درباره: عدم اجرای نماز جماعت
تاریخ سند: 24 دی 1356
درباره: عدم اجرای نماز جماعت
متن سند:
شماره: 3644 /23ﻫ تاریخ: 24 /10 /2536[1356] 24 /10 /1356از: سازمان اطلاعات و امنیت قزوین
به: مدیریت کل اداره سوم 312
درباره: عدم اجرای نماز جماعت
در تاریخ 22و23 /10 /36 سیدعباس ابوترابی، اشکوری، سیدحسن موسوی شالی، سیداحمد زرآبادی و هادی باریک‌بین پیش‌نمازان مساجد شهر قزوین بمنظور حمایت از تظاهرات اخیر قم1 از اجرای نماز جماعت در مساجد مربوط خودداری نموده و در منزل عبدالرحیم سامت2 یکی از اعضای هیئت علمیه قزوین تشکیل جلسه داده‌اند. ضمناً شب هنگام مورخ 22 /10 /36 تعدادی درحدود 5 نسخه اعلامیه مضره پلی‌کپی شده که از روی آن فتوکپی تهیه شده است تحت عنوان 19 دی ماه عاشورای دیگر در یکی از خیابان‌های فرعی قزوین پخش گردیده است.3
اقدامات لازم به منظور شناسائی و دستگیری عامل یا عاملین تهیه و توزیع اعلامیه‌های موردبحث و همچنین جلوگیری از هرگونه تظاهرات احتمالی در جریان است و نتایج حاصله مشروحاً با پیک اعلام خواهدشد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قزوین ـ انصاری
از طرف راجی
در بولتن درج شود. 24 /10 /36
محترماً به استحضار برساند. 24 /10
در بولتن درج شد. بهره‌برداری. به استحضار ریاست دایره عملیات برسد. عابدی- 25 /10 /36
5 نسخه
توضیحات سند:
1. 19 دی‌ماه: مقاله «ایران استعمار سرخ و سیاه» که در 17 دی‌ماه 1356 در روزنامه اطلاعات منتشر شد موجی از نفرت و انزجار را در میان روحانیان، طلاب، مردم و دانش‌آموزان برانگیخت و شهر قم را به فریاد و اعتراض واداشت و نام و یاد امام را در اذهان زنده کرد. مردم قم به دلیل شناخت و علاقه شدید به امام، تحمل اهانت به مرجع و رهبر خود را از دست دادند و دل آنان مالامال از مظلومیت آن «عزیز سفرکرده» شد. شهر قم از لحظاتی که محتوای مقالۀ اهانت‌آمیز آشکار شد، حالت عادی خود را از دست داد. همه مترصد بودند تا انزجار خود را نسبت به اسائۀ ادب به ساحت مقدس مرجعیت بروز دهند. در حقیقت همه چیز برای ظهور یک قیام عمومی آماده شد. نه تنها درخواست‌های امام برای بسیج مردم کفایت می‌کرد بلکه توهین به ساحت ایشان نیز مردم را بسیج می‌ساخت. این بار رژیم با دستان خود و با سیاست غلط خود مردم را علیه خود بسیج کرد؛ یعنی عکس آن هدفی که در قالب مقاله جستجو می‌کردند. روشن‌بینی و فرصت‌شناسی اساتید، مدرسین و طلاب حوزه علمیه قم، بروز انزجار و اعتراض مردم را تمهید کرد. به این ترتیب در 19 دی ماه قیامی در شهر قم به وجود آمد که در جریان آن تعداد زیادی از تظاهرکنندگان کشته و زخمی شدند. همچنین جمع زیادی از علماء و روحانیون با ارسال بیانیه‌ای خطاب به آیات عظام و مراجع تقلید، توهین روزنامه اطلاعات و کشتار مردم را محکوم نموده و ضمن هم‌دردی، مراتب را تسلیت گفتند.(جایگاه قیام 19 دی 1356 در انقلاب اسلامی، ابراهیم طالبی دارابی صفحه 5 و 72 تا 78، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، سال 1378 و حماسه 19 دی قم 1356، علی شیرخانی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، سال 1377 و 19 دی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382)
2. در اصل صامت
3. پس از حادثه 19 دی قم، انتشار اعلامیه علیه رژیم پهلوی گسترش چشمگیری یافت. وجود این اعلامیه‌ها و اشارات فراوانی که منابع ساواک در پیدا کردن اعلامیه‌ها و جمع‌آوری آن دارند، حکایت از گسترش این شیوه از مبارزات دارد.