بولتن : ویژه درباره : وضعیت مدرسه فیضیه قم
تاریخ سند: 20 فروردین 1357
بولتن : ویژه درباره : وضعیت مدرسه فیضیه قم
متن سند:
شماره : 365 /312 این بولتن شامل 3 برگ است سپهبد پالیزیان عریضه ای به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر تقدیم و ضمن آن پیام آیت اله شریعتمداری در مورد مدرسه فیضیه قم را بشرح زیر بشرفعرض ملوکانه رسانیده است : «پس از وقوع حادثه اسف انگیز سه سال قبل مدرسه فیضیه در قم، طلبه ها برای افتتاح مجدد مدرسه مذکور، خیلی تشبثات نمودند.بالنتیجه اولیاء امور اعلام نمودند که با مسئولیت شریعتمداری با افتتاح دارالتعلیم فیضیه موافقیم.
لیکن در موقعیت آن زمان تقبل این مسئولیت کار دشواری بود.
حال چند روز قبل تعداد کثیری از طلبه رفتند و در این دارالتعلیم نشستند و خواهان افتتاح آن شدند که مسئولین امر برای تفرقه آنان به جان نثار متوسل و لذا اقدامات لازم معمول و متفرق شدند.
حال بمنظور جلوگیری از هر نوع تشنجاتی در قم با توجه به تحریکاتی که از هر سو بوسیله اراذل میشود، جان نثار مسئولیت حفظ نظم این دارالتعلیم را تقبل و از پیشگاه مبارک شاهانه استدعا میشود که با افتتاح آن موافقت فرمایند.
» از طریق گارد شاهنشاهی اوامر جهانمطاع ملوکانه شرفصدور یافته که : «سازمان اطلاعات و امنیت کشور سوابق این محل را بشرفعرض پیشگاه مبارک ملوکانه معروض دارند.
» در اجرای اوامر مطاع مبارک باستحضار میرساند : مدرسه فیضیه یکی از مدارس حوزه علمیه قم بوده که تعدادی طلاب علوم دینی ضمن اقامت در آنجا، به تحصیل مشغول بوده اند.
در اوایل سال 2521 طلاب مقیم مدرسه مذکور دست به آشوب و اخلال زدند که منجر به مداخله مامورین انتظامی و تنبیه اخلالگران گردید.
بار دیگر در وقایع 15 خرداد ماه سال 2522 مدرسه مورد بحث یکی از مراکز تشنج و تحریک در شهر قم بود.
در 17 خرداد ماه سال 2534 مجددا طلاب ساکن در محل مذکور، دست به یک سلسله آشوبگری و اغتشاش زدند که در نتیجه محرکین این آشوبگریها دستگیر و مدرسه فیضیه از طلاب تخلیه و این مدرسه و مدرسه دارالشفاء که در جنب آن قرار دارد، تعطیل گردید.
متعاقب تعطیل مدرسه فیضیه، از طرف مدرسین و طلاب آنجا تلاشهائی برای افتتاح مجدد مدرسه بعمل آمد و از جهت آنکه وضع نامنظم سابق تکرار نشود، از باز شدن مدرسه جلوگیری و ضمنا با آیت اله سید کاظم شریعتمداری مذاکره شد تا چنانچه قبول مسئولیت میکند که با همکاری آیات گلپایگانی و نجفی مرعشی مشترکا آنجا را تحت نظم و قواعدی اداره نماید، تحت مسئولیت او اجازه افتتاح مدرسه داده شود.
شرایطی که آیات ثلاثه موظف به رعایت آن بودند عبارت بود از : 1- قبول مسئولیت حفظ نظم کامل مدرسه.
2- تهیه دفتر ثبت نام و مشخصات مدرسین و طلاب مقیم مدرسه.
3- داشتن شناسائی کامل نسبت به طلابی که در این مدرسه تحصیل میکنند.
4- همکاری با مراجع انتظامی برای جلوگیری از سکونت افراد اخلالگر در مدرسه و طرد کسانی که اقداماتشان برخلاف نظم است.
شریعتمداری از قبول مسئولیت اداره مدرسه مذکور خودداری کرد و آیات دیگر نیز حاضر به قبول مسئولیت نگردیدند و مدرسه مورد بحث کماکان تعطیل بود.
در سال 2536 تولیت آستانه حضرت معصومه (ع) عریضه ای به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر معروض داشت و استدعا کرد که این مدرسه و مدرسه دارالشفاء ضمیمه صحن حضرت معصومه شوند.
اوامر مطاع ملوکانه شرفصدور یافت که ساواک با همکاری سازمان اوقاف در این مورد بررسی و نتیجه را به پیشگاه مبارک همایونی معروض دارند.
در اجرای اوامر مطاع مبارک، بررسیهای لازم بعمل آمد و از شرفعرض پیشگاه همایونی گذشت و اوامر جهانمطاع شرفصدور یافت که دو مدرسه مورد نظر به صحن حضرت معصومه (ع) ضمیمه گردد.
از طرف تولیت آستانه اقدامات مقدماتی بعمل آمده، اما مدرسه های مورد نظر کماکان تعطیل بود تا اینکه پیش از ظهر روز 12 /1 /37 گروه کثیری از طلاب علوم دینی و متعصبین مذهبی بهنگام تشییع جنازه آیت اله میرزا ابوالفضل زاهدی قمی، درب مدرسه فیضیه را شکسته و ضمن گردانیدن جنازه در اطراف مدرسه، در داخل آنجا نماز میت برگزار و سپس جنازه را از مدرسه خارج کردند.
متعاقب خارج ساختن جنازه از مدرسه، قریب 2 هزار نفر از طلاب علوم دینی و عناصر اخلالگر مدرسه فیضیه را به اشغال خود درآورده و از خارج شدن خودداری کردند.
بدنبال این حادثه شورای هماهنگی منطقه تشکیل و بر اساس تصمیمات متخذه در شورا، به آیات حوزه علمیه قم اعلام شد چنانچه طلاب علوم دینی مدرسه را ترک نکنند، مامورین انتظامی ناگزیر به ورود بمدرسه و خارج کردن آنها خواهند شد.
پس از این اخطار، آیات اله شریعتمداری، گلپایگانی و نجفی مرعشی با یکدیگر تماس حاصل و آنگاه با اعزام نمایندگانی، طلاب را وادار به خارج شدن از مدرسه نمودند.
در این جریان آیات مورد بحث وانمود کردند که بهتر است طلاب از مدرسه خارج شوند تا آنها بطرق مقتضی و تماس با مقامات مملکتی نسبت به بازگشودن مدرسه اقدام نمایند.
آیات مقیم قم بعد از این حادثه از آن بیم دارند که از جانب طلاب متهم بسهل انگاری شده و طلاب ادعا نمایند مدرسه ای را که آنها باصطلاح اشغال کرده بودند آیات تخلیه و بدست مامورین دولت سپرده اند.
ضمنا در عرایض آیت اله شریعتمداری منظور از " تعهد نظم " روشن نبوده و اصلح است توضیحات بیشتری بدهد.