تاریخ سند: 5 آذر 1357
وضعیت شهر مشهد از صبح روز 5/9/57 به شرح زیر میباشد
متن سند:
از: خراسان تاریخ:5 /9 /1357
به: 312 شماره: 20984/ ﻫ 1
تلفنگرام
وضعیت شهر مشهد از صبح روز 5 /9 /57 به شرح زیر میباشد:
1. در ساعت 0800 روز 5 /9 /57 عدهای از طبقات مختلف مردم در منازل آیات اله قمی . شیرازی . مرعشی . واعظ طبسی . محمدمهدی نوغانی1 اجتماع و پس از تشکل کامل به طرف چهارراه نادری حرکت نمودند. سیدمحمود قمی . سیدمحمدعلی شیرازی . سیدکاظم شیرازی . عباس واعظ طبسی . محمدمهدی نوغانی . شیخ علی تهرانی . عبدالکریم هاشمینژاد . شیخ حسین آزاد صفائی و چند نفر از روحانیون در پیشاپیش جمعیت در حرکت بودند. اتومبیل حامل بلندگو از منزل طبسی حرکت و صفائی، غنیان، امیرپور مسئول دادن شعار تعیین شدهاند. راهپیمایان ضمن حمل شعارهای پارچهای، پلاکارد و دادن شعارهای اسلامی از مسیر خیابانهای نادری، میدان شاه و خیابان پهلوی وارد و در این خیابان به تدریج افرادی حامل شعارهای پارچهای که برخلاف قانون اساسی میباشد، به آنان ملحق و مبادرت به دادن شعارهای مضره پرداختند.
تعداد جمعیت در خیابان پهلوی حدود 80 هزار نفر تخمین زده میشد. راهپیمایان در مسیر خود تابلوی خیابان پهلوی را با رنگ روغن محو و روی آن نوشتهاند خیابان امام خمینی.
پلاکاردها و شعارهای راه پیمایان به این مضمون است:
«تا برچیده شدن رژیم منفور شاهنشاهی به مبارزات خود ادامه خواهیم داد . استقلال، آزادی، حکومت اسلامی . رهبر ما خمینی است . تا حکومت نظامی باشد دست از مبارزه برنخواهیم داشت . درود بر رزاقی2 شهید . اللهاکبر . رهبر ما خمینی است . ارتش آیا پاسخ گل، گلوله است.»
راهپیمایان پس از عبور از خیابان پهلوی . بهار . فلکه برق . خیابان تهران، در ساعت 1130 به فلکه حرم وارد و تمام نیروهای فرمانداری نظامی مسیر حرکت آنان را تخلیه نمودند و قرار است در اطراف حرم، عباس واعظ طبسی برای آنان سخنرانی و نماز ظهر در آن محل برگزار نمایند. ضمناً تعداد افراد مذکور در خیابان تهران حدود 200 هزار نفر تخمین زده شد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان . شیخان
محترماً به استحضار میرساند. 5 /9 /57
دفتر ویژه، نخستوزیری، مرکز فرماندهی . آخرین وضعیت تا ساعت 1400 سئوال و در بولتن درج شود. 5 /9 /57
محترماً مراتب به 1. دفتر ویژه اطلاعات سرکار سرهنگ اخوان 2. نخستوزیری آقای شکر... 3. مرکز فرماندهی سرکار سرگرد سواحلی تلفنگرام گردیده است. 7 /9 /57
توضیحات سند:
1. آیتالله شیخ محمد مهدی نوغانی در سال 1305 ﻫ ش در مشهد مقدس متولد شد، پس از گذراندن دروس جدید به تحصیل علوم دینى پرداخت و ادبیات را از آقاى ادیب نیشابوری ثانى فرا گرفت. وى از محضر مرحوم والدش و آیات دیگر و بالاخص آیتالله العظمى سیدمحمدهادی میلانى استفاده کامل کرد و از مبانى اصول و فقه ایشان بهرهمند گردید. آقاى نوغانى از مدرسین به نام مشهد مقدس بود و ضمن اقامه جماعت به تفسیر قرآن مجید و تدریس مبانى اعتقادى پرداخت. وی در آبان 1371 درگذشت. ر.ک: گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازى، جلد 7، ص 188
2 . شهید منوچهر رزاقی در سال 1312ش در یکی از روستاهای اطراف قوچان به دنیا آمد. پس از طی دوران ابتدایی و دبیرستان و اخذ دیپلم، به استخدام آموزش و پرورش در آمد. وی مدتی سرپرست آموزش ابتدایی شهرستان قوچان بود و سپس به مشهد مقدس منتقل شد. او که معلمی مهربان و دلسوز بود و از مطالعه کتب سیاسی و مذهبی غفلت نداشت، از سال 1342ش و در جریان نهضت امام خمینی (ره)، مبارزه با رژیم شاهنشاهی را آغاز کرد که به همین علت، چند بار خانهی وی از سوی مأموران ساواک مورد بازرسی قرار گرفت. در زمان اوجگیری انقلاب اسلامی مبارزه بیوقفه خود را علیه رژیم شاه تشدید کرد و در راهپیماییها شرکت فعال داشت؛ تا اینکه در جریان تظاهرات روز بیست و ششم آبان ماه سال 1357ش، در چهارراه شهدای مشهد مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 18 صفحه 17