تاریخ سند: 19 اردیبهشت 1345
متن سند:
1ـ ساعت 16 روز 12 /2 /45 حسن جوانمرد.محمد علی محمد نژاد.
محمودی.
جهانگیر سیری و ناصر امین زاده در خیابان شهرستان لاهیجان با هم قدم می زدند بعد از ظهر عاشورا بود و درباره برگزاری تعزیه محرم در سابق و شدت هیجان مردم صحبت می نمودند.
حسن جوانمرد آموزگار بخش آستانه اشرفیه اظهار داشته راستی واقعه پانزده خرداد فراموش شدنی نیست همه سوگواریها در خیابانهای تهران بیک رشته شعارهای انقلابی تبدیل شده بود.
مردم بدون ترس و واهمه فریاد می کردند «زنده باد مصدق» و نوحه های ساختگی را با صدای بلند قرائت می نمودند مثل اینکه قبلاً برنامه خود را تنظیم کرده بودند با اینکه عده زیادی سرباز مسلح درحیاط ساختمان اداره انتشارات جمع شده بودند مع الوصف گروهی از مردم در حالی که از شدت غضب بر سر و جان خود می زدند داخل قسمت تحتانی سالن شده بودند در اینموقع افراد کمکی ارتش سر رسیدند دیگر جای ایستادن نبود فقط توانستم از آنجا دور شوم که صدای شلیک تیر بلند شد.
جدا خیلی پیشرفت کرده بودند و بازاریها هم از آنها حمایت می کردند و مغازه ها را هم تعطیل می کردند و بآنها ملحق می شدند در این موقع محمودی اظهار داشت بعد از این واقعه دولت همه ساله از اول محرم علاوه بر آمادگی همه نیروها مؤسسات حساس تهران را از سرباز مسلح پر می کند پریروز که از تهران می آمدم همین وضع را از نزدیک دیدم و اضافه می نماید که پیام دانشجوی اخیر یک سوژه جالبی در این خصوص درج کرده و از محرم سال قبل که با پانزدهم خرداد مصادف بود، یادی کرده است فکر می کنم اینطرفها هم آمده باشد.
2ـ روز 11 /2 /45 یکی از دبیران لیسانسیه لاهیجان بنام خیابانی در حالیکه کیف مشکی مملو از محتویاتی را نشان می داد زیر بغل زده از گاراژ تی.
بی.
تی خارج پس از مختصر درنگ و باطراف نگاه کردن بسرعت براه افتاد و در خانه ای که در کوچه میدان جنب خانه آقای حجت انصاری وکیل دادگستری بود توقف کرده و داخل شد معلوم گردید خانه مسکونی وی می باشد بعد از مدتی دست خالی بیرون آمده بطرف خیابان براه افتاده با کنترلی که بعمل آمد با چند نفر از دبیران بطور انفرادی تماس گرفته و خصوصی صحبت می نمود و روز 12 /2 /45 ساعت2111 نیز با آقای یعقوب محمدپور ملاقات نمود و در جلو مطبوعاتی آزاد مدتی خصوصی صحبت نمودند.
نظریه منبع: کلیه اظهارات آقای حسن جوانمرد دیپلمه ریاضی آموزگار شاغل بتدریس در دبیرستانهای بخش فرهنگی آستانه اشرفیه در مورد حادثه 15 خرداد مطالبی است که فعلاً می توان نقل واقعه تلقی نمود و دلیل بارزی وجود ندارد که بتوان منظور خاص ایشان را از شرح این حادثه روشن ساخت.
و اما اظهارات آقای محمودی که دانشجوی سال سوم رشته اقتصاد دانشگاه ملی تهران می باشند دقت بیشتری احتیاج دارد.
ایشان ضمن صحبت خود به وجود نشریه ای بنام پیام دانشجو اشاره می نمایند و می گویند این نشریه در این ماه مطالبی هم در خصوص حوادث محرم پیش درج کرده است در نتیجه اینطور استنباط می گردد که آقای محمودی که یک نفر دانشجوی لاهیجانی در دانشگاه ملی تهران مشغول تحصیل می باشند از این نشریه اطلاعاتی دارند و باحتمال بسیار یقین این نشریه را مطالعه هم کرده اند و اما اینکه اظهار می نمایند (شاید هم اینطرفها آمده باشد) در جای خود موضوع بسیار قابل اهمیتی است شکی نیست افرادی از اینگونه اطلاعات آگاهی دارند که تماس مستقیم یا لااقل نزدیکی با گردانندگان این سازمان و یا هیئت تحریریه نشریه مزبور داشته باشند.
مسلما آقای محمودی در اینمورد اطلاعاتی خواهند داشت و احتمالاً می دانند که نشریه ها بآدرس چه کسی و وسیله چه افرادی وارد این شهر می شود.
در مورد آمدن آقای خیابانی از تهران با وضعی که تشریح شد فقط یک احتمال وجود دارد و آن اینکه اگر بعدها هم دلیلی داشته باشم که فعالیت مضره و تماس نامبرده را با افراد سازمانهای خرابکار در تهران ثابت کند بدون تردید رابط بودن آقای خیابانی بین جنبشهای ارتجاعی که در تهران و احیانا در لاهیجان و لنگرود و یا رودسر که بطور مخفی صورت می گیرد محرز خواهد شد.
در حال حاضر نتیجه این همه احتمالات سوء ظنی بیش نیست و فعلاً هیچگونه مدرکی که صحت ادعای بنده را ثابت نماید در دست نیست و اما از نظر اهمیت موضوع جریان تحت بررسی و کنترل دقیق است.
ملاحظات: 1ـ از حسن جوانمرد و محمد علی محمد نژاد و جهانگیر سیری سوابق مضبوطه ای در این سازمان موجود نمی باشد.
2ـ مشخصات بیشتری از محمودی و خیابانی از مامور خواسته شده تا بررسی بیشتری نسبت بسوابق آنان بعمل آید.
3ـ یعقوب محمدپور همان کسی است که درباره وی طی شماره 4553-1/ه-13 /4 /44 مکاتبه گردیده و در سال تحصیلی جاری مشارالیه از طریق فرهنگ بشهرستان لاهیجان منتقل گردیده.
4ـ بمامور آموزش داده شد که درباره رسیدن نشریه پیام دانشجو تحقیق بیشتری معمول و نسبت بشناسائی و نفوذ کامل در بین افراد مزبور اقدام شایسته بعمل آورد.
علیهذا مقرر فرمایند چنانچه اطلاعاتی درباره چاپ و انتشار نشریه پیام دانشجو و همچنین سوابقی از محمودی دانشجوی سال سوم رشته اقتصاد دانشگاه ملی در مرکز موجود است خلاصه ای از آن را برای روشن شدن موضوع باین سازمان ارسال دارند.
غازیان.
ـ .
توضیحات سند:
* در اردیبهشت 1345 اعلامیه ای از سوی دانشجویان حوزه علمیه قم درباره حمایت از اعتراض دانشجویان به افزایش شهریه دانشگاه تهران صادر گردید در بخشی از اعلامیه آمده است: جای یک دنیا تأسف است در زمانی که حکومتهای جهان برای تصمیم و تکامل علم و دانش هر روز گام تازه ای در راه فرهنگ مجانی برای ملتها بر می دارند و تسهیلات فراوانی در راه تحصیل جوانان کشورشان بوجود می آورند، ما، در کشور ایران هر روز شاهد تحمیلات نامناسب و ایجاد مشکلات در راه تحصیل جوانان متعهد و شیفته تحصیل هستیم...ملت ایران حق دارد بپرسد: دولتی که ریاکارانه خود را پرچمدار پیکار جهانی با بیسوادی معرفی کرده و مبلغ قابل توجهی را به آن اختصاص می دهد، چرا با وضع شهریه های سنگین مانع تحصیل جوانان ایران می شود؟؟!!