موضوع:تلگراف وارده
تاریخ سند: 5 اردیبهشت 1342
موضوع:تلگراف وارده
متن سند:
از: تهران تاریخ:5 /2 /1342به: قزوین شماره:137
موضوع:تلگراف وارده
از این تاریخ به بعد تنها سازمان مسئول امور روحانیون ساواک می‌باشد دستورالعمل کلی همان است که طی شماره 1665-27 /1 /42 ارسال شد دقت شود تدریجا روابط حسنه برقرار گردد مشروط بر این که آنها از حدود خود خارج نشوند و در سیاست دخالت نکنند1. سیاست شاهنشاه پشتیبانی از مذهب وتشویق روحانیونی است که به وظیفه معنوی خود آگاهند و عمل می‌کنند معکوساً هر عملی که جنبه تهدید سیاسی داشته باشد باید شدیداً جلوگیری شود نظر به اینکه مذهب بهترین عامل حفظ کشور و ملیت می‌باشد باید کلیه ایرانیان به وظیفه ملی و دینی خود پی برده و بخصوص روحانیون که راهنمای ملت از نظر مسائل معنوی و دینی می‌باشند وظیفه خطیری که دارند انجام دهند.2 1948-5 /2 /42 سرلشگر پاکروان
در این مورد با فرماندهی تیپ و شهربانی حضوراً مذاکره در نظر است به تدریج شخصاً از آقای سید ابوالحسن و سایر روحانیون طراز اول دیدن و ملاقات و آنها را به عواطف ملوکانه و مراحم شاهانه امیدوار نمایم3. 7 /2 /42
توضیحات سند:
1. رژیم پهلوی از دوره‌ی سلطنت رضاخان به دنبال ترویج این ذهنیت در جامعه بود که اصولاً سیاست از دیانت جدا بوده و مسئولیت روحانیت صرفاً پرداختن به مسائل اخلاقی و آموزش احکام فقهی می‌باشد. این اندیشه که به آن سکولاریزم گفته می‌شود در غرب به خاطر دوره‌ی تاریک قرون وسطی و اقدامات مسیحیت، طرفداران زیادی دارد، اما این اندیشه سنخیت چندانی با باورهای اسلامی و روحانیت شیعی ندارد و در چارچوب‌های اسلامی که در آن حکومت و رهبری جایگاه ویژه‌ای دارد قابل تعمیم نمی‌باشد.2. از سیاست‌های رژیم پهلوی برای جلوگیری از قیام‌های اجتماعی، تاکید بر جایگاه خاص محمدرضا شاه در حفظ مذهب تشیع بود. وی بارها خود را پادشاه اسلام پناه و حامی تشیع معرفی و از فشار رژیم‌های منطقه بر روحانیون شیعی بهره‌برداری کرده و می‌کوشید تا از این طریق روحانیون و مردم کشور را به ضرورت ملی و مذهبی بقای سلطنتش قانع کند. به سند مورخه 30 /2 /42 از همین مجموعه نگاه شود.
3. از دیگر سیاست‌های رژیم پهلوی در اوایل نهضت امام(ره) نزدیک شدن به بخش میانه‌رو روحانیت برای ایجاد شکاف در میان جامعه روحانیت بود. همانگونه که در اسناد این مجموعه مشاهده خواهد شد، این سیاست در مورد روحانیون استان قزوین تاثیر زیادی نداشته و با پاسخ مثبتی مواجه نشده است.