تاریخ سند: 10 فروردین 1347
موضوع : تماس صدرالدین جزایری1 با سیدمحمود طالقانی
متن سند:
به : ریاست ساواک تهران
از : اداره کل سوم شماره : 11053 /312
اخیرا صدرالدین جزایری ضمن تماس با سیدمحمود طالقانی و مذاکره با او
در مورد مساجد و آقایان حجازی و میلانی اظهار داشته است که می خواستم
بنشینیم و دور هم چاره ای بیندیشیم تا این بابا را که با سخنان گرم و نگرفتن پول
موعظه که در حدود /1500 ریال است همه جوانان را به طرف خویش جذب و
آنها را از راه بدر می کند فکری بکنیم چون کار دیگران را تخته کرده.
طالقانی در
پاسخ مشارالیه اظهار داشته میلانی شخص بسیار باسواد و واعظ بزرگی است
نباید توی این جریانها کشیده شود در خور شأن او نیست.
با توجه به این که به نظر می رسد صحبت نامبردگان درباره فخرالدین حجازی
واعظ بوده و با در نظر گرفتن این که سیدمحمود طالقانی توسط سیدصدرالدین
جزایری با آیت الله میلانی ارتباط دارد بنابراین خواهشمند است دستور فرمائید
از طریق عوامل و منابعی که در اختیار آن ساواک است در زمینه کیفیت ارتباط
مشارالیه اطلاعات بیشتری کسب و چنان چه نتایجی حاصل شد چگونگی را به
این اداره کل اعلام نمایند.
ضمنا کوچکترین اقدام و اشاره مستقیم به مفاد گزارش خبر موجب شناسایی
منبع خواهد شد روی این اصل موضوع را مورد توجه قرار دهند.
مدیرکل اداره
سوم.
مقدم
توضیحات سند:
1ـ سیّد صدرالدین جزایری،
فرزند مهدی (نجف 1313 ـ
تهران 1386 ق.) فرزند حسین،
فقیه شیعی ایرانی، از نوادگان
سیّد نعمت اللّه جزایری است.
پدر و نیای او نیز، عالم دینی
بودند و نیای او، سیّد محمّدعلی
(م 1306 ق.)، نخستین کس از
خاندان جزایری بود که به تهران
کوچید و در محله عباس آباد این
شهر، نشیمن گزید.
سیّد
صدرالدین، در 1317 ق.
ـ که
هنوز چهار سال داشت ـ با
پدرش از نجف به تهران آمد و
مقدمات علوم دینی و ادبیات و
سطوح را به مدّت دوازده سال،
در خدمت پدر خود و نیز سیّد
محمّد تنکابنی، شیخ محمّد رضا
نوری و احمد آشتیانی آموخت.
در 1335 ق.
به مشهد رضوی
رفت و نزدیک هفت سال از
مجلس درس استادانی چون
حاج سیّد آقا قمی و میرزا محمّد
کفائی، فرزند آخوند خراسانی،
معروف به آقازاده بهره مند
گردید.
آنگاه به نجف کوچید و
ده سال نیز، در آن شهر از حوزه
درس میرزا محمّدحسین نائینی،
شیخ محمّد حسین کمپانی و سیّد
عبدالغفار مازندرانی و پنج سال
در کربلا، از حوزه های درس
استادان آن سامان بهره جست.
سرانجام برای دیدار پدر، به
تهران آمد و در این شهر،
ماندگار شد.
وی، در مسجد
بازار عباس آباد، به اقامه نماز
جماعت و تدریس فقه و اصول
پرداخت.
سیّد صدرالدین، از
مشاهیر علمای تهران بود و به
داشتن فضل فراوان در علوم
دینی، آوازه داشت و در میان
مردم، از حرمت و قداست
فراوان برخوردار بود.
وی، از
مخالفان سرسخت دربارپهلوی
و از هواداران حکومت ملّی دکتر
مصدّق بود.
چون درگذشت،
پیکرش را به صحن عبدالعظیم
حسنی بردند و در کنار آرامگاه
فرزندش، سیّد محمّدحسن به
خاک سپردند.
وی، سه پسر به
نامهای محمّدحسن، مرتضی و
صادق داشت.
از نوشته های او،
یادداشتهائی در عقاید و مسئله
ولایت اهل بیت را می توان یاد
کرد.
(اختران فروزان ری و تهران،
237 ـ 239 ؛ شجره مبارکه یا
برگی از تاریخ خوزستان، 290
ـ 291 ؛ علمای معاصر، 229 ؛
گنجینه دانشمندان، 4 /421 ؛
نقباءالبشر، 2 /631 ـ
4 /1472.)
زندگینامه آیت الله سیّد
صدرالدین جزائری (ره)، در
اسناد ساواک چنین آمده است :
«آیت الله سیّد صدرالدین
جزائری موسوی، فرزند سیّد
حسن شوشتری جزائری، در سال
1273 ه .
ش.
، در نجف متولّد
گردید.
وی، ساکن تهران بود و
در مسجد عباس آباد، اقامه
جماعت می نمود و از هواداران
آیت الله میلانی بود.
در جریان
توقیف آیت الله خمینی بعد از
واقعه 15 خرداد، به طور فعال
مشارکت داشت».
در پرونده
ساواک، در مورد ایشان،
اطّلاعات بیشتری به دست
نیامده است.
منبع:
کتاب
آیتالله سید محمود طالقانی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 217