گزارش خبر موضوع : تظاهرات
تاریخ سند: 26 مرداد 1357
گزارش خبر موضوع : تظاهرات
متن سند:
ساعت 2330 مورخه 24 /5 /37 بعد از سخنرانی حاج حسنعلی عدالت در مسجد ابوالفضل واقع در خیابان اردشیر بابکان فیروزآباد عده ای در حدود 50 الی 70 نفر از جوانان کمتر از 18 سال از مسجد بیرون آمدند و با فرستادن صلواتهای پیوسته و شعار اینکه زنده باد خمینی ـ ما پیرو قرآنیم و اهانت به کد 66 در امتداد ضلع شمالی خیابان اردشیر بابکان بطرف فلکه زند حرکت نمودند ـ در فلکه زند ضمن عبور از مقابل صادرات نابهنگام از بین تظاهرکنندگان سنگی بطرف شیشه بانک پرتاب و یک جام شیشه از بانک صادرات شکست تظاهرکنندگان سپس زمزمه ای نمودند که برویم جلو سازمان امنیت که اکثریت مخالفت و بطرف منزل سرگرد قربانی رئیس شهربانی فیروزآباد واقع در ابتدای خیابان بلوار حرکت نمودند، پس از مدت کوتاهی اقامت در جلو منزل سرگرد قربانی او را مورد اهانت و فحاشی قرار دادند که با ورود مأمورین شهربانی متفرق شدند اسامی چند تن از کسانیکه در تظاهرات فوق شناخته شدند عبارتند از 1ـ ناصر جعفرپور که یک دست آن از مچ قطع است 2ـ عباس اصلاح فرزند غلام سلمانی 3ـ دو پسر عبدالمحمد جهانی شغل محصل 4ـ پسر ابراهیم هوشیار شغل محصل 5ـ پسر ابراهیم سلمانی که پدرش در حمام بهارستان فیروزآباد کار میکند 6ـ جواد امیرسالاری فرزند عبدالحسن و برادرش 7ـ علی قاسم زاده شغل بنا 8ـ حبیب جعفرزاده بیکار 9ـ حسین صادقی محصل 10 ـ پسر فاتح کارمند سازمان تعاونی و مربی کشتی فیروزآباد که با دوچرخه با صدای بلند میگفت جاوید خمینی و اهانت به کد 66 11ـ آقای طلوعی برادر عهد طلوع آموزگار که فعالیت دارد و فردی بنام خبازی.نظریه شنبه ـ عبدالباقی فاضلی دانشجوی سال سوم دانشگاه اصفهان از دو چشم نابینا که در مورخه 24 /5 /37 وارد فیروزآباد شد و یکی دو جلسه در مسجد ابوالفضل سخنرانی نمود.
چون در سخنان خود مطالب تحریک آمیز عنوان مینمود مأمورین شهربانی از ادامه سخنرانیهای وی جلوگیری و تظاهرات فوق بیشتر بمنظور اعتراض به این موضوع و تحریکات دانشجویی و طرفداران او صورت گرفت.
1 نظریه یکشنبه ـ نظریه شنبه مورد تایید است، از شب 20 /5 /37 هر شب عده ای از محصلین، جوانان بیکار پس از اتمام جلسات قران دسته دسته در جلو مساجد و بازار تجمع و هراز گاهی با فرستادن صلوات و هورا موجب ناراحتی مردم می شدند و این خود دلیلی بر مقدمه تظاهرات و تحریکات عوامل اخلالگر بود که با پیش بینیهای قبلی دو شب متوالی مقاصد اخلالگرانه خود را پیاده نمودند ـ زحل نظریه 7 ف ـ نظریه یکشنبه مورد تایید است با تشکیل شورای هماهنگی قرار شد با قدرت جلوی هرگونه بی نظمی و تحریکات گرفته شود و عاملین اصلی تحت تعقیب قرار گیرند ـ این عمل در مورخه 25 /5 /37 انجام شد و با دستگیری 5 نفر محرکین و اعزام آنها بدادسرای نظامی شیراز فعلاً خبری از هرگونه تظاهر و سروصدا نیست.
توضیحات سند:
* امروز (24 /5 /57) روزنامه ها نوشتند که لایحه تظاهرات سیاسی تهیه شد.«کار تهیه لایحه تظاهرات سیاسی که از طرف وزارت دادگستری از مدتها قبل تحت بررسی بود پایان گرفت و لایحه آماده تقدیم به هیات وزیران شد.
این لایحه تکلیف انجام تظاهرات سیاسی را از طرف دستجات و گروههای مختلف سیاسی مملکت روشن می کند.
امروز گفته شد پس از تقدیم این لایحه به هیأت وزیران، دولت برای آگاهی بیشتر و اظهارنظر مردم متن لایحه را در معرض افکار عمومی قرار خواهد داد تا با توجه به اظهارنظر مردم و رعایت این نظرات به مجلسین تقدیم شود.
در لایحه آزادی اجتماعات و تظاهرات، پیش بینی های لازم از جمله این که تظاهرکنندگان حق حمل اسلحه ندارند به عمل آمده است.
همچنین برگزارکنندگان تظاهرات باید قبل از برگزاری مقامات انتظامی را از مقصود و نیز مطالبی که در اجتماعات عنوان خواهد شد مطلع کنند و ضمنا برگزاری این قبیل تظاهرات نباید موجبات سد معبر و مانع فعالیت مردم گردد.
لایحه آزادی تظاهرات بر مبنای اصل 21 متمم قانون اساسی تهیه و تدوین گردیده است.
» (کیهان، ش 10540، ص 27) از آنجا که این اقدامات رژیم شاه و اقدامات بعدی او در شناسایی نسبی حقوق مردم همگی عکس العملی در قبال مخالفتهای مردمی بود و به شکلی انفعالی صورت می گرفت، موثر واقع نگردید، چرا که اکثریت مردم تصمیم خود را بر برانداختن حکومت پادشاهی و رژیم سلطنتی گرفته بودند.
1ـ دو روز بعد منبع ساواک از قول قاسم ضمیری درباره علت تظاهرات چنین نوشت: «تظاهرات اخیر فیروزآباد ـ به سرپرستی عبدالباقی فاضلی است که انجام می گیرد.
چون شب 24 /5 /37 در مسجد ابوالفضل قصد رفتن به منبر را داشته ولی سرگرد قربانی مانع او شده و از این رو مردم فیروزآباد به تظاهرات پرداخته اند و دنبال سرگرد قربانی می گردند که به موقع آن را بکشند یا تنبیه نمایند.
» (960 /7 ف ـ 31 /5 /37)