موضوع: شیخ مرتضی رضوی پیشنماز مسجد امام جعفر صادق (ع)
تاریخ سند: 25 مرداد 1357
موضوع: شیخ مرتضی رضوی پیشنماز مسجد امام جعفر صادق (ع)
متن سند:
از: 16 /4 ﻫ 1 تاریخ: 25 /5 /2537[1357]به: 312 شماره: 7716/ه 16
موضوع: شیخ مرتضی رضوی پیشنماز مسجد امام جعفر صادق (ع)
پیرو 7717/ه 16 – 25 /5 /37
در ساعت 2200 مورخه 22 /5 /37 نامبرده بالا در مسجد مذکور به منبر رفته و عده‌ای از فرهنگیان، دانشجویان اهل نقده که ساعتی قبل به علت تعطیل بودن دانشگاه به تبریز آمده بودند و بازاریان حضور داشته‌اند نامبرده بالا به درخواست عده‌ای در مورد روحانی مسئول و متعهد و نقش وی در جامعه صحبت نموده و اظهار داشته تا کی باید سکوت کرد دیگر بس است دلمان از دست اینها پر از خون است چند سال باید صبر کرد؟ مشارالیه سپس درباره روحانیون حقوق بگیر از دولت و وابسته به دولت و نقش روحانی در جامعه در زمان فتحعلی شاه1 مطالبی ایراد و گفته ای مردم آگاه باشید و بدانید تمام صلح جامعه تمام امنیت جامعه و استقلالش با طبقه روحانیت است، چنانکه انحصار توتون و تنباکو2 که جریان آن را می‌دانید، آری فتحعلیشاه عیاش و به خواب رفته را طبقه روحانی از خواب بیدار نموده همان مرحوم میرزای شیرازی3 بود که با فتوای خود ملت را علیه شاه تحریک نموده و فتحعلیشاه چون چاره‌ای ندید قرارداد را بر هم زد اما اکنون می‌دانید که در تمام ادوار همه این طبقه روحانی کشته داده، می‌دانید که در تمام ادوار جهادکننده و از ناموس مملکت دفاع‌کن طبقه روحانی بوده است و اما اکنون که در خیابان‌های قم به دستور تانک‌های آدم‌کش از روی جنازه‌های چند مجتهد و چند روحانی راه می‌رود، آری اکنون نیز کشته از روحانیت است وی آنگاه خودش را با روحانیون وابسته به دولت مقایسه نموده و گفته مردم بدانید و آگاه باشید روحانیت دو طبقه است عوضی نگیرید، چنانکه در دوره سلطنت صفویان4 [ناخوانا] خدمت عین‌الدوله به مسلمین ایجاد دو دستگی بین روحانیون بود وی ادامه داده روحانیون وابسته به دولت و خطبای دولتی که همواره شاه عیاش و بیست و چهار ساعت در خواب را شاهی عادل توصیف می‌کردند و اما روحانیون و خطبای ملتی که همواره خود را در راه خدا و ملت داوطلب می‌کرد، رضوی در این خصوص 35 دقیقه صحبت نموده سپس بیان داشته آری می‌دانم کی‌ها هستند که مرا می‌خواهند با چسباندن مارک رضوی کمونیستی به دهان ساواک ...... بیندازند همه اهالی نقده می‌دانند که جریان از چه قرار است اما اینکه بگویم در رضوی آنکه نیست ترس است و ترسی ندارد،پرونده ........ آری برای پرونده‌سازی از این همه پرونده ترسی ندارم من خواهم گفت آری در مورد روحانیون وابسته و حقوق‌بگیر دستور است، دستور چهار مجتهد آقای خمینی و شریعتمداری و غیره آری بدانید دستور صریح است چرا چهار پنج سال پیش نمی‌گفتم ولی اکنون زمان با مقتضیاتش مطرح است و باید مردم روشن گردند.
نظریه شنبه: رضوی مطالب فوق را بیان نموده است.
نظریه یکشنبه: با توجه به دسترسی شنبه و سوابق رضوی نامبرده مطالبی به شرح فوق بیان نموده است. حامد
نظریه دوشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است. الوند
نظریه 16: نظریه دوشنبه مورد تأیید است.
نظریه چهارشنبه: در مورد وضعیت نامبرده به شماره 27573/ه - 3 /6 /37 مراجعه فرمایند.
نظریه جمعه: نظریه چهارشنبه تأیید می‌شود. مرتضی رضوی
______________________
1. فتحعلی شاه: وی دومین پادشاه سلسله قاجار است و بیش از سی و شش سال بر ایران حکومت کرد. (1176 ـ 1213 ش /212 ـ 1250 ق) وی فرزند حسینقلی‌خان جهانسوز و برادرزاده آقا محمدخان مؤسس سلسله قاجاریه بود و پس از کشته شدن عمویش در تهران بر تخت نشست. از رویدادهای مهم دوران پادشاهی فتحعلی شاه، جنگ‌های اول (1218 ـ 1228 ق) و دوم (1241 ـ 1243 ق) ایران و روسیه بود. در این جنگ‌ها، بخش‌هایی از خاک ایران از دست رفت اما مذاکرات ترکمانچای، جغرافیای ایران و حاکمیت قاجارها را حفظ کرد. شکست ایران در این جنگ‌ها از فتحعلی شاه چهره‌ای ناتوان و سست در نزد افکار عمومی مردم ایران به تصویر کشیده است. پس از فتحعلی شاه، نوه‌اش محمدشاه قاجار (فرزند عباس میرزا) به سلطنت رسید.
2. انحصار توتون و تنباکو: منظور قراردادی است که میان جرالد تالبوت و دولت ایران بسته شد. تالبوت برای شروع عملیات در ایران، شرکتی به نام «شرکت رژی» تأسیس کرد. این قرارداد در پیوند با نام موضوع آن «قرارداد توتون و تنباکو»، به نام عاقد آن «قرارداد تالبوت» و به نام شرکت آن «رژی» نیز خوانده شده است. در کتاب‌های تاریخ دخانیه (شیخ حسن کربلایی)، شورشی بر امتیازنامه رژی (فریدون آدمیت) و اندیشه دینی و جنبش ضد رژی (حسین آبادیان) اطلاعات زیادی درباره این قیام وجود دارد. لغو این قرارداد در نتیجه مبارزات مردم به رهبری علمای مبارز شیعه در سال 1309ق اتفاق افتاد. البته تجار و بازرگانان نیز در این مبارزات نقش مهمی داشتند. همان گونه که ملاحظه می‌شود این وقایع مربوط به دوره پادشاهی ناصرالدین شاه (1264 ـ 1313 ق) بود، اما مأمور ساواک و تهیه کننده این گزارش در نقل سخنان آیت‌الله رضوی به اشتباه، آن را به دوره پادشاهی فتحعلی شاه قاجار نسبت داده است.
3. آیت‌الله شیرازی در 1230 ق در شیراز به دنیا آمد. نام کامل ایشان را سیدمحمدحسین حسینی شیرازی نوشته‌اند. وی به میرزای شیرازی و میرزای مجدد مشهور بوده است. آیت‌الله شیرازی در شیراز، اصفهان و نجف به تحصیل علوم دینی و کسب کمالات اخلاقی پرداخت. عمده شهرت او نزد مردم ایران به دلیل صدور فتوای تحریم استعمال توتون و تنباکو بود. این فتوا ناظر به قرارداری بود که دولت ایران با جرالد تالبوت درباره تجارت توتون و تنباکو بسته بود. متن فتوای ایشان چنین ثبت شده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الیوم استعمال تنباکو و توتون بای نحوٍ کان در حکم محاربه با امام زمان است.
پیروی مردم از این فتوا و عمل به آن سبب شکست قرارداد شد. (جمادی‌الثانی 1309) آیت‌الله میرزای شیرازی در شعبان 1312 ق در شهر سامرا درگذشت و پیکرشان در شهر نجف اشرف در حرم امام اول شیعیان به خاک سپرده شد.
4. صفویان: سلسله‌ای از پادشاهان که از 907 تا 1148 ق (1501 ـ 1735م) بر ایران حکومت کردند. بنیانگذار این سلسله شاه اسماعیل صفوی(پادشاهی:907-930ق) فرزند شیخ حیدر از نوادگان شیخ صفی‌الدین اردبیلی عارف و صوفی قرن‌های هفتم و هشتم هجری قمری بود. پس از شاه اسماعیل صفوی، چند پادشاه دیگر این سلسله بر ایران حکومت کردند. طولانی‌ترین دوره سلطنت متعلق به طهماسب یکم فرزند اسماعیل بود(930-985ق) بود.شاه عباس یکم (پادشاهی:996-1039 /1040ق) مقتدرترین و نام آورترین پادشاه صفوی بود. صفویان حدود نه سده پس از سقوط اسلام فلات ایران را زیر سلطه حاکمیتی واحد متحد کردند.