موضوع : حزب منحله توده
تاریخ سند: 20 دی 1341
موضوع : حزب منحله توده
متن سند:
گیرنده : ریاست اداره مستقل هشتم شماره : 27050 /311 در پلنوم دهم حزب توده ایران که در اردیبهشت سال جاری در کشورهای شرقی به منظور رفع اشتباهات گذشته اعضاء کمیته مرکزی تشکیل شده بود پس از تعیین سه دبیر برای حزب به اسامی (دکتر رضا رادمنش.ایرج اسکندری.
عبدالصمد کامبخش1).
سپس تصمیماتی درباره فعالیت در ایران و همچنین روش و تاکتیک حزب گرفته می شود از نظر اینکه تصمیمات متخذه قابل اهمیت بوده به علت اصول پنهان کاری از انتشار تصمیماتی که در پلنوم گرفته می شود خودداری می نمایند حتی مسائلی که در پلنوم مطرح و مورد رسیدگی واقع گردیده در اختیار حوزه های حزبی مقیم کشورهای شرقی گذارده نمی شود.
هیئت اجرائیه حزب طرحی به منظور فعالیت و ادامه مبارزات در ایران تهیه می کند و نیز تصمیم دارند عده ای از افراد را جهت اجرای طرح مبارزاتی به ایران اعزام دارند.
چون امکان دارد هیئت اجرائیه حزب عده ای از افراد فراری را تحت عنوان ندامت از کشورهای شرقی به کشورهای غربی اعزام و در کشورهای غربی خود را بنمایندگیهای ساواک یا سفارتخانه ایران معرفی و اظهار ندامت نمایند و با تقاضای عفو بخشودگی به داخل کشور بیآیند، در نتیجه گزارشی تهیه و به عرض تیمسار قائم مقام ساواک می رسد معظم له دستور فرمودند (اصولاً در این مورد اوامری صادر شده دایر براینکه هیچکس دیگر به ایران برنگردد) علیهذا خواهشمند است دستور فرمائید در اجرای اوامر تیمسار قائم مقام ساواک با مراجعت فراریان حزب توده به داخل کشور موافقت به عمل نیاید.
مدیر کل اداره سوم.
امجدی تهیه کننده : رئیس بخش 311 رئیس اداره یکم 17 /10 /41 بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ عبدالصمد کامبخش فرزند شاهزاده کامران میرزا عدل الممالک (عدل قاجار) در سال 1282 ش در قزوین متولد شد در 11 سالگی برای تحصیل به روسیه اعزام شد و در 17 سالگی مدتی به ایران بازگشت و سپس به شوروی رفت پس از اتمام تحصیلات متوسطه در سال 1302 وارد مدرسه عالی علوم اقتصادی شد و آموزش حزبی را نیز در مدرسه «کوتو» فرا گرفت.در سال 1303 به ایران بازگشت در این دوران، او علاوه بر کار در مجامع علنی حزب کمونیست ایران، چون جمعیت آزادی خواهان و جمعیت پرورش قزوین ف(1303ـ 1307) فعالیت داشت در سال 1307 برای آموزش خلبانی و مهندسی هواپیما به شوروی اعزام شد.
در سال 1311 به ایران بازگشت و با درجه ستوان دومی وارد ارتش شد.
در همین سال به اتهام جاسوسی بازداشت شد و 9 ماه در زندان به سر برد پس از آزادی از ارتش اخراج شد و در شرکت اتوبوس رانی «زیس» متعلق به شورویها به کار پرداخت.
در سال 1313 از طرف کمینترن مأموریت تجدید سازمان حزب کمونیست ایران به او محول شد.
در اردیبهشت 1316 در زمره گروه «53 نفر دستگیر و به 10 سال زندان محکوم شد.
در آبان 1320 آزاد شد و به شوروی رفت و در سال 1322 به ایران بازگشت.
در اسفند 1322 از قزوین به مجلس چهاردهم راه یافت.
در سال 1323 در کنگره اول به عضویت کمیته مرکزی حزب درآمد.
پس از حوادث آذربایجان در دیماه 1325 به شوروی رفت و در رهبری «فرقه دمکرات آذربایجان» به فعالیت پرداخت.
در پلنوم چهارم حزب توده (1336) عضو هیئت اجرائیه و دبیر کمیته مرکزی شد.
در پلنوم دهم در فروردین 1341 بعنوان یکی از اعضاء سه گانه بوروی موقت انتخاب شد.
در پلنوم 12 حزب در خرداد 1347 به عنوان یکی از اعضاء هیئت اجرائیه و هیئت دبیران کمیته مرکزی انتخاب گردید و در پلنومهای 13 و 14 کمیته مرکزی در همین سمت ها باقی ماند.
کامبخش در 19 آبان 1350 در سن 68 سالگی درگذشت (کامبخش، نظری بر جنبش کارگری در ایران.
؛ نامه مردم، سال اول، شماره 3، آذر 1325 ؛ دنیا، سال شش، شماره 3، پاییز 1344 [کامبخش «خطرات درباره انجمن فرهنگی پرورش قزوین»]؛ انور خامه ای.
پنجاه نفر و سه نفر، تهران ؛ هفته، بی تا)