درباره : بروز اختلاف بین احزاب ایران نوین و مردم
تاریخ سند: 15 شهریور 1344
درباره : بروز اختلاف بین احزاب ایران نوین و مردم
متن سند:
از : بخش 321 محترما در اجرای امر به استحضار می رساند : در اواخر سال 43 گزارشاتی به ساواک می رسید مبنی بر این که حزب مردم پس از گذرانیدن دوران طولانی فترت و رکود مجددا شروع به فعالیت کرده و گردانندگان آن حزب در نظر دارند با انتقاداتی که از دولت وسیله فراکسیون پارلمانی و جراید وابسته به خود بعمل می آورند بطور ضمنی موجبات تضعیف حزب ایران نوین را و دولت را فراهم کرده و بالنتیجه در فرصت مناسب با وارد کردن ضربتی قاطع دولت را ساقط نموده و دولت حزبی دیگری از جانب حزب خود روی کار بیاورند.بدنبال این اطلاعیه ها و گزارشات ساواک استان مرکز نیز اعلام نمود : «افراد حزب مردم به راهنمایی آقای علم و کارگردانی هلاکو رامبد و دکتر سامیراد مشغول فعالیت برای نخست وزیری هلاکو رامبد می باشند و مشارالیه اخیرا فعالیت خود را با نطق چند ساعته خویش در مخالفت با گرفتن وام وسیله دولت در مجلس شروع کرده است.
» مقارن این احوال وابسته به حزب مردم نیز در محافل مختلف شهرت می دادند که: «قرار است پس از مسافرت اعلیحضرت همایون شاهنشاه به اتحاد جماهیر شوروی و مراجعت معظم له گامهای مؤثری از نظر نزدیکی در روابط بین ایران و شوروی برداشته شود و به همین جهت نیز امکان دارد دولت در دست حزب مردم قرار گرفته و عناصر چپی که در این حزب هستند در رأس مقامات حساس گمارده شوند تا بدینوسیله نظر شورویها جلب شده و فعالیت حزب ایران نوین هم به طرفداری از غرب محدود گردد.
» این شایعات را انتقادات فراکسیون پارلمانی حزب مردم در مجلس شورای ملی از شیوه اعمال دولت نیز در افواه تقویت نموده و دامنه این اختلافات که از مرحله شایعه به منصه عمل درآمده بود روزبروز وسیع تر شده تا بدانجا که در محافل سیاسی گفته می شد : «ظاهرا فعالیت اخیر حزب مردم علیه دولت آقای هویدا نشانه سقوط دولت و انتخاب نخست وزیر از حزب مردم است زیرا تمام تلاش حزب مردم متزلزل کردن کابینه فعلی می باشد.
» از طرفی دیگر مقارن بروز گسترش این اختلافات روزنامه مهر ایران نیز که ناشر افکار حزب مردم است مقالات انتقادی شدیدی علیه دولت و حزب ایران نوین درج نموده و مدعی است که دولت نتوانسته است منویات ملوکانه را درک کرده و آن طوری که باید و شاید به خواسته های مردم پاسخ دهد.
ضمنا روزنامه فوق الاشعار انتقادات رئیس دولت را که در مورد وضع اجتماعی موجود وسیله روزنامه ندای ایران نوین منتشر شده موضوع قلمفرسایی قرار داده و مقالات انتقادی شدیدی در همین زمینه به رشته تحریر درآورده است.
مضافا اینکه بروز اختلافات داخلی در حزب ایران نوین نیز فرصت مناسبی به حزب مردم داده است تا بتوانند از این مطلب به نفع خود بهره برداری نمایند.
در مورد بروز اختلاف در کادر رهبری حزب ایران نوین نیز بعرض می رساند: پس از انتخاب آقای عطاءاللّه خسروانی وزیر کار و امور اجتماعی به سمت دبیرکلی حزب ایران نوین به علت اختلاف سلیقه دکتر محمدعلی رشتی نماینده مجلس شورای ملی و مدیر روزنامه «ندای ایران نوین» با آقای عطاءاللّه خسروانی درصدد طرح ریزی و ایجاد تشکیلات جدیدی برای اداره حزب ایران نوین برآمده و همچنین دکتر زاهدی پیشنهاد نموده بود که هر چه زودتر افراد ناشایست حزبی از رأس کارهای مهم حزبی کنار گذارده شوند و به جای آنان افرادی که شایستگی دارند انتخاب گردند.
این اختلاف در داخل حزب ایران نوین رفته رفته قوت گرفت تا بدانجا که دکتر کلالی در مذاکره ای به دکتر مهذب نماینده مجلس شورای ملی گفته است : «وضع حزب ایران نوین، خوب نیست مثل اینکه باید بعد از مرگ منصور حزب را هم کنار بگذارند.
» نظریه : شیوع این ناهماهنگی های داخلی حزب ایران نوین در طبقات مختلف اجتماع و محافل سیاسی این عقیده را در مردم ایجاد نموده است که به همین زودیها با توجه به اختلافات موجود در کادر رهبری حزب ایران نوین فعالیت حزب مزبور محدودتر شده و رفته رفته قدرتی را که در حال حاضر دارا می باشد از دست خواهد داد.
رئیس بخش 321 ـ معینی رئیس اداره دوم عملیات ـ جهان بین