تاریخ سند: 23 مهر 1343
موضوع : جلسه مجلس شوراى ملى
متن سند:
شماره : 15888 /20 الف تاریخ : 23 /7 /43
موضوع : جلسه مجلس شوراى ملى
جلسه علنى مجلس شوراى ملى ساعت 00 09 صبح روز 21 /7 /43 با حضور آقاى نخستوزیر تشکیل شد اکثر وزراى دولت حضور داشتند آقاى منصور نخستوزیر سخنرانى کردند و فراکسیون حزب مردم همه حاضر بودند آقاى صادق احمدى مرتب مشغول یادداشت نکتههاى جالب آقاى منصور بود که بعد به آن جواب بگوید آقاى سرتیپپور خیلى عصبانى به نظر مىرسد مرتبا با بغلدستى نجوا مىکرد پس از اینکه نوبت به لایحه سوم دولت که مربوط به قرارداد وین بود مطرح شد آقایان صادق احمدى و سرتیپپور صحبت کردند آقاى سرتیپپور سخت عصبانى شد با صداى بلند گفت آقایان تصویب این لایحه خلاف قانون اساسى-است به هیچ وجه به صرفه و صلاح مملکت نیست. در این موقع چند نفر از وکلا با صداى بلند حرفهاى سرتیپپور را تأیید کردند بطورى که نخستوزیر خیلى عصبانى به نظر رسید و خواست بیاید پشت تریبون جواب مخالفین این لایحه را بدهد که با نگاه مخصوص آقاى خطیبى نایب رئیس و اطرافیان قدرى مکث کرد سپس مجددا آقاى رامبد با این لایحه مخالفت کرد و همان موضوع فروشگاه فردوسى را تکرار کرد گفت این لایحه به زیان و ضرر مملکت است فردا هرکسى که یخچال وارد کند و یکى از اعضاء شرکتهاى خارجى باشد او هم به سیاست
مملکت دخالت خواهد کرد چه برسد به مأمورین خارجى در موقع تقدیم لایحه دولت در مورد اجازه استفاده مستشاران نظامى آمریکا از مصونیتها و معافیتها 15 نفر از وکلا طرحى پیشنهاد کردند که این لایحه به کمیسیونهاى مربوطه برود و موضوع قدرى صورت غیرعادى به خود گرفته بود معلوم بود که مخالفت زیاد است. مجددا آقاى نخستوزیر در مورد مصونیت مستشاران نظامى آمریکا توضیح داد وکلاى حزب ایران نوین همگى مىگفتند صحیح است تا به فراکسیون مردم بفهمانند که لایحه با مخالفت آنها هم تصویب خواهد شد با اینکه ادامه جلسه به بعد از ظهر طول کشید تقریبا تا ساعت 2 ادامه داشت لایحه مصونیت مستشاران-آمریکائى به کمیسیون مربوطه ارجاع شد ولى لایحه قرارداد بینالمللى وین تصویب شد ساعت 30 /13 دقیقه بعداز ظهر بود که خبرنگار روزنامه کیهان جزئیات جریان مجلس را با تلفن به روزنامه کیهان تلفن مىکرد و خیلى سعى داشت که کسى حرف او را نشنود آقاى صفا کیش یکى از کارکنان مجلس که در جلسات مجلس مىایستد و گاهگاهى دستورات رئیس مجلس را انجام مىدهد آمد بیرون توى سرسرا. مأمور از او مىپرسد لایحه مصونیت مستشاران آمریکایى به کجا مىرسد گفت همه وکلاى غیر حزب ایران نوین از این موضوع-عصبانى هستند ولى تصویب خواهد شد زیرا این همان قرارداد کاپیتولاسیون سابق است ممکن است فردا مستشاران روسى و انگلیسى و سایرین این اجازه را بخواهند سپس گفت از سفارت آمریکا چند نفر در لژ تماشاچى هستند مأمور بلافاصله موضوع را از اکباتانى رئیس بازرسى مجلس مىپرسد که از سفارت آمریکا کسى آمده اکباتانى مىگوید یک نفر آمریکایى
آمده بود با دکتر خطیبى کار داشت نشناختم ولى مستر بُلستر از ساعت 9 الى 11 مجلس بود. بطور کلى در محیط مجلس شورا اعم از کارکنان و تماشاچىها و افراد مختلف در مورد لایحه سومى (مصونیت مستشاران و قرارداد وین) بدبین به نظر مىرسیدند و در این مورد به نخستوزیر حمله مىکردند. از خود آقاى رامبد آقاى اکباتانى پرسیده بود که همه لوایح دولت تصویب شد او به مسخره گفته است این یکى از لحاظ مملکتدارى خیلى عالى بود (منظورش به لایحه استفاده از مصونیت مستشاران بود)
آقاى اکباتانى رئیس بازرسى مجلس اظهار عقیده مىکرد که جریان مذاکرات مجلس امروز با حذف- جزئیات لایحه وین و استفاده مصونیت مستشاران آمریکائى در جراید درج خواهد شد.
بایگانى شود 8 /7
کمیته احزاب 25 /7 /43
3217
211713
گیرندگان : اداره کل سوم بخش 321
تعداد نسخه : 6
منبع:
کتاب
حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک - جلد 1 صفحه 472