تاریخ سند: 23 مرداد 1357
سید محمدعلی شیرازی
متن سند:
از: 9/ ه1 تاریخ:23 /5/[1357]
به: 312 شماره: 7351 /9ه1
سید محمدعلی شیرازی
از منزل شیرازی به تهران تماس و پرسید تهران چه خبر مخاطب گفت چند نفر عازم مشهد بودند خدمت شما بیایند قضایا همانیست که میدانید در اصفهان. شیراز. قزوین هم امروز صبح خبری به من دادند در تهران وضع شلوغ است طرف پرسید مشهد چه خبر. شیرازی میگوید مشهد هم جلساتی است دیشب آقایان جلسه بودند با قم هم تماس گرفتهاند مخاطب پرسید از کشته شدن آیتاله طاهری چیزی شنیدید شیرازی گفت خبر چه بوده مخاطب گفت شخصی مدعی بود که دستگاه ساواکی خیلی زده بعد هم کشتن بعد برای این که کشته ایشان مشخص نشود گفتن شهر این طور شده تیراندازی که این موضوع مکتوب بماند البته شایعه است. شیرازی گفت امروز قم تعطیل بوده طرف گفت بله و آقایان هم اعلامیه استنکافی صادر کردند برای تعطیل به نفع سرتاسری یک قدری تردید شده بود در عواقب مطلب اما این که مردم یک همدردی مشروط به این که عواقب وخیمتری نباشد در شیراز از اصفهان وضعش بدتر بوده1 چون ریختن در مسجد نو که شاید اول مسجد در ایران باشد در این مسجد حدود 10 و 20 هزار جمعیت بوده و آقا پیشوا در آن نماز میخواند مخاطب پرسید در چه سطحی است آقای پیشوا شیرازی گفت [احترام]مردم نسبت به او زیاد است و از آقای دستغیب هم نزد مردم محترمتر است مخاطب گفت شنیدم مسجد را سوزانیده و ریختهاند در مسجد و کشت و کشتار زیاد شده مقتولین و مجروحین چقدر میشود شیرازی جواب داد مجروحین حدود 600 و 700 مقتولین هم آقای محلاتی و دستغیب گفتهاند بین 10 تا 100 است مخاطب میگوید شما شرحی به نجف بنویسید و یا به کیفیتی دست دوم و سوم بدهید نظرتان را آنجا ایشان یک قدری اقلاً شعارهای خیابانی و اقدامهای خیابانی دست بکشد اینجا در تهران این افراد امروز صبح پیش من بودند گفتند در قسمتی پشت این اعلامیهها که از نجف میآید یک چیزهای دیگر به نام ایشان شما شیشههای بانکها را بشکنید بانکها را خراب کنید و دشنه و کارد همراه داشته باشید مسلح باشید اینها به طور مسلم دستهای دیگری در کار است اینها را حتماً سازمانیها منتشر میکنند و در اختیار مردم میگذارند و عدهای فکر میکنند اعلامیه نجف است و این اعلامیه در تهران خیلی زیاد است و شما در مشهد مراقب باشید یک نفر از طرف محلاتی بزرگ با نجف تماس گرفته و گفتهاند این وضع تقلیل پیدا بکند آقا گفته فعلاً من کار ندارم و کاری از دستم برنمیآید.
نظریه چهارشنبه ـ با توجه به حوادث اصفهان مطالب فوق بین دو نفر مزبور مذاکره شده است.2خ
توضیحات سند:
1. رئیس ساواک قم درگزارشی به مدیریت کل اداره سوم موضعگیری مراجع قم را در وقایع آن ایام گزارش نموده است:
تاریخ: 25 /5 /37 شماره: 1227 /21ه
از: سازمان اطلاعات و امنیت قم
به: مدیریت کل اداره سوم 312
تلفنگرام 37/ 5/ 21 ه 22 / پیرو 6172
روز جاری اعلامیه ای به امضاء آیات ثلاثه در شهرستان قم که مفاد آن در زمینه وقایع اخیر شهرستانهای شیراز، اصفهان، همدان و مشهد میباشد. متن اعلامیه اشاره شده به شرح زیر از عرض میگذرد:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم
هنوز ما برای عزیزان از دست رفته خود که در چند ماه اخیر در قم، تبریز، یزد و سایر شهرها کشته شدهاند عزادار بودیم که باز هم کشتار وحشیانه دیگری در مشهد مقدس و همدان به راه انداختند و به مدرسه علمیه نواب در مشهد هجوم بردند و طلاب علوم دینی را مورد ضرب و جرح شدید قرار دادند و اکنون نیز در ماه مبارک رمضان که ملت مسلمان ما به عبادت و روزهداری مشغول است حوادث دردناک تازهای در اصفهان و شیراز قلوب همه را شدیدا جریحهدار ساخت. گذشته از واقعه اسفبار اصفهان که با موجی از اندوه گسترده مواجه گردیده حادثه بسیار تکاندهنده و کمسابقهای در شیراز به وقوع پیوست که طبق اعلامیه علمای اعلام شیراز روز پنجم رمضان که مردم مسلمان در مسجد جامع نو اجتماع کرده بودند مورد هجوم و یورش مامورین مسلح و پلیس قرار گرفته و صدمات و لطمات سنگینی از قتل و جرح در شبستان مسجد یعنی «خانه خدا» به وجود آمده و اخبار واصله حاکی از آن است که در بعضی از شهرهای دیگر نیز حوادث تاسفآوری برای مردم بیدفاع ایران ایجاد کرده است. إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ. ما این مصائب بزرگ را به ساحت مقدس ولی الله المنتقم حضرت حجت ابن الحسن ارواحنا فداه و عموم مسلمانان خصوصا به بازماندگان و داغدیدگان تسلیت میگوئیم بسیار جای تاسف است که هنوز هم هیئت حاکمه از حوادث اخیر متنبه نگردیده و هر روز به نحوی از انحاء عدهای از مردم بیدفاع را کشته و یا مجروح و مضروب و زندان و تبعید مینمایند. اگر خیال میکنند که با ادامه این اعمال خلاف شرع و قانون میتوانند باز هم مردم را در خفقان و محروم از آزادی نگاه دارند سخت در اشتباهند و این درسی است که تاریخ به همه آموخته و میآموزد با وجودی که مدت مدیدی است از مبارزات حقطلبانه ملت ایران در راه کسب آزادیهای مشروع و خواستههای قانونی آنان میگذرد هیئت حاکمه کوچکترین ترتیب اثری نداده و حتی با ادامهی تغییر تاریخ اسلامی بیحرمتی و تجاوز خود را به حریم مقدس رسول گرامی اسلام (ص) ظاهر ساخته است. هیئت حاکمه ایران به جای آنکه به خواستههای مشروع و منطقی روحانیت و ملت مسلمان گوش فراداده و تسلیم آنان گردد تمام قوای مملکت را علیه ملت بسیج مینماید. ما برای چندمین بار فجایع و مظالم و کشتار بیرحمانه مردم مسلمان را به شدت محکوم میکنیم و به اطلاع عموم میرسانیم که روحانیت شیعه بر اساس وظایفی که دارد با پشتیبانی مردم مسلمان حقطلب تا کسب آزادیهای مشروع و قانونی از فردی و اجتماعی و تا لغو لوایح و قوانین ضداسلامی و تا ایجاد یک نظام عادلانه در ایران به مبارزات صحیح و منطقی خود ادامه خواهد داد ما ضمن تشکر از عواطف و علائق مذهبی ملت مسلمان ایران برای آگاهی و هوشیاری عموم اعلام میداریم که استعمارگران و مخالفین اسلام با صحنهسازیها و ایجاد بلوا میخواهند اعتراضات منطقی ما را وارونه جلوه داده مبارزات روحانیت و مردم مسلمان را آلوده سازند لذا ملت مسلمان ما باید بدانند که مبارزه بهتر است با همبستگی مردم و با آموزش صحیح و انتخاب طرق هوشیارانه ای که با تلفات و صدمات کمتر نتیجهی بیشتری دارد همراه باشد. بر عموم مردم است که با اتحاد و اتفاق کامل به تبعیت و پیروی از روحانیت شیعه که در قرون متمادی حافظ دین و مروج مذهب و قاطع ایادی استعمارگران و ظالمین بودهاند، در عمل و احکام مقدس قرآن و دفع شر دشمنان اسلام جدی و کوشا باشند نصرت اسلام و مسلمین و ظلمت و خذلان دشمنان و معاندین را از خداوند متعال مسئلت داریم. ِ وَ مَا النَّصْرُ إِلّا مِنْ عِنْدِ اللّهِ الْعَزیزِ الحکیم. 23 /5/ 1357 نهم رمضان المبارک 1398.
سیدکاظم شریعتمداری، محمدرضا الموسوی الگپایگانی، شهابالدین الحسینی المرعشی نجفی.
2. پاراگرافهای قسمت آخر سند یافت نشد.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی سید عبدالله شیرازی به روایت اسناد ساواک صفحه 285