موضوع : آقای دکتر منوچهر آزمون
تاریخ سند: 1 شهریور 1345
موضوع : آقای دکتر منوچهر آزمون
متن سند:
از : اداره یکم به : مدیریت کل اداره سوم1شماره : 3977 /120 عطف به : 33912 /311 ـ 23 /5 /45 مراتب به عرض تیمسار قائم مقام ریاست ساواک رسید پی نوشت فرمودند چون این کارمند از وضع خود ناراضی است و انتظارات خلاف مقررات دارد برای آن اداره کل مفید نیست.31 /5 /45 مدیر کل اداره یکم.
دکتر فروزین اقدام کننده.
امامی 29 /5 /45 رئیس بخش.
ستوده 29 /5 /45 رئیس کارگزینی.
خداداد 30 /5
توضیحات سند:
1ـ اداره کل سوم (امنیت داخلی): اداره کل سوم مهمترین بخش ساواک بوده است و معمولاً ساواک با این اداره کل شناخته می شده است.این اداره کل، گسترده ترین تشکیلات ساواک را داشته است و زیر نظر رئیس ساواک اداره می شد.
وظیفه اصلی آن حفظ و تأمین امنیت داخلی بوده است و در راستای این هدف، وظایف زیر را برعهده داشته است : 1ـ تهیه و تنظیم طرحهای نیازمندیهای اطلاعاتی برمبنای سیاست عالیه کشور و صدور دستورات لازم به عوامل ذینفع.
2ـ دریافت و کسب و تحصیل اخبار لازم برای حفظ امنیت کشور 3ـ پردازش اخبار مکتسبه و تهیه بررسی های اطلاعاتی 4ـ استفاده از اخبار مکتسبه برای تهیه برآورده های اطلاعاتی و تهیه بررسیهای اطلاعات و ارسال آن به مراجع ذینفع 5ـ کنترل و نظارت در اجرای طرحهای عملیاتی.
همچنین اداره کل سوم، وظیفه بازرسی، کشف و تحقیق نسبت به بزه های مندرج در، بند (ه) ماده 2 قانون تشکیل ساواک را برعهده دارد که به جز موارد جاسوسی، به عملیات براندازی اطلاق می گردد و شامل فعالیتهای زیر است : الف ـ خرابکاری؛ ب ـ تظاهرات دسته جمعی به منظور برهم زدن امنیت عمومی؛ ج ـ تشکیل و فعالیت هرگونه دستجات و احزاب سیاسی که غیرقانونی اعلام شده یا می شود و نیز جمعیتهایی که مرام و رویه آنها مخالف قانون اساسی و ضدیت با سلطنت مشروطه باشد؛ د ـ تبلیغات مضره که با هدف برهم زدن نظم و امنیت کشور صورت می گیرد.
اداره کل سوم از بخشهای زیر تشکیل شده است که هر یک وظایف عمده ای در جهت تأمین و حفظ امنیت برعهده داشته اند : 1ـ دفتر اداره کل 2ـ بخش مستقل بازجویی 3ـ اداره یکم (عملیات و بررسی) که از شش بخش تشکیل شده است : بخش 1 (احزاب و گروههای کمونیست)؛ بخش 2 (احزاب و گروههای افراطی سیاسی و براندازی)؛ بخش 3 (اعراب، بلوچ و هدفهای جدید)؛ بخش 4 (اکراد)؛ بخش 5 (تحقیقات و تبلیغات ضد مارکسیسم و تبادل اطلاعات)؛ بخش 6 (اقدام).
4ـ اداره کل دوم (عملیات و بررسی) که از چهار بخش تشکیل شده است : بخش 1(آموزش عالی و دانشگاه تهران)؛ بخش 2 (مراکز آموزشی تهران به غیر از دانشگاه تهران)؛ بخش 3(مراکز آموزش عالی شهرستانها)؛ بخش 4 (وزارت آموزش و پرورش).
5ـ اداره سوم (عملیات و بررسی) که از بخشهای زیر تشکیل شده است : بخش 1( آلمان فدرال و کشورهای شرق اروپا)؛ بخش 2 (کشورهای اسکاندیناوی و غرب اروپا)؛ بخش 3 (آمریکا و کانادا)؛ بخش 4 (آسیا، آفریقا، اقیانوسیه).
6ـ اداره چهارم (عملیات و بررسی) که از بخشهای زیر تشکیل شده است : بخش 1 (حزب رستاخیز و انجمنهای منتخب ملی)؛ بخش 2 (وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی و حساس ملی)؛ بخش 3 (بخش امور کارگری و اصناف)؛ بخش 4 (روحانیون، جوامع و اقلیتهای مذهبی)؛ بخش 5 (امور کشاورزی، دامپروری و عشایر)؛ بخش 6 (مطبوعات و تبلیغات)؛ بخش 7 (نارضایتی های عمومی و مسائل اجتماعی و اقتصادی).
7ـ اداره پنجم (پشتیبانی عملیات) متشکل از : بخش 1 (دکترین و آموزش)؛ بخش 2 (سانسور)؛ بخش 3 (پشتیبانی فنی)؛ بخش 4 (بازرسی)؛ بخش 5 (پشتیبانی و آمادگی).
8ـ اداره ششم (بایگانی) که بخش های زیر را شامل می شود : بخش 1 (فیش و تشکیل پرونده)؛ بخش 2 (بایگانی)؛ بخش 3 (بررسی و تطبیق مشخصات)؛ بخش 4 (تصفیه پرونده).
9ـ اداره هفتم (عملیات و بررسی) که متشکل از بخش های زیر بوده است : بخش 1 (نیروی زمینی شاهنشاهی و سپاهیان انقلاب)؛ بخش 2 (نیروی هوایی و دریایی و اهداف وابسته)؛ بخش 3 (شهربانی، ژاندارمری و اسلحه قاچاق)؛ بخش 4 (گارد شاهنشاهی و وزارت جنگ و دیگر اهداف نظامی).
ر ک : ساواک و نقش آن در تحولات داخلی رژیم شاه / تقی نجاری راد / ص 55 تا 57.