صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع‌: روابط ایران و شوروى

تاریخ سند: 26 مهر 1341


موضوع‌: روابط ایران و شوروى


متن سند:

شماره‌: 2829 /312 تاریخ‌: 26 /7 /41
موضوع‌: روابط ایران و شوروى

مصطفى بى‌آزار عضو مؤثر و فعال حزب توده که مدت چند سال در زندان بوده است مى‌گفت به وسیله عناصر توده‌اى که با شوروی‌ها ارتباط دارند به اطلاع مقامات شوروى رسانیده‌ایم که اگر قرار است دولت شوروى رژیم فعلى ایران را تایید کند باید اقدامى کند که چند نفر از دشمنان بى‌رحم حزب توده نظیر تیمسار بختیار و تیمسار آزموده1 و نظایر آنها محاکمه و تیرباران شوند تا قسمتى از درد خانواده‌هایى که بستگان آنها به جرم توده‌اى بودن تیرباران شده‌اند تسکین پیدا کند. بى‌آزار مى‌گفت همان طورى که پزشک احمدى2 را براى بقاء رژیم موجود بعد از شهریور فدا کردند و مختارى3 را روانه زندان نمودند اگر در جلب دوستى با شوروی‌ها صادق باشند چنین برنامه‌اى هم اجراء خواهد شد.
رونوشت برابر اصل است
واصل به اداره دوم فرستاده شد

توضیحات سند:

1ـ حسین آزموده که بعدها به درجه سرلشکرى نیز رسید پس از کودتاى 28 مرداد 1332 دادستان دادگاه نظامى و مأمور محاکمه عناصر نهضت ملى ایران و مبارزین و مخالفین شاه شد چهره منفور وى چنان بود که او را «آیشمن ایران» نامیدند.
یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیت‌اللّه‌ شیخ جواد فومنى، ص 83
2ـ وى پزشک معروف زندان‌هاى نظمیه پهلوى اول بود که شخصاً در قتل بسیارى از چهره‌هاى سرشناس نظیر تیمورتاش، فرخى و چند تن دیگر مباشرت داشت. احمدى نیز در سال 1321 پس از محاکمه به اعدام محکوم شد .
ر. ک‌: محمود طلوعى، بازیگران عصر پهلوى، جلد دوم، ص 858، انتشارات نشر علم
3ـ نامبرده رئیس شهربانى رضاشاه بود که قدرت هراس‌انگیزى داشت. او فرزند کریم‌خان از صاحب منصبان نظمیه (شهربانى) بود و سال 1266 متولد شد وى از سال 1314 شمسى تا 1320 یعنى مقارن با ورود متفقین به ایران با کمال قدرت بر شهربانى ریاست مى‌کرد و مى‌توان گفت نه تنها بر شهربانى بلکه بر بیشتر امور حکمرانى نموده و سایه اقتدارش در همه جا گسترده بود.
علیرغم این قساوت قلب که برخى نویسندگان وى را آمر قتل تیمور بختیار، سردار اسعد بختیارى و شهید سیدحسن مدرس مى‌دانند، او به موسیقى و گل نیز علاقه زیادى داشت. او در سال 1321 پس از محاکمه به هشت سال زندان محکوم شد و در سال 1350 شمسى در سن 83 سالگى فوت کرد.
ر. ک‌: ناصر نجمى، همان منبع، ص 326


منبع:

کتاب چپ در ایران - روابط ایران و شوروی صفحه 52

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.