تاریخ سند: 29 اردیبهشت 1345
موضوع: اخذ تماس با کشورهاى کمونیستى
متن سند:
شماره: 381 /303 تاریخ: 29 /2 /45
موضوع: اخذ تماس با کشورهاى کمونیستى
شرح:
محترماً به عرض مىرساند. همه روزه از طرف افراد مختلف در تهران و شهرستانها نامههایى براى رادیو رومانى ـ رادیو مسکو ـ رادیو باکو و سایر کشورهاى کمونیستى ارسال مىگردد و غالباً نویسندگان این نامهها ضمن تمجید از پیشرفتهاى اقتصادى و علمى و صنعتى کشورهاى مذکور نسبت به برقرارى و توسعه دوستى ملت ایران و ملل آن کشورها ابراز علاقمندى و امیدوارى مىنمایند و یا اینکه حتىالمقدور این پاکات در موقع ارسال جمعآورى مىگردد معهذا مشاهده مىشود که از طرف رادیو رومانى یا شوروى و باکو ضمن ارسال پاسخ مشروحى به نامههاى اتباع ایرانى تعدادى مجله ـ کارت پستال ـ تمبر و یا کتب درسى روسى و مناظر شوروى براى آنها ارسال مىدارند که پس از بررسىهاى لازم معلوم شده است که این اشخاص با آدرس واسطه مبادرت به مکاتبه با کشورهاى کمونیستى مىنمایند به این ترتیب که نامهاى از تهران براى دوستان و بستگان خود در آلمان غربى یا فرانسه و انگلستان و کشورهاى همجوار ارسال داشته و در آن خواهش مىکنند که از جانب وى نامهاى که جوف پاکت است و یا نامه دیگرى به عنوان اداره رادیو کشورهاى مورد نظر ارسال و آدرس وى را نیز در ایران اعلام دارد تا پاسخ ارسالى به آدرس ایران فرستاده شود و در نتیجه رادیو مسکو با رادیو رومانى و سایر سازمانهاى تبلیغاتى کشورهاى کمونیستى پاسخ نویسنده را به ایران ارسال مىدارند که آنها نیز تماماً جمع آورى مىشود ولى آنچه بیش از این اقدامات جلب توجه مىکند بررسى اثرات این مکاتبات است.
1ـ چون ممکن است افراد متمایل یا وابستگان به حزب منحله توده سابق به علت عدم اعتماد به افراد حزبى داخلى و حوزههاى حزبى موجود بخواهند به نحوى از انحاء وجود محل خود را براى اخذ ارتباط بعدى به اطلاع یک سازمان تبلیغاتى کشور کمونیستى برسانند و بطور قطع این کانونهاى تبلیغاتى که شبانه روز براى تحریف افکار جوانان کشورهاى غیرکمونیست مىکوشند با افراد فرارى کشورهاى مختلف نیز جهت تنظیم برنامههاى تبلیغاتى مربوط به آن کشورها در ارتباط بوده و یا اصولاً افراد فرارى در این سازمانهاى تبلیغاتى عضویت دارند و با وصول این نامهها نویسندگان را به عنوان یک فرد علاقمند به رژیم کمونیستى و طرفدار خود خواهند شناخت و چه بسا این اسامى را براى اخذ ارتباط عوامل اطلاعاتى سفارت خانه آن کشور در تهران به سفارت مربوطه اعلام و نسبت به وضع و سوابق آنها بررسىهائى معمول دارند تا در صورتى که مساعد و مناسب تشخیص داده شد براى انجام فعالیتهاى خاصى نشان نمایند و چون در ظرف چند سال اخیر تعداد متنابهى از این پاکات بدست آمده که بعضاً معدوم یا به اداره کل هشتم و بخش مربوطه تسلیم شده است مىتوان پیشبینى نمود که تاکنون صدها نفر از جوانان این کشور در آرشیو سازمانهاى تبلیغاتى کشورهاى کمونیستى سوابقى دارند و شاید هم در این مدت توانسته باشند عدهاى از آنها را براى انجام فعالیتهاى سیاسى بدام انداخته و آماده و مشغول بکار نمایند و تلاش این بخش نیز جهت جمع آورى نامههاى ارسالى و یا پاسههاى رسیده فقط محدود به پست واصله به تهران و محلهاى فاقد مصونیت گردیده در حالى که پست در چند نقطه ایران از قبیل آبادان ـ شیراز و بعضى از نقاط مرزى مستقیماً به خارج کشور ارسال و یا از خارج وارد و تجزیه و توزیع مىگردد و روزانه مقادیر زیادى نامه محمولات پستى براى سفارتخانههاى کشورهاى کمونیستى مىرسد که کنترل آنها مقدور نمىباشد منظور از اطاله عرایض فوق جلب نظر مقامات ساواک به اهمیت این مکاتبات ساده و عادى است که انواع و اقسام آن در زوایاى پست به چشم مىخورد و پس از گذشت سالها ممکن است دستگاههاى ضد اطلاعاتى را مواجه با یک عمل انجام شده و مشکلات عدیدهاى نماید در صورتى که به این قبیل مکاتبات توجه بیشتر مبذول گردد و در دایره عمل وسیعترى به کنترل و جمع آورى و بررسى آنها مبادرت شود از یک خطر قطعى و یا حداقل تشکیل دستجات پنهانى و مخرب در آینده جلوگیرى خواهد شد.
به ضمیمه تعداد 18 فقره پاکت که از رادیو رومانى ـ شوروى ارسال گردیده و بعضاً محتوى قطعاًت تمبر روسى و یا رومانى است جهت اطلاع و مشاهده نمونه پاسخهاى رسیده تقدیم مىگردد.
1ـ عکسهاى مربوط به فضانوردان شوروى به کتابخانه اداره کل سوم داده شد.
2ـ کتابهاى درس زبان روسى در بخش موجود است.
3ـ از نامههاى ارسالى با پیوست براى اداره ششم ارسال گردید.
به عرض رسید و توضیحات لازم داده شد موافقت فرمودند فعلاً تشکیل کمیسیونها مناسب نیست.
آقاى وزیرى 1 /3 /45
در پرونده ر-807 بایگانى شود
عیناً جهت اقدام به اداره 1-311 ارسال مىگردد.
نظر مىرسد مناسب است کمیسیونى مرکب از نمایندگان اداره کل سوم و کل ششم و کل دوم در این زمینه بررسىهائى نموده نتیجه را گزارش نمائید.
منبع:
کتاب
چپ در ایران - روابط ایران و شوروی صفحه 226