صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

گزارش اطلاعات داخلی

تاریخ سند: 29 بهمن 1339


گزارش اطلاعات داخلی


متن سند:

گزارش اطلاعات داخلی

دکتر امینی در یکی از جلسات خصوصی که با حضور چند نفر از دوستانش در منزل خود تشکیل داده اظهار داشته «موقعی که من سفیر کبیر ایران در آمریکا بودم در میان نمایندگان سیاسی کشورهای کوچک رابطه کندی با من نزدیکتر و صمیمانه تر از دیگران بود وسیله آشنائی سید حسن تقی‌زاده1 را با پرزیدنت کندی2 من فراهم کردم.»
29 /11 /39
گیرندگان‌: ریاست اداره دوم کل سوم جهت استحضار

توضیحات سند:

1- سید حسن تقی‌زاده‌:
سید حسن تقی‌زاده از بانیان اولیه و اصلی وابستگی ایران به سیاست‌های انگلیس طی نهضت مشروطیت ایران و یک قرن پس از آن بود و از عوامل توفیق نقشه‌های سیاسی بریتانیا و نفوذ آن کشور در ایران به شمار می‌رفت. او با انعقاد قرار داد خائنانه سال ۱۳۱۲ با انگلستان زمینه سلطه هر چه بیشتر بریتانیا بر منابع نفتی ایران را فراهم آورده و در دوره‌های مختلف مجلس شورای ملی گام‌های بلندی علیه روحانیت برداشت. تقی‌زاده در شهریور ۱۳۵۶ در تبریز متولد شد. در دارالفنون تهران تحصیل کرد و از جوانی رشته‌های مختلف تحصیلی را در کنار زبان‌های عربی و انگلیسی فرا گرفت او با عضویت در تشکیلات فراماسونری و با توجه به نفوذ گسترده آن در بین منورالفکران ایرانی و خصوصاً مشروطه ‌خواهان در جنبش مشروطه شرکت تعالی را به عهده گرفت و در اکثر دوره‌های اولیه مجلس شورای ملی به نمایندگی انتخاب شد وی از عوامل دستگیری و محاکمه و شهادت شیخ فضل‌الله نوری بود. تا قبل از مشروطه وی سفرهای زیادی به اروپا داشت و در خلال جنبش مشروطه مجری سیاست انگلستان شد. به هنگام به توپ بستن مجلس توسط نیرو‌های محمد علیشاه به سفارت انگلیس پناه برد و چون رژیم محمد علیشاه قصد جان وی را کرده بود، مسوولان سفارت او را تحت نظر از کشور خارج کردند. تقی‌زاده ابتدا به قفقاز و سپس به وین، پاریس، لندن و دیگر شهر‌های اروپا رفت، پس از سرنگونی حکومت محمد علیشاه وی به تهران بازگشت و در انتخابات دوره دوم مجلس به وکالت برگزیده شد. وی در آن زمان در مجلس به جبهه دموکرات‌ها که طرفدار سیاست اصلاحات و محو نفوذ روسیه در ایران بودند، پیوست این حزب که مورد حمایت انگلیس بود، نقش مؤثری در مبارزه با نفوذ روحانیت در داخل و خارج مجلس ایفا کرد. تقی‌زاده یک بار نیز در مجلس دوم از سوی مراجع نجف تکفیر شد. او به دلیل جاه‌طلبی مورد نفرت رهبران نهضت مشروطه قرار گرفت و در سال‌های قبل از جنگ جهانی اول به دلیل تنفر شدید افکار عمومی از ایران خارج شد و به کشورهای آمریکا، انگلیس. فرانسه، هلند و آلمان غربی رفت.
پس از انقراض سلسله قاجاریه تقی‌زاده در اوایل حکومت رضاخان در ۱۳۰۷ والی خراسان شد و تا تیر ماه سال بعد در این سمت ماند. سپس از شهریور ۱۳۰۸ نا فروردین ۱۳۹۰ سفیر رضاخان در انگلیس شد. در مرداد ۱۳۹۰ وی وزیر دارانی شد. او در این سمت با امضای معاهده قرار داد داری در خرداد ۱۳۹۲ سلطه بریتانیا را بر منابع نفتی و سرمایه‌های ایران استمرار بخشید. این معاهده وی را به شدت بدنام ساخت به گونه‌ای که از دی همان سال با سمت سفارت ایران در فرانسه از ایران خارج شد و تا مرداد سال بعد در این سمت باقی ماند. او در سال‌های بعد یعنی تا سال ۱۳۲۰ سرپرستی هیأت‌های اعزامی ایران به کنفرانس‌ها و مجامع اروپایی و جهانی را عهده‌دار گردید. در زمان محمد‌رضا پهلوی بار دیگر به عنوان سفیر ایران عازم لندن شد و تا سال ۱۳۲۶ باقی ماند سپس به تهران بازگشت و وارد مجلس پانزدهم شد و دو سال در مجلس ماند و با تأسیس مجلس سنا در ۱۳۲۸ ریاست آن را به عهده گرفت طی جریان حوادث ملی شدن صنعت نفت و خلع ید از بریتانیا و انحلال شرکت نفت ایران و انگلیس در ۱۳۲۹ بیش از پیش چهره تقی‌زاده عامل تسلط انگلیس‌ها برای مردم آشکار و منصور گردید. اما با سرنگونی حکومت مصدق در کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ و بازگشت شاه به کشور مجدداً مجلس سنا تأسیس و تقی‌زاده به ریاست آن برگزیده شد.
او سپس به دلیل افشاشدن اسامی و اسرار فراماسونهای ایران توسط ساواک که برای تضعیف نفوذ انگلیس و تقویت نفوذ آمریکا صورت گرفت. به بهانه کهولت سن خانه‌نشین شد. وی که از اعضای فعال فراماسونری و از مؤسسان از بیداری ایرانیان بود و سرانجام در ۱۷ بهمن ۱۳۴۸ در ۹۲ سالگی درگذشت.
ر.ک: سید حسن تقی‌زاده به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی‌های تاریخی.
مرکز مشاهیر سیاسی قرن بیستم احمد ساجدی ص ۱۳۱
۲- جان کندی
جان نیتز جرالد کندی در ماء مه ۱۹۱۷ در شهر بروکلین در ایالت ماساچوست آمریکا به دنیا آمد، ملیت وی ایرلندی و پدر و مادر و اجدادش از مهاجران ایرلندی بوده‌اند. جان تحصیلاتش را در دانشگاه‌ هاروارد به پایان رساند و در جنگ جهانی دوم به عنوان افسر نیروی دریایی آمریکا علیه ژاپنی‌ها شرکت و یک سال بعد از پایان جنگ وارد عرصه سیاست شد و در سال ۱۹۵۳ سناتور گردید. وی در ۱۹۶۰ از طرف حزب دمکرات آمریکا نامزد ریاست جمهوری و به عنوان سی و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا پس از آیزنهاور به کاخ سفید راه یافت. کندی خواهان ایجاد اصلاحات سیاسی و اقتصادی در کشورهای جهان به عنوان گامی در راستای هدایت جهان به سوی آنچه صلح نام گرفته بود شد. استراتژی وی بعدها با نام «دکترین کندی» شناخته شد. از مهمترین حوادث دوران حکومت کندی، واقعه خلیج خوکها و به قدرت رسیدن فیدل کاسترو در کوبا اتفاق افتاد. کندی قبل از انتخاب شدن به ریاست‌جمهوری خود با وعده ساقط کردن رژیم کمونیستی فیدل کاسترو برای اکثریت را به دست آورد و این اندام نخستین گام برد. این ماجرا پیامد مطلوبی برای آمریکایان به همراه نداشت. زیرا علاوه بر لطمه شدیدی که بر شخصیت سیاسی آنان وارد ساخت و حکومت واشنگتن را به عنوان حامی تروریسم در صحنه بین‌المللی معرفی کرد.
جان کندی در ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در حالی که هنوز یک سال به پایان دوره چهار ساله ریاست جمهوریش مانده بود. در شهر دالاس واقع در ایالت تگزاس توسط شخصی به نام هاروی اسوالد به ضرب گلوله به قتل رسیده و قاتل وی قبل از بازجونی به طرز مرموزی کشته شد و ماجرای این قتل در پرده‌ای از ابهام فرو ماند. کندی جوانترین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا و نخستین کاتولیک آمریکائی است. در زمان کندی سیاست «جهانگستری» آمریکا دامن گرفت و او آمریکا را درگیر جنگ ویتنام کرد و به سازمان سیا پروبال داد. حادثه مهم در زمان ریاست جمهوری کندی در باره ایران روی کار آمدن دکتر علی امینی به عنوان نخست‌وزیری و اجرای برنامه‌های رفورمیستی از جمله اصلاحات ارضی بود. شاه که اوضاع را وخیم می‌دید و از قدرت بافتن دکتر امینی احساس خطر می‌کرد. با سفری به آمریکا و سپردن تعهدهای لازم به کاخ سفید موفق شد با کنار گذاردن دکتر امینی، مهره بلااراده و نوکر حلقه به گوش خود امیراسدالله علم را برای نخست‌وزیری برگزیند.
رک‌: وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال ص ۱۸۷ و ۱۸۸ رک و مشاهیر سیاسی قرن بیستم، احمد ساجدی ص ۳۵۰

منبع:

کتاب علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 56

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.