تاریخ سند: 4 بهمن 1356
موضوع: اعلامیه مضره
متن سند:
از: 23 ﻫ تاریخ: 4 / 11 / 2536[1356]
به: 312 شماره: 3725 / 23 ﻫ
موضوع: اعلامیه مضره
اخیراً تعداد شش نوع اعلامیه مضره تحت عناوین مختلف به امضاء:
1ـ تعداد 40 نفر از روحانیون و طلاب قزوین1
2ـ سیدکاظم شریعتمداری
3ـ علماء و وعاظ تهران و حومه
4ـ اتحادیه نیروهای جبهه به اصطلاح ملی
5ـ جامعه بازرگانان و پیشهوران بازار تهران
6ـ شهابالدین2 حسینی مرعشی
درخصوص تظاهرات اخیر قم3 در شهر قزوین مشاهده شده است.
نظریه شنبه . خبر صحت دارد و عین اعلامیه های مورد بحث به پیوست تقدیم میگردد.
نظریه یکشنبه . ضمن تأیید نظریه شنبه اقداماتی در جهت شناسائی و دستگیری عامل یا عاملین تهیه و تکثیر و توزیع اعلامیههای موصوف در شهر قزوین در جریان است که در صورت حصول نتیجه مراتب به استحضار خواهد رسید ضمناً تعداد 6 برگ فتوکپی اعلامیههای موردنظر به پیوست تقدیم میگردد. صاعد
نظریه سهشنبه . نظریه یکشنبه تأیید میشود.
نظریه 23 ـ نظریه سهشنبه تأیید میشود.
ضمناً نسبت به جمعآوری آنچه مقدور بوده اقدام گردیده است.
توضیحات سند:
1. آیتالله شالی از امضاءکنندگان این اعلامیه بود که در محکومیت جنایت رژیم در 19 دی قم صادر گردید. متن اعلامیه در صفحه بعد آمده است.
2. اصل: شهالالدین.
3. مقاله «ایران استعمار سرخ و سیاه» که در 17 دیماه 1356 در روزنامه اطلاعات منتشر شد موجی از نفرت و انزجار را در میان روحانیان، طلاب، مردم و دانشآموزان برانگیخت و شهر قم را به فریاد و اعتراض واداشت و نام و یاد امام را در اذهان زنده کرد. مردم قم به دلیل شناخت و علاقه شدید به امام ، تحمل اهانت به مرجع و رهبر خود را از دست دادند و دل آنان مالامال از مظلومیت آن «عزیز سفرکرده» شد. شهر قم از لحظاتی که محتوای مقالۀ اهانتآمیز آشکار شد، حالت عادی خود را از دست داد. همه مترصد بودند تا انزجار خود را نسبت به اسائۀ ادب به ساحت مقدس مرجعیت بروز دهند. در حقیقت همه چیز برای ظهور یک قیام عمومی آماده شد. نه تنها درخواستهای امام برای بسیج مردم کفایت میکرد بلکه توهین به ساحت ایشان نیز مردم را بسیج میساخت. این بار رژیم با دستان خود و با سیاست غلط خود مردم را علیه خود بسیج کرد؛ یعنی عکس آن هدفی که در قالب مقاله جستجو میکردند. روشنبینی و فرصتشناسی اساتید، مدرسین و طلاب حوزه علمیه قم، بروز انزجار و اعتراض مردم را تمهید کرد. به این ترتیب در 19 دی ماه قیامی در شهر قم به وجود آمد که در جریان آن تعداد زیادی از تظاهرکنندگان کشته و زخمی شدند. همچنین جمع زیادی از علماء و روحانیون با ارسال بیانیهای خطاب به آیات عظام و مراجع تقلید، توهین روزنامه اطلاعات و کشتار مردم را محکوم نموده و ضمن همدردی، مراتب را تسلیت گفتند.
(جایگاه قیام 19 دی 1356 در انقلاب اسلامی، ابراهیم طالبی دارابی صفحه 5 و 72 تا 78، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، سال 1378 و حماسه 19 دی قم 1356، علی شیرخانی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، سال 1377 و 19 دی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382)
منبع:
کتاب
آیتالله سید حسن موسوی شالی به روایت اسناد ساواک صفحه 133
