تاریخ سند: 7 دی 1347
موضوع : دکتر جمشید آموزگار وزیر دارایی ـ و وضع وزارت دارایی
متن سند:
از : 312
شماره : 806 /312
1ـ نامبرده بالا حدود دو ماه قبل به دو نفر از دوستان بسیار نزدیک خود گفته
است که شاهنشاه آریامهر او را بعد از آنکه در یک جلسه در آمریکا حدود دو
ساعت بزبان انگلیسی سلیس نطق کرده بایران دعوت فرمودند و او تا امروز
سلامتی خود را روی خدمت گذاشته و هر گاه قصد ترک خدمت را داشته
شاهنشاه مانع شده اند.
آموزگار اضافه کرده که بزرگترین خدمت را از راه تکثیر
درآمد نفت و تهیه خرج اصلاحات انجام داده ولی احساس میکند که او را دست
انداخته اند و تنها تشویقی که از او بعمل آمده پاداش نقدی بوده است.
مشارالیه افزوده که مملکت فعلا در بست در اختیار سه نفر (آقایان علم ـ هویدا1
و اردشیر زاهدی) است و او (آموزگار) فقط حمالی میکند و چند دفعه که تمایل
خود را به داشتن شغل مناسبی در خارج از کشور نشان داده باو وعده داده اند
ناطق اضافه کرده که دوستان آمریکائیش از او به مناسبت همکاری صمیمانه با
تشکیلات دولت که اینقدر به شوروی و ممالک اروپای شرقی نزدیک شده است
گله کرده اند.
2ـ در مورد دیگری که بدکتر آموزگار ایراد شده که چرا با اقدامات خود مردم را
می رنجاند و افکار عمومی را علیه خود برانگیخته گفته است: من ابدا احتیاجی به
نظر مردم درباره خودم ندارم.
و وضع من و برادرم طوری است که یا در ایران
خواهیم بود با سمت عالی و یا دقیقه ای بدون عنوان و سمت در این مملکت
نمی مانیم.
مشارالیه بطور غیر مستقیم و تلویحا گفته که وضع او در این مملکت تابع زمینه و
موقعیت اربابان خارجی اوست.
3ـ وزیر دارایی حدود یکماه قبل ضمن مذاکرات خصوصی گفته است: من
ابراهیمی را که فردی دزد و بد نام بود از ریاست کمیسیون مالیاتها تغییر دادم ولی
بلافاصله والاگهر شهرام1 که گویا با او در یک شرکت بزرگ سهیم هستند آنقدر
به من فشار آوردند که ناچار شدم سازمان وزارت دارایی را تغییر دهم و
پیشکاری منجمله تهران را مجددا بوجود آورم تا ابراهیمی را با ده پرونده دزدی
ومعلومات شش ساله ابتدایی و سابقه پاسبانی با این سمت منصوب نمایم.
4ـ سناتور مهدی نمازی دارای پرونده مالیاتی به مبلغ 52 میلیون تومان در
وزارت دارایی بوده که بابت حراج کمپ های آمریکایی در 15 سال قبل تشکیل
گردیده است.
این پرونده با اعمال نظر دکتر آموزگار از بین رفته و موضوع آن مورد بحث در
وزارت دارایی است.
آموزگار برای تبرئه خود گفته است که شاهنشاه آریامهر
رسما مرا احضار و فرموده اند این مرد نیکوکار و اصلاح طلب را هر چه زودتر از
این زحمت و گرفتاری نجات بده و من هم حسب الامر معظم له این کار را کردم.
5 ـ انتصابات اخیر در وزارت دارایی از جمله تعیین فرهاد پور بسمت پیشکاری
مازندران مهندس مؤیدی بسمت مدیرکل وصول مالیاتهای معوقه انتصاب مهدی
شه ملکی بسمت مدیر کل تمرکز حسابها با توجه به اینکه هر سه نفر دارای سوابق
سوء استفاده و اخاذی هستند موجب طغیان احساسات کارمندان وزارت دارایی
و شیوع شایعات فراوانی شده وگفته میشود که در حال حاضر مناصب و مشاغل وزارت دارایی بین
منسوبان وزیر و رهبر و دکتر کاشفی معاونین او تقسیم می شود و جلسات شبانه ثابتی که از طرف اعضاء
این باند مرتبا تشکیل و آنان میکوشند مشاغل حساس وزارت دارایی بین خود و وابستگانشان تقسیم
نمایند.
ملاحظات 312: با توجه به اینکه منبع فردی است در رده حساس و بالای وزارت دارایی و معمولاً به
مناسبت وضع خاصی که از لحاظ شغلی و ارتباط با مردم دارد دسترسی او به اخبار قابل توجه است و
عنصر صادقی نیز میباشد معهذا تعیین صحت اظهارات او نیاز به تحقیق و بررسی بیشتری دارد.
در پرونده 42321 دکتر جمشید آموزگار بایگانی شود.
9 /10 /47
توضیحات سند:
1ـ امیرعباس هویدا فرزند
حبیب اللّه خان قناد ملقب به عین
الملک در سال 1298 شمسی
متولد شد.
تحصیلات متوسطه را
در بیروت به اتمام رسانید و پس
از آموختن زبانهای انگلیسی،
فرانسه و عربی به بروکسل رفت
و پس از سه سال موفق به اخذ
لیسانس علوم سیاسی از
دانشگاه بروکسل شد و در سال
1322 به لحاظ سابقه پدرش
(سفیر مختار ایران در دولت
عربستان سعودی) به استخدام
وزارت خارجه درآمد.
در اول
مرداد 1324 بعنوان وابسته
سفارت ایران در پاریس عازم
فرانسه شد و در سال 1325
کارمند اداره حفاظت منافع
ایران در آلمان گردید، ظاهرا در
همین سالهاست که وی با ایرج
اسکندری آشنایی یافت و با
حزب توده در پاریس سرو سری
داشت.
در مدت اقامتش در
پاریس به همراه حسنعلی
منصور در جریان قاچاق مواد
مخدر توسط پلیس فرانسه
دستگیر و تنها با وساطت دربار
پهلوی بود که رهایی یافت.
این
مطلب در مطبوعات داخلی
انعکاس داشت و در پرونده
امیرعباس هویدا درج گردید.
لیکن در سالهای 1327 ـ
1326 این اسناد از پرونده وی
به سرقت رفته است.
در اسناد
ساواک، سرقت اسناد از
سجایای بارز این نخست وزیر
نمونه محمدرضا پهلوی بوده
است.
امیرعباس هویدا وابستگی و
علاقه شدیدی به بهائیت داشت
که بخشی از آن مربوط به
ارتباط و علاقه خاص پدر
بزرگ او به عباس افندی و
بهائیت می شود.
و قسمتی هم
به خود او و اقداماتی که در
راستای تقویت و کمکهای مالی
به این فرقه نموده است.
در سند بیوگرافی او توسط
ساواک مورخ 19 /5 /1350
چنین آمده است «جلسه ای با
شرکت 12 نفر از بهائیان ناحیه 4
شیراز ...
شخص هویدا بهائی
زاده است.
عده ای از مامورین
مخفی که در دربار شاهنشاهی
می باشند، می خواهند هویدا را
محکوم کنند ولی او یکی از
بهترین خادمان امراللّه .
است.
و امسال مبلغ 15 هزار تومان به
محفل ما کمک کرده است...
»
هویدا طی سالهای
1337ـ1342 از همکاران
پنهان ساواک بختیار بود.
وی
در سال 1343 به نخست
وزیری رسید و تا
15 /5 /1356 در این سمت
باقی ماند.
هویدا به عنوان یک
«هم جنس گرا» نه تنها در میان
خواص بلکه در جامعه نیز
شهرت کافی داشت.
و
محمدرضا پهلوی از این شهرت
بخوبی اطلاع داشت.
ابقاء چنین
نخست وزیری عمق تباهی
اخلاقی شاه و وابستگانش و
اوج بی اعتنایی آنان را به
کرامت انسانی و ارزشهای
اخلاقی و فرهنگی جامعه نشان
می دهد.
امیرعباس هویدا به روایت
اسناد ساواک، تهران، مرکز
بررسی اسناد تاریخی
2ـ شهرام فرزند اشرف خواهر
دو قلوی شاه که در اخذ
موافقت های اصولی و
رانت های اقتصادی شهره خاص
و عام بود.
منبع:
کتاب
جمشید آموزگار به روایت اسناد ساواک صفحه 249