موضوع: دربار شاهنشاهی
تاریخ سند: 9 تیر 1338
موضوع: دربار شاهنشاهی
متن سند:
شماره: 2-3-1510 با اینکه پس از صدور اعلامیه دربار شاهنشاهی دایر به منع مداخله اعضا خاندان جلیل سلطنتی در امور مقاطعه‌کاری و معاملات دولتی والاحضرت شاهپورها و شاهدخت‌ها رسماً سرمایه‌های خود را از شرکت‌ها خارج و به اشخاص دیگر واگذار کرده و به اصطلاح خود را کنار کشیده‌اند معهذا اخیراً چند نفر از والاحضرت شاهپورها و شاهدخت‌ها منجمله والاحضرت شاهپور حمیدرضا و محمودرضا پهلوی من غیر مستقیم در امور مقاطعه‌کاری و معاملات دولتی دخالت می کنند.کما اینکه خرم مدیر شرکت آسفالت راه اخیراً با پشتیبانی والاحضرت شاهپور حمیدرضا پهلوی چهل درصد از ساختمان فرودگاه آبادان را به مقاطعه برداشته و والاحضرت شاهپور محمودرضا نیز به طور غیر مستقیم در امر خرید دستگاه تهویه مجلس سنا دخالت و به وسیله سناتور محسن صدر1 رئیس مجلس سنا مهندس بهبهانیان رئیس شرکت جنرال مکانیک را برنده مناقصه اعلام و صدی ده مورد معامله را به عنوان پورسانتاژ از مهندس بهبهانیان دریافت داشته است.
توضیحات سند:
1ـ صدر، محسن فرزند سید حسین فخرالذاکرین در سال 1250 هجری شمسی در یک خانواده روحانی در محلات به دنیا آمد.پدر او سید حسین روضه خوان بود.
سید محسن صدر پس از تحصیل علوم دینی معمم شد و مدتی شغل پدر را در پیش گرفت تا اینکه به تهران آمد و به جای عمویش سید صدرالدین ملقب به صدرالاشراف معلم یکی از پسرهای ناصرالدین شاه (نصرت الدین میرزا سالارالسلطنه) شد و هنگامی که سالارالسلطنه به حکومت همدان رسید معلم وی نیز که در این تاریخ به صدرالاشراف ملقب شده و به عنوان سرپرست و پیشکار سالارالسلطنه با او به همدان رفت.
صدرالاشراف در اوایل مشروطیت وارد وزارت عدلیه شد.
بعد از بمباران مجلس و بازداشت عده ای از آزادیخواهان به فرمان محمدعلی شاه برای بازجوئی از زندانیان و تعیین تکلیف آنان به باغشاه محل بازداشت زندانیان فراخوانده شد.
از وقایع مهم دیگر زندگی صدرالاشرف ریاست دادگاه تجدید نظرگیلان در زمان قیام جنگل است که در جریان همین مأموریت جریان همین مأموریت بود که مدتی هم به دست جنگلیها اسیر و زندانی شد.
بعد از کودتای 1299 ابتدا به ریاست استیناف (دادگاه تجدید نظر) آذربایجان منصوب شد و در تشکیلات نوین عدلیه ابتدا به معاونت دادستان کل و سپس به ریاست دادگاه انتظامی قضات و سرانجام به ریاست شعبه تمیز و دادستانی کل دیوان تمیز رسید و در شهریور ماه سال 1312 برای نخستین بار در دوره دوم نخست وزیری فروغی به وزارت دادگستری منصوب شد.
صدرالاشرف بعد از منصوب شدن فروغی در کابینه جم در مقام وزارت دادگستری ماند تا اینکه در جریان تعقیب علی منصور وزیر راه و متهمان پرونده وزارت راه که به تبرئه متهمان انجامید خود او نیز مغضوب گردید و در مهر ماه 1315 از وزارت معزول و خانه نشین شد.
صدرالاشرف در ادوار یازدهم تا چهاردهم مجلس شورای ملی نمایندگی محلات و خمین را به عهده داشت و تا هنگام نخست وزیری وکیل مجلس بود.
او در تیر ماه سال 1324 بعد از کابینه حکیمی نخست وزیر ایران شد.
که اقلیت مجلس به رهبری دکتر مصدق و نمایندگان حزب توده با نخست وزیری او مخالفت کردند و تا یکماه نتوانست اعضاء کابینه خود را به مجلس معرفی کند.
اوضاع آذربایجان در دوران نخست وزیری صدرالاشرف روبه وخامت گذاشت و با تشکیل فرقه دمکرات به رهبری سید جعفر پیشه وری مقدمات قیام مسلحانه در آذربایجان تحت حمایت سربازان ارتش سرخ شوروی فراهم شد.
صدرالاشرف سرانجام پس از قریب چهارماه نخست وزیری تحت فشار اقلیت مجلس و تحریکات ارتش سرخ در مناطق شمالی کشور و وخامت اوضاع در آبان 1324 پس از 4 ماه نخست وزیری استعفا داد.
او پس از کناره گیری از مقام نخست وزیری مدتی بیکار بود تا اینکه در سال 1329 در زمان نخست وزیری رزم آرا استاندار خراسان شد ولی بعد از انتخاب دکتر مصدق به نخست وزیری از کار برکنار شد.
صدرالاشرف بعد از کودتای 28 مرداد 1332 به سناتوری انتخاب شد و در سال 1334 بعد از استعفای تقی زاده به ریاست مجلس سنا انتخاب شد.
صدرالاشرف در سال 1341 در سن 91 سالگی درگذشت.
بازیگران عصر پهلوی، محمود طلوعی، ج 1، ص 286