موضوع : فعالیت بنفع حزب منحله توده (در تهران)
تاریخ سند: 8 اردیبهشت 1342
موضوع : فعالیت بنفع حزب منحله توده (در تهران)
متن سند:
شماره : 2088 / س ت تاریخ :8 /2 /42موضوع : فعالیت بنفع حزب
منحله توده (در تهران)
مأمور ویژه از حزب منحله توده گزارش میدهد که روز چهارشنبه 28 /1 /42 و سه شنبه 3 /2 /42 جلسه‌اى از فعالین حزبى تشکیل و تصمیمات زیر گرفته میشود.
1ـ مدت تشکیل جلسه سه ساعت و بترتیب زیر تقسیم بندى شده است.
الف ـ قسمت اول 20 دقیقه اخبار «که در دو هفته قبل و جارى» درباره غرق زیر دریائى اتمى امریکا و اعدام رهبر حزب کمونیست اسپانیا بحث شده.
ب ـ قسمت دوم 20 دقیقه بحث درباره رادیوهاى پیک آزاد و ملى. ج ـ قسمت سوم 15 دقیقه خواندن کتاب حزبى.
د ـ قسمت چهارم تسلیم پیشنهادات هر نفر یکربع.
2ـ کتابهائى که تا کنون در جلسات این شاخه حزبى مورد مطالعه قرار گرفته :
الف ـ چهار جلد ماهنامه مردم سال 26 و 27 ب ـ اطلاعات کورکورانه ج ـ سابوتاژ نوشته انازاکرس د ـ کتاب 53 نفر نوشته بزرگ علوى ه ـ سوسیالیسم تخیلى و سوسیالیسم عملى نوشته سروان معدوم روزبه1 (ستخر) و ـ مبارزه طبقاتى نوشته دکتر کیانورى ز ـ کتاب خرمگس ح ـ چگونه پولاد آبدیده میشود.د بپرونده حزب منحله توده تهران ضمیمه و بایگانى شود. 300
توضیحات سند:
_ 10 /271ـ خسرو روزبه در سال 1294 ه. ش در ملایر متولد شد. وى دوره مقدماتى را در ملایر و متوسطه را در همدان با دریافت دیپلم ریاضى به پایان رسانید، سپس وارد دانشگاه تهران شد و در رشته الکترونیک به تحصیل مشغول شد، ولى به علت شرایط نامساعد مادى موقتا دست از تحصیل کشید و وارد دانشکده افسرى شد. روزبه پس از پایان دوره دانشکده افسرى براى آموزش دانشجویان، دوباره به دانشکده فراخوانده شد و در چندین دوره افسر تربیت کرد. وى در حین خدمت با فساد و رشوه خوارى فرماندهان ارتش مخالفت مى‌کرد و این مبارزه واکنش فرماندهان فاسد ارتش را علیه او داشت به طورى که چند بار توقیف و یک بار نیز به اهواز تبعید شد. وى در سال 1322 با گرایش به احزاب چپ به عضویت حزب توده ایران در آمد و توانست از بنیانگذاران تشکیلات «افسران آزادى خواه ایران» باشد.در سال 1324 پس از سرکوب قیام افسران خراسان و تهران در گنبد کاووس و در جریان دستگیرى افسران مخفى شد و در این دوران دو کتاب به عنوان-«اطاعت کورکورانه» و «افشاء مفاسد سران ارتش» را منتشر کرد. در 17 فروردین سال 1326 روزبه بازداشت شد ولى یکماه پس از دستگیرى به کمک دوستانش از زندان گریخت. دادگاه حکم غیابى صادر کرد و او را به 15 ماه زندان و اخراج از ارتش محکوم کرد. در فروردین 1327 دوباره دستگیر شد و دادستان نظامى براى او تقاضاى اعدام کرد ولى به علت فشارهاى زیاد از سوى بعضى از نمایندگان مجلس و مطبوعات به 15 سال حبس محکوم شد. روزبه این بار هم پس از سه سال در سال 1329 به همت همرزمانش با عده‌اى دیگر از-سران حزب توده از زندان گریخت و پس از یک زندگى مخفى در 28 مرداد 1332 براى بار دوم دستگیر شد. وى در بازپرسى خود را مهندس معرفى کرده بود و قبل از اینکه شناخته شود گریخت. امّا مدتى بعد توسط یکى از توده‌اى‌ها که با ساواک همکارى مى‌کرد شناسائى و در یکى از خیابانهاى تهران پس از یک درگیرى مسلحانه مجروح و دستگیر شد. وى پس از مداوا به زندان قزل قلعه منتقل شد و پس از محاکمه حکم اعدام او صادر شد. حکم اعدام در تاریخ 21 اردیبهشت سال 1337 اجرا شد.
برابر گزارش مامور شهربانى آقاى انزابى در ساعت 11 صبح روز 4 /2 /42 در سه تیمحه‌ها بالا منبر رفته و اظهار داشته که مسلمانان اگر محبت دین در قلب داشته باشند نمى‌توانند کارى بآنها بکنند مسلمانان نباید یزید پرست باشند در حال حاضر که میخواهید دین اسلام را از بین ببرند نباید بآنها محبت کرد باید آنها را قطعه قطعه نمود اگر هم شما را با گلوله بزنند و منزلتان را تاراج نمایند باید در مقابل دین مقاومت کرده بطوریکه مامور شهربانى اظهار نمود سخنان نامبرده بسیار تحریک‌آمیز بوده است.
ساواک آذربایجان شرقى ـ تبریز