تخت ماساژ
تخت ماساژ
متن سند:
تخت ماساژدر سال 1317 ش، در حالى که فرح دیبا تازه پا به عرصه زندگى نهاده بود، مسأله ازدواج محمدرضا پهلوى با فوزیه خواهر ملک فاروق ـ شاه مصر ـ مطرح شد. این ازدواج که براى نزدیک کردن دو رژیم ایران و مصر، توسط انگلیسى‌ها طراحى شده بود، این منفعت را نیز براى آنان داشت که پس از تولد فرزند این زوج، ولیعهد ایران دورگه مى‌شد و براى اهداف دورِ استعمار پیر، کارساز بود.
پس از این تصمیم که توسط رضاخان و ملک فاروق - هر دو از نوکران سرشناس انگلستان ـ گرفته شد و موافقت نیز از طریق هیأت تشریفاتى اعزامى رضاخان به قاهره، به‌طور رسمى اخذ شد، خانواده فوزیه در فروردین ماه سال 1318 به تهران آمدند و رضاخان شخصاً به استقبال آنها رفت و تشریفات ازدواج در کاخ گلستان صورت گرفت. این ازدواج که حدود 1 سال طول کشید، بنابر دلایل مختلف1 به جدایى انجامید و پس از چندى ثریا اسفندیاری به ازدواج او درآمد و ملکه ایران شد. این ازدواج نیز پس از مدت‌ها به‌علت آنکه ثمرى نداشت، به جدایى منجر شد.
تا اینکه در حالى که محمدرضا پهلوى در آستانه 4 سالگى قرار داشت، سومین همسر رسمى خود را که 2 ساله بود از طریق اردشیر زاهدى، به همسرى گرفت و این زن بود که در سال اول ازدواج خود با محمدرضا پهلوى، ولیعهد ایران را به دنیا آورد و تا پیروزى انقلاب اسلامى، لقب شهبانوى ایران را یدک کشید.
با حضور فرح دیبا در دربار شاهنشاهى ایران، وضع خانواده او دگرگون شد و چه آنهایی که به خانواده پدرى او نَسَب رسانده بودند و چه آنانى که به خانواده مادرى او ـ قطبى گیلانى ـ وابستگى داشتند. بنابر نقل حسین فردوست، تعداد مهم‌ترین اقوام او که در روزهاى جمعه به کاخ دعوت مى‌شدند، به 25 نفر مى‌رسید.2
اسناد زیر درباره فریده قطبى گیلانى (دیبا) مادرِ شهبانوى ایران است که بعد از مرگ شوهر، با کمک برادرش محمدعلى قطبى امرارمعاش مى‌کرد و پس از حضور دخترش در دربار به مرحله‌اى از زندگى اشرافى رسید که علاوه بر کاخ مستقلى که به نام خود داشت، در بهره‌گیرى از امکانات موجود از هیچ کوششى دریغ نداشت. این اسناد، گوشه‌ی کوچکى از برنامه‌هاى مادرِ شهبانوى مهربان!؟ ایران است:
سند شماره ( 138 )
شماره تلگرام: 1368/ م ت تاریخ: 13 /12 /52
تلگراف رمز
جناب آقاى مصطفى نامدار سفیر اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر ـ وین
پیرو تلگراف شماره 3148/ ت مورخ 18 /9 /135 خواهشمند است دستور فرمایند فوراً یک عدد تخت ماساژ براى سرکار علیه بانو فریده دیبا خریدارى و با هواپیما ارسال فرمایند. نقطه. آقاى موسوى از مشخصات تخت و محل فروش آن که نزدیک بیمارستان فلینگر است اطلاع دارند. نقطه.
هرمز قریب
سند شماره ( 139 )
شماره: 3 /114تاریخ: 31 /1 /54
جناب آقاى هویدا نخست‌وزیر
سرکار علیه بانو فریده دیبا با کسب اجازه از پیشگاه مبارک همایونى به کشور سنگال عزیمت فرمودند.
خواهشمند است دستور فرمایید مبلغ /318 /4 ریال هزینه مسافرت معظم‌لها را چک در وجه امور مالى دربار شاهنشاهى صادر و ارسال فرمایند.
وزیر دربار شاهنشاهى
سند شماره ( 14 )
شماره: 2 /114تاریخ: 16 /1 /54
به عرض جناب آقاى علم وزیر محترم دربار شاهنشاهى برسد
حسب‌الامر آن جناب وسایل سفر سرکار علیه بانو فریده دیبا به سنگال فراهم و هزینه‌هاى انجام شده به شرح زیر مى‌باشد:
1ـ وجه نقد تقدیمى /5 ریال
2ـ مبلغ بیست هزار دلار تراولز چک /36 /1
3ـ بهاى 15 سکه 2 /21 پهلوى طلا /135
4ـ بهاى 5 سکه یک پهلوى طلا 5 /177
5 ـ بهاى 5 سکه نیم پهلوى طلا /79
6ـ بهاى یک تخته قالى نائین گل ابریشم /355
7ـ بهاى 3 عدد سینى نقره 75 /132
8ـ بهاى یک تخته قالیچه تمام ابریشم /355
9ـ بهاى سه عدد قوطى سیگار رومیزى بزرگ 38 /7
1ـ بهاى 3 عدد قوطى سیگار رومیزى کوچک 45 /47
11ـ بهاى 5 عدد سنجاق سینه طلا فیروزه نشان /148
12ـ بهاى 4 جفت دکمه سردست فیروزه نشان /46
13ـ بهاى 5 کیلو خاویار /25
14ـ بهاى 12 کیلو پسته 28 /5
15ـ عوارض گذرنامه 6 نفر /6
16ـ بهاى 6 بلیط هواپیما 64 /821
که جمعاً مخارج انجام شده بالغ بر /318 /4 ریال مى‌باشد استدعا دارد چنانچه موافقت فرمایند وجه فوق از دولت مطالبه گردد.
سند شماره (141)
شماره: 8 /114تاریخ: 16 /2 /54
امور مالى شاهنشاهى
طبق دستور جناب آقاى علم وزیر محترم دربار شاهنشاهى شش نفر آشپز که از مراکش فرستاده شده‌اند و فعلاً در کاخ سرکار علیه فریده خانم دیبا هستند وسایل عزیمت آنها را به اصفهان و شیراز و سپس مراجعت به مراکش فراهم فرمایید و در موقع عزیمت به مراکش به هر یک کادویى که مناسب باشد هدیه کنید.
سند شماره (142)
14 /2 /54
شماره: 345 تاریخ: 15 /2 /54
مدیریت هتل ویکتوریا
سرکار علیه بانو فریده دیبا مقرر فرمودند صورت حساب مربوط به هزینه اقامت چهار نفر مراکشى که براى آشپزى کاخ نیاوران به تهران آمده‌اند براى آقاى معصومى متصدى امور مالى وزارت دربار شاهنشاهى ارسال گردد.
رئیس دفتر
سند شماره (143)
تلگرام
دفتر سرکار علیه بانو فریده دیبا
حمام‌هاى آپارتمان سرکار علیه بانو فریده دیبا در اثر خرابى در طبقه چهارم پر از آب شده فوراً به شرکت بیمه به آدرس اینجانب تلگرام بفرستید که اقدامات لازم را معمول دارند.
اجبارا مجددا تقاضاى قسط 4 فرانک درخواستى را تکرار مى‌کنم.
هانرى ساموئل
سند شماره (144 )
ترجمه تلگرام هانرى ساموئل
وارده شنبه 16 اسفند 1354
دفتر سرکار علیه بانو فریده دیبا
خیابان تخت‌طاوس کوه نور ـ تهران
پیرو نامه مورخ 8 ژانویه اینجانب و مذاکره با جناب آقاى دیبا در پاریس هنوز مبلغ 4 فرانک درخواستى را دریافت ننموده‌ام. تقاضا دارم در اسرع وقت اقدام مقتضى معمول فرمایید.
با عرض احترام ـ هانرى ساموئل
سند شماره (145)
ترجمه نامه آقاى هانرى ساموئل
سوم ماه مارس 1976
دفتر سرکار علیه بانو فریده دیبا
تخت‌طاووس ـ کوه نور ـ تهران
پیرو تلگرام ارسالى به اطلاع مى‌رسانم:
همان‌طور که سرکار علیه بانو فریده دیبا در پاریس مشاهده فرمودند کلیه تزئینات آپارتمان رو به اتمام مى‌باشد و لوسترها و پرده‌ها نصب شده و بیشتر مبلها رسیده است فقط چهار دست پرده قدرى مبل باقیمانده که آن هم تا پانزده روز دیگر آماده مى‌شود. حساب بدهى سرکار علیه هم‌اکنون بالغ بر 35 /125671 مى‌باشد و از شما ممنون مى‌شوم چنانچه علاوه بر قسط 4 فرانکى که درخواست کردم 4 فرانک دیگر جهت قسط بعدى را نیز در نظر بگیرید و اقدام فرمایید هر چه زودتر حواله گردد.
باقیمانده مبلغ بر 4567 فرانک خواهد شد به‌عنوان تصفیه حساب صورت خواهد گرفت. از اینکه اصرار زیاد دارم عذر مى‌خواهم ولى گرفتارى‌هاى حرفه‌اى مرا به این کاروادار مى‌نماید.
با عرض احترام ـ هانرى ساموئل
سند شماره (146)
ترجمه مدارک مربوط به میزها از طرف هانرى ساموئل
پاریس 6 نوامبر 1975
برآورد
میزهاى کوچک
سالن بزرگ:
Aبراى جلوى کاناپه یک عدد میز کوتاه لوئى شانزدهم طول 11، عرض 5 و بلندى 4 سانتى‌متر چهارپایه هشت ضلعى با نوک برونز و حلقه برونز و بالاى پایه تزئینى شده با گل برونز از آکاژوى ورنى با رویه مرمر 8 فرانک
Bبین دو نیمکت روبروى کاناپه یک عدد میز با کار مارکتروى پایه لیر و تزیین شده با برونز طلایى 125 فرانک
Cدر دو طرف کاناپه دو عدد میز دو طبقه با پایه و حلقه دور میز از برونز طلایى کار شده به شکل شاخه درخت سطح میز و طبقه از لاک طلایى. هر عدد 78 فرانک مجموعا 156 فرانک
Dسمت راست شومینه یک میز بیضى لوئى شانزدهم از چوب آکاژو خالدار و لبه برونز طلایى روبرو مرمر 77 فرانک
Eسمت چپ شومینه یک عدد میز مستطیل لوئى پانزدهم طول 73 سانتى‌متر با چوب سیاه ورنى و برنز طلایى385 فرانک
Fدر دو طرف کاناپه دوعدد میز دو طبقه با پایه تزئین شده با برونز ـ رنگ لاک قهوه‌اى هرعدد 65 فرانک13 فرانک
Gدو عدد میز بالا سرتخت‌خواب استیل لویى پانزدهم با دو کشو جلو از چوب رنگى با تزئینات گل مثل کمد هرعدد36 فرانک
72 فرانک
جمع کل 6785 فرانک
سند شماره (147)
ترجمه نامه هانرى ساموئل
پاریس 14 نوامبر 1975
دفتر سرکار علیه بانو فریده دیبا
به پیوست برآورد چند عدد میز کوچک و میز کوتاه جلوى نیمکت که براى تکمیل مبلمان سالن سرکار علیه بانو دیبا لازم مى‌باشد با مدارک مربوطه ارسال مى‌داریم.
موجب کمال امتنان خواهد بود که هر چه زودتر موافقت سرکار علیه را به ما ابلاغ فرمایید تا در اسرع وقت سفارش این میزها داده شود تا با مبل‌هاى دیگر که در دست تهیه مى‌باشد آماده گردد.
تا چند روز دیگر نیز برآورد تختخواب‌ها، پرده‌ها و فرش اتاق‌هاى سرویس را ارسال خواهیم داشت براى اتاق‌ها امیدواریم بتوانیم اثاثیه حاضر در بازار تهیه کنیم و سپس صورت حساب اجناس انتخاب شده را حضورتان ارسال خواهیم داشت.
با تقدیم احترامات فائقه ـ از طرف هانرى ساموئل
توضیحات سند:
1. خاطرات ارتشبد سابق حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، ج 1، ص 1932. همان، ص 212