تاریخ سند: 28 اسفند 1356
انتشار اعلامیه از طرف آیت اله سید کاظم شریعتمداری و مراجعه عده ای از طلاب علوم دینی به منازل چند تن از آیات حوزه علمیه قم
متن سند:
1 ـ صبح روز 28 /12 /36 حدود یکهزار نفر از طلاب علوم دینی به منازل آیات اله
سید کاظم شریعتمداری و سید محمدرضا گلپایگانی مراجعه و از آنها درخواست کرده
بودند که اعلامیه ای به پشتیبانی از شیعیان لبنان که در حمله اخیر نیروهای اسرائیل
آسیب دیده اند، صادر نمایند، که هر یک از آیات مطالبی در این زمینه اظهار کرده اند و
آیت اله سید کاظم شریعتمداری گفته بود که اعلامیه ای به عنوان همدردی با شیعیان
لبنان منتشر خواهد کرد.
1(مراتب قبلاً باستحضار رسیده است).
بعد از ظهر روز
28 /12 /36 اعلامیه مذکور به امضا آیت اله سید کاظم شریعتمداری و خطاب به علما
و برادران مسلمان لبنان در شهر قم انتشار یافته و طی آن برگزاری مراسم عید نوروز
بمناسبت حوادث جنوب لبنان و وقایع شهرهای قم و تبریز تحریم شده است.
اصل
اعلامیه مذکور به زبان عربی است و تعدادی نیز به زبان فارسی تهیه و توزیع شده است
و خلاصه ای از متن آن به شرح زیر است:
حضرات علمای اعلام و برادران مسلمان لبنان، اخبار و اطلاعات بسیار تاسف آوری
که اخیرا از حمله نیروهای ظالم و متجاوز اسرائیل به جنوب لبنان رسیده حاکی از آن
است که بیش از صد هزار نفر از مردم بی دفاع و بیگناه مسلمان مخصوصا برادران و
خواهران شیعه ما آواره شده و جلای وطن نموده و صدها تن از آنها معدوم گردیده اند.
ملت مسلمان ایران که هنوز در ماتم عزیزانش که در قم و تبریز مظلومانه بقتل رسیدند
عزادار است، مصیبت و فاجعه لبنان نیز چندین برابر برغم آنان افزوده و در آستانه
سال جدید در ایران ملت مسلمان ما، با مصیبتهایی که در ایران و لبنان مواجه گردیده
است، عید نخواهد داشت و مراسم معمولی عید نوروز را انجام نخواهد داد.
ما ضمن
تسلیت این حادثه بزرگ، مراتب همدردی و تاسف عمیق خود را اعلام داشته، نابودی
و محو اسرائیل و صهیونیسم غاصب و متجاوز را از خداوند متعال مسئلت میداریم و
امیدواریم که
باریتعالی بشما و مردم مسلمان لبنان صبر کافی عنایت فرماید.
لطفا مراتب تسلیت و تاسف فراوان ما را بعموم مسلمانان ابلاغ فرمایند.
ضمنا با
بی صبری تمام در انتظار وصول اخبار صحیح از وضع فعلی مسلمین و بالاخص
شیعیان هستیم تا وظیفه خود را در قبال این مصیبت بزرگ انجام دهیم.
ولی در عین
حال نمایندگان ما در بیروت حضور خواهند یافت تا در خصوص آوارگان و بیماران و
مجروحین به مساعدتهای خود در حدود امکانات اقدام نمایند.
اما امروز این وظیفه
خطیر و حساس متوجه تمام مسلمانان جهان است که در مقابل فاجعه دردناک لبنان
حداکثر سعی و کوشش را به عمل آورند و بهر ترتیبی که می توانند، از مساعدت و
معاضدت دریغ ننموده و دست تبهکار و متجاوز اسرائیل را از لبنان و سرزمینهای
اشغالی مخصوصا سرزمین ملت فلسطین کوتاه سازند.
چنانچه وظیفه همه مسلمانان
است که از مساعدتهای مالی بهر اندازه که بتوانند مضایقه ننمایند.
2 ـ ساعت 1600 روز 28 /12 /36 حدود یکهزار نفر از طلاب علوم دینی و متعصبین
مذهبی شهر قم به ترتیب به منازل آیات اله سید شهاب الدین نجفی مرعشی ـ سید
صادق روحانی و سید هاشم آملی1 مراجعه و از آنها خواسته اند، به پشتیبانی از
شیعیان جنگ زده جنوب لبنان اعلامیه ای صادر نمایند.
اینعده در ساعت 1830 پس
از خروج از منزل سید هاشم آملی به تظاهرات خیابانی و دادن شعار علیه اسرائیل
مبادرت و چند جام از شیشه های شعبه بانک ملی را در خیابان محمدرضا شاه شهر قم
شکسته اند.
تظاهر کنندگان با دخالت مامورین انتظامی متفرق گردیده اند.
ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده: مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیح: امکان دارد عصر روز 29 /12 /36 پس از نماز مغرب و عشا در مسجد اعظم
و ساعت 0300 روز 1 /1 /37 هنگام تحویل سال نو، در صحن حضرت معصومه
تظاهراتی وسیله منحرفین صورت گیرد.
توضیحات سند:
1- ساواک در یک بولتن تک
برگی خلاصه ای از اظهارات
آقای شریعتمداری را چنین
آورده است: «ما هنوز از فاجعه
قم و تبریز آسوده خاطر
نشده ایم که مجددا دچار
مصیبت دیگری گردیده ایم.
من
در این مورد اعلامیه همدردی
خطاب به مراجع شیعه لبنان
نوشته ام که متن آن قریبا منتشر
خواهد شد.
مبلغ پنجاه میلیون
ریال نزد مراجع شیعیان لبنان
داریم که قرار است تمامی آن
به مصرف کمک به
جنگ زدگان لبنان برسد.
»
همین منبع خلاصه سخنان
آیت اللّه العظمی گلپایگانی را
چنین یاد کرده است: «امروز
شیعیان در اقصی نقاط جهان از
جمله ایران، لبنان، عراق،
هندوستان مورد تعدی و ظلم
قرار گرفته اند.
ما در آینده
نزدیکی شماره حسابی برای
این منظور در بانک ملی ایران
بازخواهیم کرد تا کسانی که
مایل باشند کمکهای خود را به
این حساب بریزند.
» (پرونده
129514 / ج 7)
1 ـ اطلاق لفظ «سید» به آیت الله
شیخ هاشم آملی از طرف
نویسنده این گزارش اشتباه
است.
* «دادگاه تهران امروز به
بازجویی از 26 دانشجو از
دانشجویان دانشکده علوم
سیاسی دانشگاه تهران پایان
داد و به زودی حکم خود را در
باره این افراد صادر خواهد
کرد.
» بخش عربی رادیو بغداد
با اعلام این خبر افزود: «این
دادگاه، دانشجویان را به
شرکت در تظاهراتی که شش
هفته پیش در تهران صورت
گرفت متهم کرده است.
از
سوی دیگر ظرف چند روز
آینده سی و یک نفر به اتهام
تظاهرات و پخش اعلامیه های
ضد دولتی محاکمه خواهند
شد.
22 نفر از این عده که
دانشجو هستند در دادگاه
جنحه و 9 نفر دیگر که کارگر و
کارمند هستند در دادگاه جنایی
محاکمه خواهند شد.
» (بولتن
محرمانه خبرگزاری پارس /
ش 365 / ص 7) روزنامه
کیهان و رستاخیز در شماره
امروز خود نام 22 دانشجوی
یاد شده را چاپ کردند.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 03 صفحه 355