صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : داود نوروزی

تاریخ سند: 6 بهمن 1345


موضوع : داود نوروزی


متن سند:

از : آلمان به : 315 شماره : 3093 45 ساله ـ اهل تهران ـ فرزند علی اکبر نوروزی کارمند بانک ملی ـ لیسانسیه حقوق ـ افسر وظیفه مدتی در دادرسی ارتش خدمت کرده ـ در سال 1324 پس از پایان خدمت وظیفه در حدود سه سال در روزنامه ایران ما به مدیریت جهانگیر تفضلی1 کار می کرد.
در سال 1327 برای مدت کوتاهی سردبیر روزنامه سوگند به مدیریت دکتر رضوانی (وکیل دادگستری اهل تبریز) بود.
بر اثر ازدواج با خواهر زن احسان طبری در سال بعد وارد حزب توده ایران گردید شغل دولتی او کارمند وزارت پیشه و هنر بود.
در سال 1329 روزنامه یومیه بسوی آینده به مدیریت محمود ژندی منتشر گردید که ارگان غیر رسمی حزب توده بود و نوروزی سردبیر آن روزنامه بود.
نامبرده عضو کمیسیون تبلیغات و مطبوعات حزب بوده پس از مرداد 1328 مدتی مخفی بود و چند روزی هم بازداشت گردید و در نتیجه اقدام یکی از بستگانش که سرهنگ ارتش بود آزاد گردید (گویا سرهنگ شریفی نام دارد).
در سال 1334 مخفیانه از ایران خارج شد مدتی در رومانی و مجارستان زندگی می کرد از نیمه سال 1335 مقیم آلمان شرقی است.
در سال 1336 روزنامه صبح امید که اولین روزنامه حزب توده بود تحت نظر او و احسان طبری منتشر گردید از همان سال رادیو پیک ایران از برلن شرقی شروع به کار کرد.
گفتارهای رادیو تحت نظر او تنظیم می گردید.
داود نوروزی محل سکونت خود را از برلن شرقی به لایپزیک منتقل نمود.
در سال 1336 کاندید عضویت کمیته مرکزی گردید و بعدا او و محمدرضا قدوه عضو انتصابی کمیته مرکزی گردیدند.
پس از انتشار روزنامه مردم و مجله دنیا نامبرده اغلب مقالاتی به نام د ـ آذر و نام اصلی خود مقالاتی منتشر می کرد.
از اواخر سال 1344 به برلن شرقی منتقل گردید و آدرس او به قرار زیر است.
1136 Derliin Baikalstr.
1 tel 55 36 37 همسر وی کارمند بانک ملی است (گویا خانوادگی اصلی همسر او ایازی باشد) دارای دو فرزند رامین 16 ساله و مریم 14 ساله که پسر او سال گذشته به برلن شرقی آمد و در حال حاضر در یکی از مدارس شبانه روزی Ludwichsfelgeنزدیک برلن بسر می برد.
وی مردی است کم طاقت روی هم رفته عصبانی و خود را مارکسیست به تمام معنی می داند و عقیده دارد که همه اعضای کمیته مرکزی اشتباه می کنند و او از اشتباه مبرا می باشد.
سالهای پیش چند بار در جلسات کنگره سالیانه احزاب کمونیست کشورهای شرق مانند بلغارستان شرکت می کرد اما اخیرا شرکت نمی نماید.
مخالفین او در حزب او را لنگ حمام می نامند و عقیده دارند که عاشق حاکم وقت می باشد.
برادر او مهندس حسین نوروزی در لایپزیک کار می کند و مدتی پیش بنا به پیشنهاد او از حزب اخراج گردید.
ماهیانه /1200 مارک حقوق می گیرد و کرایه خانه و اثاثیه منزلش از طرف آلمانها تامین شده است.

توضیحات سند:

1ـ جهانگیر تفضلی در سال 1293 ه ش در مشهد متولد شد.
تا سن 22 سالگی در این شهر به تحصیل و کار و خدمت نظام وظیفه مشغول بود.
از سال 1314 به مدت هفت سال در دانشسرای عالی به ادامه تحصیل پرداخت و همزمان به تدریس زبان فرانسه در دبیرستان ایرانشهر مشغول شد.
در سال 1321 به اتفاق خسرو اقبال و چند نفر دیگر «حزب پیکار» را که گرایش چپی داشت تأسیس کرد و در روزنامه «بهار» ارگان این حزب به نوشتن مقاله پرداخت.
سپس در روزنامه «نبرد» که به جای «بهار» منتشر می شد به سردبیری انتخاب شد.
تفضلی پس از کسب تجربه مطبوعاتی، روزنامه «ایران ما» را منتشر ساخت.
در شهریور 1322 وی که مدیر روزنامه «ایران ما» بود به همراه جمع کثیری از گروههای مختلف، به دستور قوای متفقین از طرف ارتش انگلستان توقیف و در تهران و اراک زندانی شد.
پس از 7 ماه به دستور فرمانده ارتش شوروی در ایران در شهر رشت به روسها تحویل داده شد.
تفضلی پس از آزادی مجددا به اداره روزنامه پرداخت و گرایش های چپ خود را حفظ نمود و مقالاتی علیه رضاشاه نوشت.
در سال 1324 به همراه هیئت عالی رتبه سیاسی ایران به سرپرستی قوام ـ نخست وزیر به شوروی رفت، ولی از آنجا با اجازه قوام به پاریس سفر کرد و حدود یک سال در فرانسه ماند وی در این مدت تغییر موضع داد و به حمایت شاه و دربار پرداخت و به حلقه دوستان اشرف پهلوی و هژیر درآمد.
با روی کار آمدن دولت هژیر، معاون سیاسی نخست وزیر و سرپرست اداره تبلیغات و انتشارات و رادیو شد، اما مدتی بعد از سمت معاونت سیاسی استعفا کرد.
در سال 1331 به عنوان مدیر عامل صندوق تعاون بیمه کارگران منصوب شد.
تفضلی بعد از کودتای 28 مرداد در حلقه مشاوران نزدیک و محرم محمدرضا پهلوی درآمد؛ به دلیل همین نزدیکی در دوره هجدهم مجلس توسط علم و تایید شاه نماینده مردم زابل شد.
در سال 1334 به سرپرستی محصلین ایرانی در اروپا منصوب شد ولی بعد به دستور شاه به ایران بازگشت و به نمایندگی ایران در یونسکو انتخاب شد.
در سال 1341 با تشکیل دولت علم، جهانگیر تفضلی که از دوستان علم بود بار دیگر به سمت وزیر مشاور و سرپرست اداره تبلیغات و انتشارات و رادیو منصوب شد.
جهانگیر تفضلی بعد از واقعه 15 خرداد از پست سرپرستی انتشارات و رادیو برکنار شد و در سمت وزیر مشاور باقی ماند، اما در این پست هم زمان چندانی باقی نماند و برکنار شد.
پس از آن وی دیگر به پست های وزارتی نرسید تا این که در سال 1343 به سمت سفیر ایران در یونسکو انتخاب شد.
وی چند بار نیز به سفارت ایران در الجزایر و افغانستان فرستاده شد.
وی در 29 آذر 1369 فوت کرد.
(پانزده خرداد ـ ج 2 ـ 231 ـ232)

منبع:

کتاب چپ در ایران - کادرهای حزب توده به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 560


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.