عکس العمل آیت الله سید کاظم شریعتمداری و نزدیکان وی در مورد مفاد اعلامیه های اخیر روح اللّه خمینی
تاریخ سند: 20 مهر 1357
عکس العمل آیت الله سید کاظم شریعتمداری و نزدیکان وی در مورد مفاد اعلامیه های اخیر روح اللّه خمینی
متن سند:
بدنبال اعلامیه ای که در تاریخ 9 ذیعقده (20 /7 /57) از طرف روح اللّه خمینی منتشر و توزیع گردید و طی آن اعلام شد که قانون اساسی ایران و موضوع انتخابات آزاد از نظر او مردود است، آیت الله شریعتمداری این جریان را با توجه باینکه اعلام کرده، خواستار اجرای قانون اساسی در کشور است، برخوردی بین عقاید خود و خمینی تلقی کرده و در یک مذاکره خصوصی با اشاره باین مطلب گفته، باید پیگیریهای لازم در این زمینه بعمل آید.1 همچنین مفاد اعلامیه 5 ذیقعده (16 /7 /57) روح اللّه خمینی مورد توجه نزدیکان آیت الله سید کاظم شریعتمداری قرار گرفته و با عنوان قسمتی از مفاد اعلامیه مذکور که نوشته شده «نونهالان دبستانی نیز فدائی میدهند»، اظهار نظر کرده اند که این مطلب بدان معنا است که برخلاف موازین شرعی، نونهالان هم باید در مبارزات دخالت داده شوند.
ضمنا از طرف نزدیکان آیت الله شریعتمداری گفته شده : چون روح اللّه خمینی در سالهای 41 و 1342 اعلامیه هایی صادر و طی آن خواستار اجرای قانون اساسی شده، لذا باید اقداماتی بعمل آورد تا این اعلامیه ها جمع آوری و در زمینه تغییر جهت فکری خمینی و افشاء تغییر عقیده او برای منکوب کردن طرفداران خمینی، از آنها استفاده کرد.
2 ارزیابی خبر : خبر صحت دارد اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ پیامی که امام خمینی امروز (20 /7 /57) خطاب به ملت ایران منتشر کردند درباره چهلم شهدای 17 شهریور تهران بود.امام در این پیام نوشتند که نباید به مهره هایی که بر سر کار هستند اعتماد کرد، چرا که سعادت و آزادی و استقلال پشت سد این مهره ها قرار دارد.
«سدها را ویران کنید و صف ها را در هم شکنید و کشور را نجات دهید...
خواهران و برادران عزیز ! صبور باشید و سستی و ضعف از خود نشان ندهید؛ راه شما راه خدا و اولیای خدا است.
خون شما در راهی می ریزد که خون پیغمبران و امامان و اصحاب صلاحیت دار آنان ریخته شد.
شما به آنان می پیوندید و این نه تنها غم ندارد که شادی آور است.
» امام نوشتند که در اولین فرصت به یکی از کشورهای اسلامی که بتوانند فعالیت های سیاسی خود را ادامه دهند خواهند رفت اما «تاکنون هیچ یک از دولت های اسلامی از من دعوت ننموده اند و به محض احراز آزادی بیان و قلم در کشوری از کشورهای اسلامی، ان شاءاللّه برای خدمت در آنجا خواهم رفت.
اکنون در اینجا به خدمت ادامه می دهم.
» امام فرمودند جا و مکان مطرح نیست «آنچه مطرح است، ملت است؛ صدای وجدان است.
من هر چه بکنم و بر سر من هر چه بیاید در مقابل شمایی که خون در راه آزادی اسلام داده اید، خجلم.
» (صحیفه نور، ج 3، صص 511 تا 513) ساواک در این بولتن در تطبیق مفاد دو علیه امام دچار اشتباه شده است.
آنچه امام درباره مردود بودن قانون اساسی فرمودند مربوط به پیام 16 /7 /57 به مناسبت آغاز سال تحصیلی بود که در تاریخ یاد شده به آن اشاره شد و این تعبیر که «امروز نونهالان هفت ـ هشت ساله دبستان های ما فدایی می دهند و در راه اسلام عزیز و کشور خون نثار می کنند» مربوط به پیام امروز (20 /7 /57) ایشان بود.
2ـ در سال های مورد اشاره به ویژه در موضوع لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی امام خمینی در پیام های مختلفی که به سران کشور و گروه های اجتماعی می فرستادند عدول از قانون اساسی را یادآور می شدند، اما آنچه در نظر امام اولویت داشت موافقت قوانین با آیین اسلام.
امام قانون اساسی کشور را در آن زمان به صورت مشروط پذیرفته بودند.
ایشان در 11 آذر 1341 فرموده بودند.
» هر چه موافق دین و قوانین اسلام باشد ما با کمال تواضع کردن می نهیم و هر چه مخالف دین و قرآن باشد ولو قانون اساسی باشد، ولو الزامات بین المللی باشد ما با آن مخالفیم.
» (صحیفه نور، ج 1، ص 116) این دیدگاه امام تغییر و تبدل نیافت و در سال های اوج گیری انقلاب (56 و 57) زمانی که تمسک به قانون اساسی با بقای نظام شاهنشاهی مترادف و هم معنی ترجمه شد، آن را یکسره نفی کردند، چرا که در این زمان بنابر فروپاشی سلطنت و برپایی نظام نوین حکومتی بود.