موضوع: اعلامیه جبهه اروپایی ایران
موضوع: اعلامیه جبهه اروپایی ایران
متن سند:
موضوع: اعلامیه جبهه اروپایی ایراناعلامیههای جبهه اروپایی ایران در مردادماه در مشهد پخش شده. طبق تحقیقی که کردم، توسط آقای حسین رعیتی طوسی، دانشجوی ایرانی مقیم آلمان است که امسال به مشهد آمده است و ایشان در رشته پزشکی در ترم هفتم مشغول تحصیل است و به‌طوری‌که آقای عبدالسلامی اظهار می‌داشت ایشان از تهران به اتفاق آقای حسن خندان، عضو کمیته دانشگاه تهران به مشهد آمده است و مدت یک ماه نیز در مشهد بوده است، ولی کمتر با افراد تماس می‌گرفته و گویا ایشان دو برادر هستند که برادر کوچکتر او هم در آلمان در شهر مشغول به تحصیل و اخذ دکترای ورزش است و نام او حسن رعیتی طوسی است.
ایجاد جبهه‌ای تازه:
به‌طوری‌که منصور بازرگان در دو سال قبل دانشجوی رشته تاریخ و جغرافیای دانشکده ادبیات مشهد بود و بعد برای گذرانیدن دوره افسری به شیراز رفت و اخیراً به مشهد آمده است و برای استخدام، در فرهنگ فعالیت می‌کند.
در ساعت 4:3 بعدازظهر روز پنجشنبه 14 /9 /42 در چایخانه داش‌آقا اظهار می‌داشت، بعد از آنکه شورای اجراییه جبهه ملی عملیات خود را علیه دولت موقوف ساخته است، عده‌ای از دانشجویان در روزهای اول آذر به خانه آقای صالح می‌روند و از ایشان برای روز 16 آذر دستور می‌خواهند. آقای اللهیار صالح اظهار می‌دارند که به نظر من امروز هیچ اقدامی بر علیه دولت به صلاح جبهه ملی و شما نیست و به هیچ وجه اوضاع جهانی اجازه چنین کاری را به ما نمی‌دهد و دولت مترصد فرصت است که با منقبتی که از نظر جهانی اخیراً پیدا کرده است، ریشه را بکند و دلایلی هم برای این ادعای خود ایشان می‌آورند و می‌گویند حتی دستگاه درباره دولت در زمان امینی هم می‌توانست چنین کاری بکند و اصولاً برای این دستگاه، سرکوبی یک عده چند نفری امروز دیگر کاری است ساده. بعد از آنکه نزدیک به دو ساعت بین طرفین گفتگو می‌شود، نمایندگان دانشجویان اظهار می‌دارند که اگر ما برای خود جبهه‌ای تشکیل بدهیم و مستقلاً مبارزه را ادامه بدهیم، فردا برای شما ایجاد سوءتفاهم و ناراحتی نخواهد شد؟
آقای بازرگان اظهار می‌داشت که دانشجویان دانشگاه تهران دو دسته شده‌اند: عده‌ای1 به نهضت آزادی گرویده‌اند و عده‌ای هم قصد دارند که تا اول بهمن مقدمات تشکیل یک جبهه و دسته سیاسی جوان و فعالی را پی‌ریزی کنند و آن روز موجودیت خود را اعلام دارند. من از آقای بازرگان سؤال کردم وضع شهرستان‌ها چه خواهد شد؟ ایشان گفتند در موقعی که آقای دل‌آسایی به دیدن من آمدن و من این مطلب را با ایشان در میان گذاردم، ایشان اظهار داشتند که من در آینده تابع حزبم خواهم بود و روش کلی حزب مردم ایران را دنبال خواهم نمود.
آقای طاهر احمدزاده هم که چندی است رسماً با علما و نهضت آزادی کار می‌کنند و آقای عبدالوهاب بنایی را هم که سالهاست عضو حزب ایران است و مسلماً از مسلک حزبی خود طرفداری خواهد کرد، راجع به اعتصاب در 16 آذر اظهار می‌داشتند که در تهران قرار است دانشجویان از کلاس‌های خود بیرون بیایند و به‌طور دسته‌جمعی دوری پشت نرده‌ها بزنند و بعد چند نفری سخنرانی کرده و برحسب موقعیت تصمیم خواهند گرفت که به کلاس بروند یا نه؛ و باز اظهار می‌داشتند که کنترل شدیدی در درب ورودی دانشگاه از دانشجویان می‌شود و اصولاً دولت در نظر دارد که به‌تدریج دانشکده را تبدیل به یک دانشکده نظامی بکند. راجع به بازار تهران ایشان می‌گفتند دلهای مردم مملو از اندوه و ناراحتی و غضب نسبت به دولت است ولی به‌قدری شدید است که بعد از 28 مرداد هم سابقه نداشته است.
روش جبهه ملی در مشهد:
آقای دل‌آسایی از بعد از انتخابات تقریباً روش دوپهلویی را در مشهد پیش گرفته است و به‌عنوان اینکه انترن بیمارستان است و در وضع بدی از لحاظ درسی به سر می‌برد، خود مستقیماً در کارها دخالت نمی‌کند و اصولاً افراد حزب او هم مثل دادستان اخلاقی، اعظم کفشداری، روش او را تعقیب می‌کنند و منتظر هستند ببینند از نظر کلی چه می‌شود ولی درعین‌حال نمایندگی‌های کلاس‌ها2 و کارهای کلی را برای رفقای خود قبضه کرده‌اند و به‌طوری‌که من حس کرده‌ام، دسته‌ای را که امسال به‌عنوان گرداننده3 امور سیاسی انتخاب کرده‌اند، افراد ناشناسی مثل جواد نادری، شیخان، دانشجوی سال ششم محمود جاودانی و اسماعیل کفشداری، انترن بیمارستان شاه رضا، می‌باشند و بیشتر کارهای خود را به‌وسیله این افراد انجام می‌دهند و در ضمن برای گول زدن دستگاه، افرادی مثل افتخاری و غفوری را وادار می‌کنند که رو کار کنند، تا اینکه افکار دانشجویان مخالف و همچنین دستگاه متوجه و متمرکز او و امثال4 او بشود و از تعقیب کلی دست بردارند.
راجع به تظاهرات 16 آذر، به‌طوری‌که آقای اسماعیلی دانشجوی سال چهارم اظهار می‌داشت که دستگاه بیش از اندازه روی آقای افتخاری تکیه دارد و ممکن است اگر تظاهراتی صورت نگیرد، بگویند چون او نبود، نشده و دانشجویان نتوانسته کاری بکنند و مثل سال قبل اعتصاب کوچک و موقتی صورت خواهد گرفت، ولی ایشان اظهار می‌داشتند که راجع به نحوه اجرای آن، بازهم بین دانشجویان اختلاف سلیقه‌هایی وجود دارد.
عده‌ای معتقدند که چون ما پیش تیمسار بهرامی نماینده فرستاده‌ایم، بایستی حسن ظن خود را به ایشان نشان دهیم تا اینکه ایشان هم روش خود را تعدیل دهند ولی عده‌ای مانند غفوری و صابری معتقدند که اصولاً دولت می‌خواهد که روش خصمانه نسبت به توده‌های ملی و مخالف5 خود پیش گیرد و همه نیروها را بکوبد. روی این اصل، وساطت دانشجویان نمی‌تواند سیاست کلی مملکتی را تغییر دهد. فقط ما می‌توانیم کاری بکنیم که نیروی خود را زیاد به تحلیل نبریم.6
1. ریاست پی نویس فرمودند بسیار مأمور خوبی است، خوب تشریح می‌کند.
2. از این گزارش بهره‌برداری کامل بشود و به مرکز هم روی نمونه بفرستید.
توضیحات سند:
1. در اصل: عده‌ای عده‌ای2. در اصل: کلاس‌های
3. در اصل: گردانده
4. در اصل: امسال
5. در اصل: مخالفت
6. در اصل: بزنیم