی سال دوم دانشسرای فنی بابل در اختیار یکی از دوستانش قرار داده است.
نظریه شنبه: اعلامیه موصوف به احتمال قوی وسیله یوسف عظیمی و عبدالکریم کرباسی و حسین سجاد دانشجویان دانشسرای فنی بابل توزیع شده است.
نظریه یکشنبه: توزیع اعلامیه پانزده خرداد در بابل صحت دارد و شایع است که در 15 خرداد اغتشاشاتی وسیله عناصر افراطی در بابل به وجود خواهد آمد. ضمناً هرگونه اقدام مستقیم باعث سوخته شدن شنبه خواهد شد. اینک یک برگ فتوکپی اعلامیه به پیوست4 تقدیم میگردد. هوشمند.
توضیحات سند:
1. در اسفند ماه سال 1340 سفارت آمریکا از مقامات ایران خواست که نظامیان امریکایی از امتیازات و مصونیتهای مأمورین سیاسی برخوردار باشند. کابینه علم این درخواست امریکا را در 13 مهرماه 1342 تصویب کرد. لایحه در 25 دی ماه 1342 به مجلس سنا داده شد و سوم مرداد ماه 1343 در زمان دولت حسنعلی منصور به تصویب رسید و سپس به مجلس شورای ملّی داده شد. بدین ترتیب لایحه کاپیتولاسیون که یک بار در زمان فتحعلی شاه پس از جنگ دوم بین ایران و روس از طرف روسها به ایران تحمیل شده بود در 21 مهر ماه 1343 به تصویب مجلس شورای ملّی رسید. امام خمینی یکی از بزرگترین تقریرهای سیاسی زندگی خود را علیه این لایحه در چهارم آبان 1343 ایراد کردند که به دنبال آن دستگیر و نه روز بعد به ترکیه تبعید شدند.
2. سنتو: پیمان نظامی بین پاکستان، ایران و ترکیه تحت نظارت امریکا و انگلیس. این پیمان به عنوان یک کمربند ایمنی در جنوب اتحاد جماهیر شوروی توسط غرب و همپیمانانش کشیده شده بود. پیمان سنتو پس از انقلاب و با خروج ایران از بین رفت.
3. لوایح ششگانه انقلاب سفید عبارت بودند از: الغای رژیم ارباب و رعیتی، ملّی کردن جنگلها، فروش سهام کارخانجات دولتی به عنوان پشتوانه اصلاحات ارضی، سهیم کردن کارگران در منافع کارگاههای تولیدی و صنعتی، اصلاح قانون انتخابات و ایجاد سپاه دانش. شاه به دنبال اعلام این مواد، آن را انقلاب سفید خواند چون بدون خونریزی توانسته بود دست به اصلاحات بزرگی بزند! طرح اصلاحات در ایران به دنبال خواست جان. اف کندی، رئیس جمهور امریکا برای مقابله با خیزشهای مردمی صورت گرفت. در پس ظاهر خوشایند این مواد آنچه نصیب ایران شد از بین رفتن کشاورزی، گسترش صنعت مونتاژ، واردات فراوان مواد غذایی و در نهایت وابستگی حیات ایران به تولید نفت بود.
4. اعلامیه مورد اشاره در بخش ضمائم آمده است.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان مازندران، کتاب 05 صفحه 43