تاریخ سند: 13 دی 1357
متن سند:
گزارش وقایع حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه
مدت : از ساعت 0800 روز 13 /10 /1357 الی ساعت 1700 روز 13 /10 /1357
1ـ گزارشات رسیده و اقدامات انجام شده
الف: سازمان اطلاعات و امنیت تهران
(1) تا ساعت 1200 روز جاری وضع بازار تهران، شهرری و تجریش بشرح زیر بود:
(الف) بازار تهران و مغازه های اطراف آن بسته بود، پمپهای بنزین، بنزین نداشتند،
نفت نبود، تاکسی خیلی کم کار میکرد.
(ب) بازار تجریش و مغازه های اطراف آن بسته بود، پمپها بنزین نداشتند، نفت نبود.
(پ) بازار شهرری و مغازه های اطراف بسته بود، پمپها بنزین نداشتند و نفت نبود.
(ت) سطح شهر 20% باز بود.
(ث) وضع میادین عادی بود.
(2) در محل های مشروحه زیر لیست اسامی و آدرسهای محل سکونت
کارمندان ساواک بدیوار الصاق گردیده است.
(الف) 16 متری امیری، سی متری جی، 10 متری دوم جنب بانک صادرات.
(ب) انتهای خیابان اشرف پهلوی نرسیده به پل جنب مسجد مراتب به فرمانداری نظامی مناطق مربوطه جهت جمع آوری و ارسال آنها به رکن 2 فرمانداری نظامی ابلاغ گردید.
(3) در مسجد احمدیه نارمک همه شب از ساعت 1800 الی 1900 واعظی بنام
الهی به منبر میرود و ضمن سخنان خود مطالب تحریک آمیزی عنوان مینماید از
جمله شب مورخ 12 /10 /57 ضمن اهانت به کد 66 اظهار داشته طبق دستور امام
خمینی خون ساواکیها و ارتشیها حلال بوده و میتوانید آنانرا بکشید.
1
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
ب: دژبان مرکز
(1) در ساعت 1300 روز جاری مامورین فرمانداری نظامی به کلانتری مراجعه و
گزارش نمودند در ساعت 1100 روز جاری در خیابان سبلان شمالی خیابان
دیلمی منزل شخصی بنام محمدپور وسیله عده ای آتش زده شده و اثاثیه منزل
شخص فوق را بوسط خیابان ریخته اند ضمنا حدود 480 کیلو برنج آمریکائی و
72 کیلو روغن نباتی ورامین و مقداری قند را مامورین به کلانتری آورده اند و سه
نفر از اشخاصی که وارد منزل شخص فوق الذکر شده اند و مورد اتهام میباشند
توسط مامورین دستگیر و به کلانتری برده شدند.
(2) برابر گزارش سروان مزینانی اخلالگران او را تهدید بقتل و آتش سوزی منزلش واقع در نظام آباد، خیابان سیاوش، کوچه ارمغان نموده اند.
2(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
پ: برابر گزارش سرهنگ ستاد عامری سرهنگ ستاد عامری از منطقه شهرری اطلاع داد
تیمسار امجدی رئیس انتظامات پالایشگاه اظهار میدارد «برابر مذاکرات انجام شده در آبادان قرار است عناصر نظامی در پالایشگاه وجود نداشته باشد» بهمین علت از طریق معاونت انتظامی دستور داده شد عناصر نظامی را از پالایشگاه ری بردارند.
ب: ضد اطلاعات وابسته
(1) در ساعت 0630 روز جاری موقعیکه گروهبانیکم ناصر صوفی زاده عازم محل خدمت خود (گارد شاهنشاهی) بوده است توسط سه نفر غیرنظامی بمرگ تهدید گردیده و از وی خواسته اند که با آنان همکاری نماید ضمنا به او گفته اند که در ساعت 1200 روز جاری در خیابان گلستان با یکدستگاه بنز مشکی منتظر او هستند.
(2) در چهار روز اخیر چندین مرتبه کوی فرح که منازل سازمانی پرسنل گارد
شاهنشاهی میباشد شدیدا مورد تهدید قرار گرفته و اخلالگران اظهار داشتند به آنجا حمله خواهند نمود.
(3) در ساعت 2100 روز 12 /10 /57 پس از ساعت منع عبور و مرور تعدادی غیرنظامی به منزل گروهبانیکم کوروش موسوی زاده حمله نموده اند و با پرتاب سنگ و چوب قصد آتش زدن منزل او را داشته که با وساطت همسایه ها متفرق شده اند و به او گفته اند چنانچه در کسوت سربازی باقی بماند مجددا بخانه او حمله و منزل او را آتش خواهند زد.
(4) در خیابان شهریار نرسیده به چهارراه دیلمی پلاک شماره 70 که مربوط به یکی از پرسنل ساواک میباشد اکنون اخلالگران آنرا محاصره و قصد آتش زدن خانه را دارند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
(5) در ساعت 1030 روز جاری خانم استوار غلام محمد شمسی تلفنی از منزلش در سبلان شمالی خیابان دیلمی کوچه خسروشاهی پلاک 9 اطلاع داد هم اکنون تعداد حدود 30 نوجوان در سر کوچه اجتماع و با در دست داشتن بیل، چکش، گازانبر، چوب دستی با
دادن شعارهائی از قبیل داخل این کوچه چند نفر ساواکی هستند، منزل آنان را شناسائی نموده و قصد تخریب دارند، در همین کوچه، همردیف استوار 1 عزیزی جمعی سب 2 و استوار 1 دهقان مامور فرمانداری نظامی سکونت دارند.
2ـ تظاهرات انجام شده در سطح شهر تهران در روز 13 /10 /1357
الف: برابر گزارش فرمانداری نظامی شهرری در ساعت 0630 در پمپ بنزین جاده آرامگاه عده ای حدود سه هزار نفر که جهت اخذ بنزین و نفت مراجعه کرده بودند دست به تظاهرات زده که توسط مامورین فرمانداری نظامی منطقه با استفاده از گاز اشک آور جمعیت متفرق گردیدند.
ب: برابر گزارش رسیده در ساعت 1010 عده ای از اخلالگران از جیحون تا میدان سپاهیان انقلاب، جلو ماشینها را گرفته و تا عکس خمینی را نصب نکند اجازه عبور نمیدهند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
پ: برابر گزارش افسر شناسائی هوائی در ساعت 0855 اخلالگران یکدستگاه
ماشین پپسی کولا را در خیابان پاچنار واژگون نموده و قصد آتش زدن آنرا داشتند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ شد.)
ت: برابر گزارش سب 3 در ساعت 1110 اخلالگران قصد آتش زدن مرکز
کامپیوتر ارتش واقع در بلوار الیزابت، کاخ شمالی را داشتند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
ث: برابر گزارش ضد اطلاعات وابسته :
(1) روی پل کالج روبروی خیابان خارک در شاهرضا عده ای از اخلالگران که کت چرمی پوشیده بودند چند حلب بنزین تهیه و قصد آتش سوزی آنرا داشتند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
(2) در ساعت 1145 حدود 1500 نفر از تظاهرکنندگان در خیابان بیست متری جوادیه ضمن انجام تظاهرات قصد داشتند به پادگان قلعه مرغی حمله نمایند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
ج: برابر گزارش سازمان اطلاعات و امنیت تهران در ساعت 1220 تعدادی حدود
500 نفر در خیابان آریانا تظاهرات نموده و شعارهای ضد ملی میدادند.
(مراتب بفرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ شد.)
چ: برابر اطلاع تیمسار سرتیپ وحدت در ساعت 1050 دو جسد 19 ساله که تیر
خورده میباشند در انتهای جنگلهای گارد شاهنشاهی مشاهده شده است ولی پس
از تحقیق معلوم گردید که دو جسد مربوط به دو طفل یکساله بوده که از بیمارستان به آنجا برده شده و در روی آنها برچسب بخش 2 رکاوری اطاق 128 و نام آنها نوشته شده بود.
ح: برابر گزارش فرمانداری نظامی منطقه 4 در ساعت 1215 در پیچ شمیران و
میدان فردوسی تظاهراتی انجام گرفت.
خ: برابر گزارش دژبان مرکز تعدادی از اخلالگران در ساعت 1235 در میدان
اعدام جلو خودروها را گرفته و برای پیدا کردن مدارک ارتشی آنها را جستجو میکردند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه ابلاغ گردید.)
د: برابر گزارش منطقه 7 در ساعت 1215 خودروهای حمل گوشت بعلت عدم
تامین از توزیع گوشت خودداری نمودند، (به منطقه مربوطه ابلاغ گردید که تامین برقرار نمایند.)
ذ: برابر گزارش منطقه شهرری در ساعت 1115 تعداد 300 نفر در صحن حضرت عبدالعظیم
تظاهرات نمودند.
ر: بدنبال عدم توزیع گوشت وسیله رانندگان کشتارگاه از طریق معاونت انتظامی دستور داده شد که فورا از طریق فرمانداری نظامی منطقه 7 افسر اعزام و نسبت به رفع این نارسائی اقدام نماید، این کار انجام گرفت و رانندگان با مذاکراتی که صورت گرفته است بمقصد اجرای ماموریت روزانه خود حرکت و گوشت تقسیم گردید.
3
3ـ اعتصابات :
الف: در روز جاری کلیه ادارات و سازمانهای دولتی، حساس ملی به اعتصاب و کم کاری خود ادامه دادند و تعدادی از آنان نیز بعلت نبودن سوخت تا آخر هفته 16 /10 /57 تعطیل اعلام نموده اند.
ب ـ کارخانجات گروه صنعتی کفش ملی واقع در کیلومتر 22 جاده قدیم کرج
تعداد کارکنان حدود 7500 نفر بعلت نداشتن مواد سوختی و تهدیداتی که از جانب
بعضی از افراد در موقع آمدن کارگران با سرویس به سرکار بعمل میآید بنا به
تصمیم مسئولین کارخانه از روز 14 /10 /57 تا شنبه آینده (بمدت یکهفته) تعطیل گردیدند.
پ: کارگران کارخانه پلاسکو کار واقع در کیلومتر 12 جاده قدیم کرج تعداد
کارگر 700 نفر بعلت عدم دریافت حقوق آذرماه از صبح روز جاری دست از کار کشیدند.
معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه ـ سپهبد رحیمی لاریجانی
توضیحات سند:
1ـ امام خمینی چنین دستوری نداده بودند.
حتی امروز (13 /10 /57) که خبرنگار روزنامه اکسپرس با امام خمینی مصاحبه کرد و پرسید: «آیا شما به طرفدارانتان دستور به ملایمت و مدارا داده اید؟» فرمودند: «ما تاکنون دستور خشونت نداده ایم و همیشه ملت ما در برابر تانک و توپ و مسلسل با دست خالی و تنها با مشت گره کرده ایستاده است.
» (صحیفه امام، ج 5، ص 334) از مساجد دیگری که گزارش فعالیتهای آن در بولتنهای طبقه بندی شده درج شد
مسجد تهران ویلا در خیابان تاج (ستارخان) بود.
«بین 1800 تا 2000 همه روزه توسط افراد ناشناسی سخنرانی می گردد و ضمن پخش عکسهای رنگی افراد تیر خورده، مردم را علیه رژیم تحریک می نمایند.
» (گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 35 اداره سوم ستاد بزرگ
ارتشتاران)
2-این گونه اعمال که بعضی از آنها سوءاستفاده از موقعیت، بعضا از سر انتقامجویی، و بعضا نیز برای جدایی و ایجاد نفرت بین ارتش و مردم و رودررو قرار دادن آنها ـ با برنامه ریزی از طرف حکومت ـ صورت می گرفت، هیچ یک مورد تایید رهبران انقلاب به ویژه امام خمینی نبود.
گسترش این کارها موجب شد که امام در نوزدهم دی ماه برای جلوگیری از این نوع اقدامات پیامی به ملت ایران بدهد که در جای خود مورد اشاره قرار خواهد گرفت.
* نشریه اخبار جنبش اسلامی در شماره 11 خود که به تاریخ 18 دی 57 منتشر شد
خبری از درون نیروی هوایی که امروز (13 /10 /57) روی داده بود، چاپ کرد و آن مربوط به سخنرانی یک افسر ضد اطلاعات در سالن سخنرانی پایگاه یکم نیروی هوایی بود.
ستوان یکم
احمدی «به محض شروع سخنرانی با صدای سرفه و هیس هیس خلبانها و همافرها
و درجه داران به عنوان اعتراض» روبه رو می شود.
و زمانی که او می خواهد «به نحو موهنی از رهبر عظیم الشأن آیت الله خمینی نام ببرد اعتراض حاضرین به وسیله سرفه و هیس هیس پی
در پی اظهار میشد تا جایی که مجبور شد صحبت خود را در این مورد قطع کند.
او با بیان
این جمله که من یک نظامی هستم و با هیچ حزب و گروه و دسته ای کار ندارم و اگر به من
دستور بدهند برادرم را بکشم خواهم کشت، نفرت و انزجار حاضرین را برانگیخت...
» او
شایعاتی را که در مراکز جنگ روانی ساواک یا ضد اطلاعات ارتش ساخته شده بود برای
حاضران بیان کرد، اما با تمسخر نظامیان شنونده مواجه شد.
3-از اخبار دیگری که امروز (13 /10 /57) در تهران رخ داد این بود که «سرباز وظیفه (مشخصات معلوم) کمک اسلحه دار جمعی تیپ 2 آهنین لشکر گارد یک قبضه اسلحه کلت و تعداد 40 تیر فشنگ مربوط به یگان را سرقت و متواری گردید.
» (گزارش زمستان 57، ص 136)
* قضات و کارکنان دادگستری در اجتماعی که امروز (13 /10 /57) تشکیل دادند با صدور قطع نامه ای با اشاره به نقض مداوم حقوق فردی و اجتماعی مردم، از حرکت مردم ایران به رهبری
امام خمینی حمایت کردند.
آنها هر نوع مصالحه و ائتلاف و سازش با رژیم شاه را باعث
تأخیر در پیروزی دانستند.
(اطلاعات، ش 15754، ص 3)
* کارکنان راه آهن دولتی ایران که در اعتصاب بسر می برند امروز (13 /10 /57) علت اعتصاب خود را عنوان کردند و در اطلاعیه ای نوشتند که «حاضر نیستند قطارهای باری و مسافربری را در اختیار نیروهای نظامی قرار دهند...
هموطن در این شرایط که رژیم استبدادی با ریختن
خون حتی کودکان خردسال هم به کسی رحم نمی کند چه شده است که می خواهد
قطارهای باری کار کند تا به مردم آذوقه و نفت برسد؟ در حالی که در کشور به سختی
مواد سوختنی در اختیار مردم قرار می گیرد، ارتش مشکلی به نام سوخت ندارد...
حمل
آذوقه و سوخت توسط راه آهن بهانه ای بیش نیست.
تنها هدف رژیم به حرکت
افتادن قطارهای باری و حمل محصولات نظامی و نیازهای ارتش توسط قطارها از بنادر
کشور است.
ما با پیروی از امام خمینی به اعتصاب مقدس خود ادامه خواهیم
داد.
» (کیهان، ش 10607، ص 6)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 23 صفحه 128