اظهارات یکی از روحانیون طرفدار خمینی در تهران
تاریخ سند: 14 آذر 1357
اظهارات یکی از روحانیون طرفدار خمینی در تهران
متن سند:
اظهارات یکی از روحانیون طرفدار خمینی در تهران در تاریخ 14 /9 /57 (2537 شاهنشاهی)، یکی از اعضاء شورای تصمیم گیری روحانیون طرفدار خمینی (در مورد این شورا که مرکب از 16 نفر نمایندگان هشت منطقه تهران میباشند مراتب قبلاً باستحضار رسیده است.)1 مطالبی بشرح خلاصه زیر عنوان نموده است: 1ـ روحانیون طرفدار خمینی نظر موافقی در مورد قیام مسلحانه علیه دولت ندارند و تاکنون نیز در اینمورد دستوری از طرف خمینی نرسیده و بوسیله گروه روحانیون طرفدار نامبرده تصمیمی در زمینه استفاده از اسلحه علیه دولت اتخاذ نشده است.گفته شده که خمینی نیز در مورد استفاده مردم از اسلحه مردد است و اظهار نظر گردیده که اگر اسلحه بدست مردم برسد کنترل اوضاع مشکل و بعدا با هیچ قدرتی نمیتوان مردم را خلع سلاح نمود.
همانگونه که در لبنان رخ داده است.
2ـ روحانیون طرفدار خمینی در تهران بویژه 16 نفر عضو شورای مرکزی، عموما از نظر درجه علمی و روحانیت در سطح بالائی بوده و هر چند که اکثرا از شاگردان خمینی بوده و از نظرات او پیروی میکنند لکن بمسائل و مشکلات واقع بینانه نگاه میکنند و با اینکه از شاهنشاه گله مند و ناراضی و همه ناراحتیها و تنگناهای کنونی را متوجه معظم له میدانند ولی علیرغم این وضع برکناری شاهنشاه در بین روحانیون عمقی نیست و نگران این موضوع میباشند که اگر اعلیحضرت کنار بروند وضع مملکت چه خواهد شد.
2 3ـ روحانیون همه تهییج شده و عصبانی میباشند و مواردی از قبیل فساد، استبداد، توجه نکردن بدین و علماء، عدم توجه بخواستهای مردم و همچنین عدم مبارزه با فاسدان و حمایت از آنها را علت اصلی عصبانیتها و تحریکات میدانند.
اکثر روحانیون در اثر فشار مردم ناچارند دست باقداماتی علیه دولت بزنند والا در باطن چندان راضی باقدامات حاد نیستند.
چرا دولت درصدد تحبیب روحانیون و اشخاص علاقمند به مملکت که در گذشته بخاطر گفتن حقایق و مبارزه با ظلم و فساد در دستگاههای دولتی بازداشت گردیده اند، بر نیامده است؟ 4ـ اقدامات دولت در زمینه های قطع برنامه های موسیقی از رادیو و تلویزیون، تعطیل تاسوعا و اربعین و حذف موارد خلاف قوانین اسلام، اثرات نیکوئی داشته است.
هر قدر خشونت و قتل اندک باشد اثرات مثبتی بین مردم و روحانیون خواهد داشت.
از راه مسالمت و حسن تفاهم بهتر و بیشتر میتوان راه حل مشکلات را پیدا نمود.
5ـ صبح روز 14 /9 /57 اعلامیه ای از طرف محمود علائی طالقانی در مورد دعوت اهالی تهران بمنظور انجام راه پیمائی در روز تاسوعا که مصادف با روز حقوق بشر است تهیه گردیده و در اعلامیه قید شده که در شهرستانها نیز اهالی میتوانند این اقدام را عملی سازند.
با اینکه نامبرده با امضاء شورای تصمیم گیری روحانیون تهران ارتباط دارد معهذا اقدام او در زمینه تهیه اعلامیه مورد بحث بتنهائی صورت گرفته است.
در مورد برگزاری راه پیمائی در روزهای تاسوعا و عاشورا، شورای تصمیم گیری روحانیون وابسته به خمینی در تهران تاکنون برنامه ریزی قطعی ننموده و قرار است که در مورخ 16 /9 /57 در این باره تصمیم قطعی اتخاذ گردد.
ضمنا در برنامه راه پیمائی شورای مذکور شایعه صدور قطعنامه درباره عزل اعلیحضرت مطرح نخواهد بود و تنها پلاکاردهائی با شعارهائی به مضامین آزادی، عدالت، حکومت اسلامی، درود بر خمینی یا احیانا جمهوری اسلامی تهیه و حمل خواهد شد و حتی در جلسه ای که قبلاً در ارتباط با این راه پیمائی تشکیل شده، چنین مطرح گردیده که بمنظور جلوگیری از تحریک مأمورین و سربازان از بکار بردن مطالب زننده علیه شاهنشاه جلوگیری شود.
همچنین در صورت اجراء راه پیمائی در روزهای مذکور، برنامه کار بدینصورت خواهد بود که از چند نقطه تهران دسته های منظم و در حالیکه روحانیون در جلو آنها حرکت خواهند نمود در مسیر مشخصی به راه پیمائی بپردازند.
6ـ روحانیون طرفدار خمینی از مصاحبه اخیر علی امینی نخست وزیر اسبق بسیار ناامید شده و او را تقبیح میکنند.
زیرا نامبرده در مصاحبه خود مبارزات حق طلبانه روحانیون را نادیده گرفته و گفته است که روحانیون فقط یک احترام میخواهند.
همچنین دکتر امینی به خمینی حمله و عنوان نموده که خمینی نظرات و اغراض شخصی را در مسائل سیاسی تلفیق میکند که روی این اصل چنانچه در آینده نخست وزیر گردد روحانیون طرفدار خمینی و دیگران او را تائید نخواهند نمود «از بین رجال سیاسی مهندس بازرگان مورد تائید روحانیون مذکور میباشد.
» ارزیابی خبر: طرح مطالب فوق از طرف یکی از روحانیون صحت دارد.
توضیحات سند:
1ـ برخی از این روحانیون بلند پایه ساکن تهران عبارت بودند از آقایان: سید محمد حسینی بهشتی، مرتضی مطهری، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، عبدالمجید ایروانی، مهدی شاه آبادی، محمد مفتح، محمدرضا مهدوی کنی، سید علی غیوری، فضل اللّه محلاتی، سید هادی خسروشاهی، جلالی خمینی.این شورای تصمیم گیری پس از انقلاب با نام «جامعه روحانیت مبارز» به کار خود ادامه داد.
2ـ آن چه منبع ساواک از زبان یکی از روحانیان این شورا مطرح می کند، مبنی بر نگرانی این گروه ذی نفوذ نسبت به موقعیت کشور پس از برکناری شاه، از چند جهت قابل بررسی است.
اول این که رفتار سیاسی اینان هم بنابر عملکردشان در ماه های منتهی به پیروزی انقلاب و هم بنابر اسناد منتشر شده (یاران امام به روایت اسناد ساواک) نشان می دهد که بین این گفته و عملکرد آنان تفاوت زیادی وجود دارد.
دوم این که اظهار نظر یاد شده، چه بسا برای فریب منبع ساواک در آن موقعیت حساس (دهه اول محرم) بیان شده تا از درصد حساسیت دستگاه امنیتی نسبت به این شورا کاسته شود.
سوم این که این روحانیان بلندپایه در همین زمان به شدت تحت مراقبت ساواک بودند و عملکرد آنان روزبه روز از طریق شنود تلفنی یا تعقیب و مراقبت گزارش می شد.
برای نمونه یکی از عناصر اصلی این شورا، آیت اللّه مهدی شاه آبادی، پیش از فرا رسیدن تاسوعا، به دلیل نقش کلیدی اش در منطقه جنوب شرقی تهران دستگیر و راهی زندان می شود.
آیت اللّه بهشتی هم شب هنگام همین روز (14 /9 /57) دستگیر می شود.
این حوادث نشان می دهد که ساواک اطمینانی به اظهارات این روحانی ـ به احتمال زیاد دکتر محمد مفتح ـ نداشته است.