موضوع: اقدامات اخلالگرانه عناصر مذهبی افراطی
تاریخ سند: 21 دی 1356
موضوع: اقدامات اخلالگرانه عناصر مذهبی افراطی
متن سند:
شماره: 5532/ﻫ تاریخ: 21 /10 /2536[1356]از: سازمان اطلاعات و امنیت استان هرمزگان
به: تیمسار ریاست شهربانی استان هرمزگان
موضوع: اقدامات اخلالگرانه عناصر مذهبی افراطی
13561021
اخیراً مقاله‌ای درباره موضع‌گیری ارتجاعی روح‌الله خمینی در برابر انقلاب شاه و ملت در روزنامه اطلاعات1 به چاپ رسیده است. طلاب علوم دینی و روحانیون افراطی مفاد مقاله مزبور را مستمسک قرار داده و روزهای 18 و 19 ماه جاری در شهرهای قم2 و مشهد فعالیت‌های اخلالگرانه به عنوان اعتراض به مفاد روزنامه مذکور انجام داده‌اند همچنین روز 19 /10 /36 عده‌ای از طلاب حوزه علمیه قم و عناصر ماجراجو به پشتیبانی از روح‌الله و اعتراض به مقاله مطبوعات تظاهراتی بر پا و ضمن شکستن شیشه‌های شعبات بانک‌ها و دفتر حزب رستاخیز ملت ایران در قم قصد حمله به دستگاه‌های انتظامی محل را داشته‌اند که پلیس به ناچار به مداخله و در نتیجه پنج نفر بر اثر تیراندازی و ماندن زیر دست و پای تظاهرکنندگان کشته و پانزده نفر از جمله چند نفر پلیس مجروح گردیده‌اند.
چون احتمال دارد عناصر مذهبی افراطی و گروه‌های خرابکار این موضوع را دستاویز قرار داده و دست به تظاهرات و احیاناً خرابکاری بزنند علیهذا خواهشمند است دستور فرمایید پیش‌بینی‌های لازم معمول و دستورات مراقبتی مقتضی به کلیه عوامل ذیربط به خصوص عوامل تحت امر در شهرستان میناب صادر و نتایج حاصله را نیز اعلام فرمایند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان هرمزگان ـ محمد بیگ‌زاده 21 /10 /36
گیرنده: تیمسار فرماندهی ناحیه ژاندارمری هرمزگان جهت استحضار و پیش‌بینی صدور اوامر مقتضی. 21 /10
توضیحات سند:
1. روزنامه اطلاعات: به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی عباس مسعودی در تهران تأسیس گردید و شماره‌ی اول آن روز یکشنبه 19 تیر ماه 1305 مطابق با 30 ذیحجه 1344 روی یک ورق بزرگ چاپ و منتشر شد. این روزنامه از قدیمی‌ترین روزنامه‌های کثیرالانتشار ایران است که از بدو انتشار تاکنون به استثناء توقیف 43 روز در 1321 ش، بدون وقفه و تعطیلی منتشر شده است. در آغاز تأسیس محل روزنامه‌ی اطلاعات خیابان لاله‌زار کوچه‌ی وثوق بود و پس از توسعه به خیابان خیام (جلیل‌آباد سابق) منتقل گردید. مؤسس و مدیر مسئول این روزنامه که در دورۀ رضاخان شش دوره (از دوره 10 تا 15) نماینده‌ی تهران در مجلس شواری ملّی بود و پس از آن در دوران سلطنت محمّدرضا شاه نیز شش دوره نماینده‌ی مجلس سنا شد و در زمان مرگ در 1353 ش علاوه بر مدیرمسئولی روزنامه اطلاعات سناتور نیز بود. او مدّتها نایب رئیس مجلس سنا بود همچنین مدیر مجله‌ی عربی‌الاخاء ارکان باشگاه فراماسونری لاینز ایران بود. پس از مرگ او اداره روزنامه‌ی اطلاعات به پسرش فرهاد مسعودی که او نیز سناتور بود واگذار شد و در زمان مدیر مسئولی او بود که مقاله‌ی توهین‌آمیز این روزنامه روز 17 دی 1356 بر علیه حضرت امام (ره) چاپ شد.2. واقعه 19 دی قم: یکی از وقایع مهم که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی به وقوع پیوست و از آن به عنوان جرقه‌های انقلاب نیز یاد کردند قیام 19 دی 1356 مردم قم بود. در تاریخ هفدهم دی ماه 1356 در روزنامه‌ی اطلاعات مقاله‌ای با عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» با نام مستعار احمد رشیدی‌مطلق به چاپ رسید که در آن از روحانیت به عنوان ارتجاع سیاه نام برده شده و به حضرت امام (ره) در کمال وقاحت توهین گردید. این مقاله خشم مردم و زعما و فضلای حوزه‌ی علمیّه را برانگیخت. به دنبال این امر، طلّاب و روحانیون به منازل علما و مراجع رفته و از آن‌ها درخواست کمک و یاری نمودند این که در روز نوزدهم دی ماه زمانی که طلاب، روحانیون، دانش‌آموزان و دیگر اقشار مردم از منزل یکی از مراجع برمی‌گشتند مورد حمله و تهاجم نیروهای نظامی قرار می‌گیرند و در اثر این درگیری حداقل شش تن به شهادت رسیده، چندین نفر زخمی شدند. کشتار مردم قم در نوزدهم دی‌ماه سرمنشأ تحولات مهمّ بعدی گردید که برگزاری مراسم چهلّم در شهرهای تبریز، یزد و ... از جمله مهمّ‌ترین آن‌هاست. قیام مردم قم دارای نتایج بسیار چشمگیر و مهمّی بود که با قیام عمومی مردم در سال 1357 به پیروزی شکوهمند اسلامی ایران منجر گردید. این‌که دستور نگارش مقاله‌ی توهین‌آمیز از سوی وزارت دربار بود یا وزارت اطلاعات مهمّ نیست، بلکه آن‌چه که مسلّم است این است که این مقاله به دستور شخص شاه تهیه گردیده بود و این نشان‌دهنده‌ی عمق کینه‌ی شاه نسبت به روحانیت و حضرت امام(ره) بود و نگرانی وی را از اوضاع و احوال سال‌های 1356 - 1357 کاملاً آشکار می‌ساخت.
خاطرات آیت‌الله شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی، (تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، تابستان 1384)، ص 184.