گزارش نوبه ای شماره 43
تاریخ سند: 25 دی 1357
گزارش نوبه ای شماره 43
متن سند:
گزارش نوبه ای شماره 43مدت دوره ا ز25001 /10 /1357 تا 252400 /10 /1357
مدرک اخبار واصله- ازمنابع خبری و فرمانداری‌های نظامی
( پس از بهره برداری معدوم شود).
1ـ وضعیت عمومی‌گروه‌های مخالف
الف ـ مناطق با فعالیت شدید
(1) استان تهران
ـ ساعت 1100 کارمندان بیمارستان قلب و عروق واقع در خیابان پهلوی پیکره کد66 را پائین آوردند.
ـ ساعت1115 در میدان محمدیه (اعدام سابق) یک نفر معمم در بالای یک دستگاه تانک که در محاصره جمعیت قرار داشت سخنرانی نموده و سربازان مستقر در محل نیزتوسط مردم گلباران شدند.
ـ حوالی ظهر حدود10 الی 15هزار نفر در دانشگاه تهران و اطراف آن تظاهراتی انجام دادند.
ـ ساعت1330 عده ای تظاهرکننده باستعداد تقریبی1000 نفر پیکره رضاشاه کبیر را درخیابان فردوسی با خودحمل می‌نمودند که پیکره مذکور بوسیله سرهنگ نصرتی و عوامل فرمانداری نظامی‌اخذ و به کلانتری محل منتقل گردید.
ساعت1340 در مقابل شرکت ملی نفت ایران عکسهائی ازخمینی روی خودروهای نظامی‌نصب گردیده بود و سربازان نیز بدون کلاه درخیابان قدم می‌زدند.
ـ ساعت1605 در خیابان تخت جمشید حدود800 نفر با دادن شعارهای ضد ملی بطرف غرب در حرکت بودند.
ـ در خیابان شاهرضا حدود2000 نفر ضمن راه پیمائی بدادن شعارهای ضد ملی مشغول بودند.
ـ حدود3000 نفر تظاهرکنندگان زن و مرد در خیابان تهران نو به تظاهرات ضد ملی پرداختند.
ـ حوالی ظهر حدود 5 الی7 هزار نفر از تظاهرکنندگان در دانشکده پلی تکنیک تهران اجتماع نمودند.
ـ جمعی از اهالی تهران در مسجد شاه که آنرا بنام خمینی نامگذاری نموده اند اجتماع و ضمن سخنرانی دکتر سنجابی و داریوش فروهر و یکی از نمایندگان شرکت ملی نفت (هویت نامعلوم) در اجتماع مزبور یکنفر (هویت معلوم نشد) را بجای دکتر شاهپور بختیار در جبهه ملی معرفی نمودند.
(2) استان خراسان
ـ ساعت1800 یک فروند هواپیمای توربوکماندو جمعی هوانیروز ن زش در موقع فرود بعلت قطع برق و خاموش بودن چراغهای کنار باند فرودگاه مشهد به کابلهای فشار قوی برخورد و متلاشی گردید و در نتیجه این سانحه خلبان و سرنشینان آن کشته شدند.
(3) استان آذربایجان شرقی
ـ ساعت0800 روز جاری تروریستهای فدائی خلق به خودرو سواری رئیس کلانتری (هویت معلوم) بخش 1 تبریز در جلو منزلش حمله نموده و پس از ترور وی و مجروح کردن راننده او متواری گردیدند.
تروریستها تعدادی اعلامیه در منطقه پخش که حاوی انگیزه ترور رئیس کلانتری مذکور بوده است. ضمناً در این حمله یک قبضه مسلسل پ. پ.ش٬ یک قبضه رولور و یکدستگاه بیسیم ( نوع نامعلوم) و 60 تیر فشنگ بدست تروریستها افتاد.
برابر گزارشات بعدی تعداد کشته شدگان این حادثه به سه نفر افزایش یافت.
(4) استان آذربایجان غربی
ـ ساعت1200 اخلالگران با نارنجک دست ساز به یک دستگاه پیکان شهربانی رضائیه حمله و سپس متواری گردیدند. این حادثه تلفات جانی نداشته لکن به پیکان مزبور خساراتی وارد گردید.
ـ بعلت ادامه اعتصاب کارمندان گمرک بازرگان حدود600 نفر کامیوندار از کشورهای مختلف در آنجا سرگردان و بلاتکلیف می‌باشند و عده ای از آنان بعلت نداشتن پول در وضع نامساعدی بسر میبرند. ضمناً نیروهای ارتش ترکیه مستقر در آنطرف مرز در حال آماده باش بسر میبرند.
(5) استان خوزستان
ـ ساعت1600 عده ای از عناصر آشوبگر در حالی که شعارهای مضره می‌دادند به ساختمان ساواک شهرستان دزفول حمله و آنجا را به آتش کشیدند. این ساختمان در روز 24 /10 /1357 توسط عوامل ساواک کاملاً تخلیه شده است.
ـ تعداد 129 نفر اتباع و عوامل خارجی آبادان را به مقصد بحرین ترک کردند.
ـ تظاهرات وسیعی در قسمتهای مختلف شهر مسجدسلیمان انجام وجنازه داریوش محمدی که در جریان تظاهرات روز گذشته کشته شده بود با تظاهرات و ر اه پیمائی آرامی‌انجام [تشییع] شد.
ـ در آبادان عده ای تظاهرکننده که قصد آتش زدن سینما تاج، باشگاه پاس و کلانتری 4 آبادان رتا داشتند توسط مأمورین نظامی‌متفرق گردیدند.
(6) استان زنجان
ـ در اثر پرتاب یک بسته مواد منفجره بسوی یک دستگاه کامیون ارتش خسارتی جزئی به خودرو مزبور وارد شده لیکن خسارات جانی به همراه نداشت.
(7) استان مازندران
ـ عده ای از تظاهرکنندگان شهرستان شاهی قصد داشتند یک تانکر نفت ژاندارمری را تصاحب کنند لکن با شلیک تیر هوائی مأمورین انتظامی‌از قصد خود منصرف و متفرق گردیدند.
ب ـ مناطق با فعالیت متوسط
(8) استان مرکزی
ـ ساعت0800 اجتماعاتی در حدود 10000 نفراز طبقات مختلف در مسجد شاه قزوین جمع و پس از سخنرانی تحریک آمیز به دستجات800 الی2000 نفری تقسیم و با دادن شعارهای ضد ملی بازگشائی مدارس عالی را در قزوین اعلام و سرانجام بدون دخالت مأمورین متفرق گردیدند.
ـ اعلامیه ای به امضاء خمینی بین اهالی قزوین توزیع گردیده که در آن دولت فعلی را غیر قانونی و خواستار تشکیل مجلس مؤسسان و انتقال قدرت بدولت ملی گردیده بود.
پ ـ مناطق با فعالیت کم
(9) استان فارس
فرزند استوار دوم حیدر داور قلاتی جمعی ا ـ ض شیراز بوسیله چند نفر ناشناس ربوده شد.
2ـ عملیات گروههای مخالف
الف ـ استعداد و گسترش
عفو زندانیان سیاسی، بازگشائی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در توسعه و تقویت گروههای مخالف مؤثر بوده است.
ب ـ تاکتیکها و جنگ‌افزار جدید ـ موارد تازه‌ای گزارش نشده است.
3ـ سایر عناصر اطلاعاتی
الف ـ هویت گروههای
مخالف ـ تغییری داده نشده است.
ب ـ تلفات
نام شهر ارتشی غیرارتشی
کشته زخمی کشته زخمی
تبریز 3 ــ ــ ــ
پ ـ تهدیدات
در اطراف بیمارستان پهلوی (هزار تختخوابی) تهران ضمن نصب اسامی‌تعدادی از پرسنل ارتش شاهنشاهی آنان را تهدید به کشتن و یا آتش زدن منازلشان نموده‌اند.
ارعاب تلفنی و تهاجم بوسیله عناصر اخلالگر رو به تقلیل است.
ت ـ روحیه ـ تقویت روحیه اخلالگران رو به افزایش است.
ث ـ فعالیتهای ممانعتی جدید ـ فعالیتی گزارش نشده است.
ج ـ تأسیسات اداری و پشتیبانی ـ تغییری نداشته است.
4ـ ضد اطلاعات
الف ـ اقدامات اطلاعاتی ـ شناسائی اسامی‌پرسنل ارتش شاهنشاهی به منظور تهدید و ارعاب آنان ادامه دارد.
ب ـ تبلیغات براندازی ـ بصورت اعلامیه، نشر اکاذیب و شایعه گسترش یافته است.
پ ـ انتقادات از روشهای سیاسی و اقتصادی دولت گروههای مخالف ضمن عدم تائید دولت جدید آنرا مورد اهانت و ایراد قرار دادند.
ت ـ شایعات
ـ شایع است روس‌ها بوسیله هلیکوپتر سلاح‌های کلاشنیکف را به جنگل‌های آستارا می‌ریزند و از آنجا کمونیستها آنها را جمع آوری مینمایند.
5ـ امکانات گروههای مخالف ـ تغییری دیده نشده است.
6ـ اخباری که در گزارش روزهای پیش نوشته نشده است.
ـ در تظاهرات مورخه 23 /10 /1357 دانشگاه تهران تعدادی از دانشجویان کمونیست و طرفداران آنها پرچم کمونیستی برافراشتند که بلافاصله از طرف حاضرین در اجتماع پرچم مذکور پائین کشیده شد.
ـ ساعت0900 روز 24 /10 /1357 حدود5000 نفر در خیابانهای کازرون دست به تظاهرات آرام زدند اجتماع این عده که با دادن شعارهای ضد ملی همراه بود بدون برخوردی خاتمه یافت.
ـ در روز 24 /10 /1357 تظاهرکنندگان در اردبیل شیشه‌های شهرداری و بانک فرهنگیان را شکستند و تلاش نمودند پیکره کد66 را پائین بکشند که با دخالت مأمورین عملیات آنان خنثی گردید.
ـ در ایلام دستجات 500 نفری از تظاهرکنندگان که تعدادی ازآنان مسلح بودند در خیابانهای این شهر دست به تظاهرات زده و مبادرت به تیراندازی هوائی نمودند.
ـ در 23 /10 /1357 شیخ ابوالقاسم خزعل [خزعلی] در حسینیه اعظم اهواز ضمن سخنرانی در مورد رویدادهای اخیر تبریز و مقاومت آنان در برابر هوای سرد و تحریم نفت در این شهر به اعلامیه خمینی درباره شورای انقلاب اسلامی‌و احتمال کودتا در کشور صحبت نمود و از مردم خواست که پرسنل ارتش و پلیس را آزار ندهند.
ـ در مسجد سلیمان دانش‌آموزان دبیرستان صنعتی ن زش در تاریخ 24 /10 /1357 کلاسها را تعطیل و ضمن دادن شعار در محوطه دبیرستان اقدام به راهپیمائی نمودند. ضمناً نصایح و تهدیدات فرمانده پادگان در آنها مؤثر واقع نشده و دانش‌آموزان مزبور تصمیم به حرکت و هجوم بسوی خانه‌های سازمانی را داشتند که از حرکت آنان جلوگیری بعمل آمد.
ـ عده ای افراد ناشناس در روز 24 /10 /1357 اتومبیل سواری کارمند ساواک مسجد سلیمان را متوقف و آنرا به آتش کشیدند. کارمند مزبور موفق به فرار گردید. این افراد باشگاه مرکزی شرکت نفت و قسمتی از دبیرستان رازی را آتش زدند.
ـ ساعت 2005 روز 24 /10 /1357 یک عدد بمب دست ساز به منزل رئیس شهربانی قزوین پرتاب گردید لیکن تلفات جانی به همراه نداشت.
- عده ای از تظاهرکنندگان کرمان در تاریخ23 /10 /1357 با وسایل مجهز پیکره‌های کد 66 را پائین آوردند.
7ـ تجزیه و تحلیل
فعالیتهای گروههای مخالف در مدت تحت بررسی نسبت به روزهای قبل بصورت ترتیب تظاهرات وسیع و در یکی دو مورد با پائین کشیدن پیکره‌ها و نیز تحبیب و اغفال مأمورین و نیز انجام فعالیتهای خرابکارانه و تروریستی رو به توسعه بوده است.
ارعاب و تهدید به تخریب و آتش سوزی منازل پرسنل ن م ش نسبت به گذشته کاهش یافته و در این زمینه گروههای مخالف و بخصوص روحانیون طی اعلامیه‌های مختلف مردم را از آزار و اذیت پرسنل نظامی‌منع نموده اند.
8ـ نتیجه
ـ بنظر میرسد که گروههای مخالف در ارتباط با خبر احتمالی عزیمت شاهنشاه آریامهر بخارج از کشور اشاعه خبر کودتای احتمالی از ناحیه ارتش علیه مخالفان، به منظور نفوذ و رسوخ در افکار و عقاید نظامیان و جلب حمایت آنان از اقدامات خویش و در نتیجه امتناع آنان از اجراء عملیات علیه اخلالگران در صدد تخریب ارتشیان و تلطیف روابط خود با آنان بر آمده که در حین انجام تظاهرات خویش مبادرت به تجلیل از سربازان و دادن گل و غیره به آنان مینمایند که در پاره ای موارد این شیوه تبلیغاتی آنان مؤثر افتاده و بعضی از سربازان ساده دل را با خود هماهنگ نمودند. در ارتباط با این امر مسئله ارعاب و تهدید و هجوم به منازل ارتشیان نیز نسبت به قبل کاهش محسوس داشته است.
با توجه به اعلامیه‌های صادره از ناحیه مخالفین انجام تظاهرات وسیع و فعالیتهای دامنه‌دار در روزهای آینده بخصوص اربعین و احتمالاً اقدامات خرابکاری آنان از قبیل پائین کشیدن پیکره‌ها و احیاناً تجاوز به بعضی از سازمانهای امنیتی و ساواک محتمل بنظر میرسدکه پیش بینی اقدامات لازم در این زمینه ضرورت دارد.
رئیس اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران سپهبد خواجه نوری
به جای سرلشگر مکری
گیرندگان
1ـ وزارت جنگ
2ـ ن زش (معاونت عملیات و اطلاعات)
3ـ ن ﻫ ش (معاونت عملیات)
4ـ ن دش(معاونت عملیات)
5ـ ژک ش (رکن3)
6ـ ش ک ش (عملیات)
7ـ ساواک
8ـ سب 2 (رک)
9ـ سب2 ف. د(اد)
10ـ سب2 ف ﻫ (دسک داخلی)
11ـ سب 2 (داد)
توضیحات سند:
1. این بیمارستان که پیش از انقلاب عنوان بیمارستان قلب ملکه مادر داشت، در دی ماه 1357 به بیمارستان مهدی رضایی تغییر نام داد. کارکنان، پزشکان و پرستاران این مرکز درمانی امروز صبح تظاهرات وسیعی در مخالفت با دستگاه حاکمه در محوطه بیمارستان به راه انداختند.«در این تظاهرات که از ساعت 9 صبح تا 11 ادامه داشت حدود 3 هزار نفر شرکت داشتند و به گفته کارکنان بیمارستان، ماموران فرمانداری نظامی‌پس از پایان تظاهرات به محل بیمارستان رسیدند و با شلیک چند تیر هوایی در جلوی بیمارستان مستقر گشتند.» (کیهان، ش 10614، ص3)