اطلاعات در مورد وضع کلی منطقه کجور و کلارستاق1 تقدیمی به تیمسار سرتیپ کیا
تاریخ سند: 25 مرداد 1333
اطلاعات در مورد وضع کلی منطقه کجور و کلارستاق1 تقدیمی به تیمسار سرتیپ کیا
متن سند:
تاریخ 25 /5 /1333اطلاعات در مورد وضع کلی منطقه کجور و کلارستاق1 تقدیمی به تیمسار سرتیپ کیا
در پاسخ استعلامی که راجع به وضع منطقه و تأمین امنیت و آسایش مردم این سامان و با توجه به اینکه فرمودید در این مورد به فرمان مطاع قرین‌اشرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران فرمانده مأموریت مخصوصی در این باره به تیمسار محول شده اینک اطلاعات مشروحه ذیل را به استحضار می‌رساند.
1. در کجور: به طوری که به عرض اولیای امور رسید و سوابق و پرونده‌های موجود نشان می‌دهند در این منطقه سرقت مسلحانه و غیرمسلحانه فردی و دسته‌جمعی اغنام و احشام مردم بی‌گناه همچنین سرقت ناموس و جنایات دیگر در نتیجه عدم دقت ژاندارمری و دادگاه و عدم اعمال مجازات همچنان به قوت خود باقی و روز به روز شدیدتر می‌شود، به طوری که افکار عمومی نیز متوجه است سران جنایتکاران کجور در درجه اول [ناخوانا] خزاعی و در درجه دوم محمد خزاعی می‌باشند.
2. در کلارستاق: عده‌ای به نام خواجه‌‌وند سکونت دارند که اجمالاً کار روزانه آنها خوردن مال مردم است به عناوین مختلف این جمعیت اصول مالکیت را در این منطقه به هیچوجه محترم نمی‌شمارند و برای رسیدن به آمال پلید خود از هیچگونه جنایتی فروگذار نمی‌کنند، حتی کار را به جایی رسانده‌اند که خانه و زندگی مردم را آتش می‌زنند. نکته قابل ملاحظه اینکه این جنایات را بیشتر درباره عناصر شاهدوست و میهن‌پرست محلی که آزمایش خود را در روزهای عادی و غیرعادی سنوات گذشته به خوبی داده‌اند اعمال می‌کنند. درست به خاطر داریم در چند روز قبل آقای سبحانقلی منصوری رئیس سازمان جوانان جانباز و میهن‌پرست کجور و کلارستاق و تنکابن موقعی که گزارش آتش‌سوزی منازل و انبارهای آذوقه اغنام و احشام خود و فامیل خود را می‌داد، با گریه می‌گفت متجاوز از 60 هزار تومان که به من و اقوامم خسارت وارد و از هستی ساقط شده‌ایم، فقط برای این است که ما می‌گوییم شاه‌دوستیم و در تمام ادوار زندگی بدون انتظار پاداش از هیچ مقامی، به وظایف شاهدوستی خود عمل کرده‌ایم.
3. در چالوس: با توجه به وجود کارخانه حریربافی2 که چالوس را به صورت یک محیط [ناخوانا] کارگری درآورده و وسیله امرار معاش چند هزار نفر ساکنین این محل و در ابتدا [ناخوانا] مردم مؤثر است آقای مهندس آل احمد رئیس کارخانه و آقای عشقی رئیس حسابداری کارخانه از اعضای سرسپرده حزب ایران3 و مخالف سلطنت و جز تضعیف کارگران شاهدوست و میهن‌پرست و سابوتاژ4 معنوی هدف دیگری ندارند. روی هم رفته و به طور کلی می‌توان عرض نمود که علت این خودسری‌ها و ارتکاب جنایات و ایجاد بدبینی در کارگران این است که:
اولاً جناب آقای استاندار استان[ناخوانا] سیاست‌بازی به هر جهت را اعمال می‌کنند و در نتیجه اخلال‌گران از این سیاست سوءاستفاده نموده، بدون پروا به تجری خود افزوده‌اند که اتخاذ تصمیم در این باره با مقامات عالیه است.
ثانیاً فرماندار نوشهر. رئیس دادگاه نوشهر و فرمانده گروهان ژاندارمری نوشهر، همان سیاست‌بازی به جهت‌های استاندار را تعقیب و در نتیجه آنهایی که از راه ایجاد اختلاف موجب بی‌نظمی و سلب آسایش عمومی را فراهم نموده‌اند تنبیه نمی‌شوند.
نظریه: صریحاً عرض می‌شود تا زمانی‌که وضع بدین منوال باشد، اوضاع این منطقه روز به روز متشنج‌تر و مردمان شاهدوست و میهن‌پرست دلسرد و هر روز بدتر از روز قبل می‌شود.
یگانه راه حل طرد و تبعید [ناخوانا] خزاعی. محمد خزاعی و ناصرقلی یزدانی است از کجور و کلارستاق و تعویض فوری و بلادرنگ آقای خاوری فرماندار نوشهر و آقای آل بویه رئیس دادگاه نوشهر و سرگرد شادنوش فرمانده گروهان ژاندارمری نوشهر و گماردن مأمورین صالح و میهن‌پرست و کارآزموده در کارخانه می‌باشد تا بتوانند با منتهای قدرت و صداقت وظایف محوله را انجام داده و توازن سیاسی و عدالت اجتماعی را حفظ نموده و برقرار سازند.5
فرمانده گردان مستقل مرزن‌آباد . سرهنگ دوم منوچهری
رونوشت برابر اصل است و اصل به تیمسار کیا تقدیم شد. سرهنگ [ناخوانا]
رونوشت برابر رونوشت است. کامران
توضیحات سند:
1. در سوابق باقی‌مانده از سازمان کوک، جزوه‌ای 7 برگی با عنوان «مرامنامه و اساسنامه جوانان جانباز و میهن‌پرست کجور و کلارستاق و تنکابن » به تاریخ 8 /3 /1331 وجود دارد که به این شرح است: «مقدمه . به منظور حفظ حقوق فردی و اجتماعی و ایجاد وحدت و یگانگی و حفظ رژیم مقدس مشروطه سلطنتی و جلوگیری از عملیات خائنانه عمال بیگانه و بذل مساعی مشترک برای رسیدن به عالی‌ترین مدارج انسانیت، سازمانی به نام جوانان جانباز و میهن‌پرست کجور و کلارستاق و تنکابن تشکیل می‌گردد. منظور اساسی . 1 . فداکاری در راه حفظ استقلال کشور و رژیم مقدس مشروطه سلطنتی، حمایت بی‌دریغ از تاج و تخت و محترم شمردن قانون اساسی. 2 . جانبازی و فداکاری برای عظمت مقام سلطنت اعلیحضرت محمدرضاشاه پهلوی. 3 . مبارزه شدید با عناصر مفسد و خائن و کوتاه کردن دست عمال بیگانه و بیگانه‌پرستان و برقراری امنیت و آسایش عمومی و جلوگیری از مظالم و تعدیات. 4 . همکاری و اشتراک مساعی با مأمورین صالح به منظور اجرای قوانین کشور و مبارزه با مأمورین ناصالح. 5 . جلوگیری از رشاء و ارتشاء و مبارزه شدید با دزدان و غارتگران داخلی. 6 . مبارزه با بی‌دینی و بی‌ایمانی و تقویت روح مردم در ایمان به خدا و دین مقدس اسلام و علاقه به سنن ملی و باستانی. 7 . تقاضای تأسیس بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های سیار به منظور مبارزه با امراض از قبیل مالاریا و سل و سایر امراض خانمان‌سوز و جلب مساعدت اولیاء کشور. 8 . همکاری با دولت ملی مورد علاقه شاهنشاه و افراد میهن‌دوست کشور. 9 . سعی و اهتمام وافی در توسعه فرهنگ و (ایجاد دبستان‌ها در نقاط حساس و دبستان‌ها در کلیه قراء و شهرستان). 10 . سعی وافی در توسعه امور کشاورزی و تأسیس مدارس حرفه‌ای کشاورزی مجهز با جدیدترین وسایل فنی در نقاط مورد احتیاج. 11 . تقاضای تأسیس بانک رهنی از دولت در شهرستان و بخش‌های تابعه. 12 . تشویق اهالی به ایجاد شرکت‌های سهامی و تعاونی در محل به منظور توسعه امور فلاحتی و کمک و مساعدت به کشاورزان و بیماران بی‌بضاعت به وسیله معتمدین و خیرخواهان محلی. 13 . تقاضای تأسیس دوایر پست و تلگراف در نقاط پرجمعیت ییلاقی و قشلاقی و اداره تلفن کاریر در شهرستان. 14 . تقاضای احداث جاده‌های فرعی و تکمیل جاده‌های نیمه‌تمام به منظور ارتباط قراء و قصبات و تسهیل ایاب و ذهاب اهالی شهرستان. 15 . جلب نظر اولیاء امور برای ساختن سد آب در نقاط ییلاقی و قشلاقی به منظور توسعه کشاورزی و رفاه حال رعایا. 16 . سعی و اهتمام وافی در ایجاد وحدت و علاقه‌مندی به شاهنشاه و کشور بین مردم و تشریح امتیاز حکومت خود بر خود و معایب و مفاسد مضار مرام منفور کمونیستی به میزان سطح فکر آنان و حل اختلافات بین آنان از طریق کدخدامنشی. 17 . سازمان جوانان جانباز میهن‌پرست کجور و کلارستاق و تنکابن مطلقاً به هیچ حزبی بستگی نداشته و در اجرای قانون اساسی با مأمورین انتظامی تشریک مساعی و همیشه پیرو منویات ذات اقدس شاهانه می‌باشد. چالوس به تاریخ هشتم خردادماه 1331 . هیئت مؤسس» بخش ضمائم2. عملیات ساختمانی کارخانه حریربافی چالوس در سال 1312ش آغاز و در سال 1315ش به پایان رسید. این کارخانه که به کار تولید محصولات ابریشمی طبیعی مشغول بود، تا سال 1337ش فعال بود و پس از آن تعطیل گردید و دستگاه‌های آن به رشت منتقل شد. کارگران این کارخانه که تعداد آنان را 1500 نفر نوشته‌اند، اکثراً غیربومی و از شهرهای: گیلان و بعضاً آمل و بابل، اصفهان، مشهد و تبریز بودند.
3. حزب ایران، در جریان انتخابات مجلس چهاردهم و تحرکات سیاسی مربوط به آن، ابتدا تجمعی از تحصیل‌کردگان و اساتید دانشگاه در آن زمان شکل گرفت که نام آن «کانون مهندسین ایران » بود. رئیس این کانون، مهندس غلامعلی فریور و نایب رئیس، احمد حامی بود. مهندس فریور از طرف کانون به عنوان کاندیدای حوزه انتخابیه تهران معرفی شد. پس از گذشت مدتی، غلامعلی فریور با همراهی حدود 30 نفر دیگر، از قبیل: ابوالحسن صادقی، کاظم حسیبی، عبدالله معظمی، مهندس زیرک‌زاده، صفی اصفیاء، محسن خواجه‌نوری و ...، در اسفندماه سال 1322ش، موجودیت حزب ایران را اعلام کرد.
در خمیرمایه تفکرات این حزب، نه تنها تعارضی با نظام سلطنتی وجود نداشت، بلکه کسب محبوبیت برای شاه و تقویت وی را نیز هدف قرار داده بود. پس از پایان جنگ جهانی دوم، اللهیار صالح نیز به این حزب پیوست که پس از چندی، دبیرکل آن نیز شد. در شرایط سیاسی سال 1325ش، حزب میهن نیز به حزب ایران پیوست. از جمله افرادی که در این زمان به عضویت حزب ایران در آمده بودند، به آقایان: مهندس بازرگان، شریف امامی، ابوالفضل قاسمی، محمد نخشب و محمد مکری می‌توان اشاره نمود.
نشریه شفق، ارگان حزب ایران بود که از آبان سال 1323ش، به طور هفتگی منتشر می‌شد و از سال 1324، نشریه جبهه به جای آن منتشر گردید و نشریه رستاخیز نیز، ارگان سازمان جوانان این حزب بود. در این موقع، که حزب توده دارای فعالیت‌های گسترده‌ای بود و در کابینه نیز سهم داشت، حزب ایران به حزب توده نزدیک شد و منجر به تشکیل «جبهه مؤتلف احزاب آزادیخواه» و حمایت همه‌جانبه از فرقه دموکرات آذربایجان گردید. این حرکت، جدائی تعدادی از اعضای حزب‌ایران را به دنبال داشت. پس از فروپاشی حزب توده و پایان یافتن جریان فرقه دموکرات در آذربایجان، در آستانه تشکیل جبهه ملی، حزب ایران یکی از احزاب تشکیل‌دهنده‌ی آن شد.
4. سابوتاژ، اصطلاحی فرانسوی است که به «خرابکاری عمده در مؤسسه، کارخانه یا معدن برای رسیدن به اهداف اخلالگرانه» معنی شده است.
5. تیپ مستقل رشت طی شماره 7834- 9 /6 /33 ضمن ارسال این گزارش به ریاست ستاد ارتش نوشته است: «در قبال دستور رمز که راجع به مسافرت و مأموریت مخصوص تیمسار بازنشسته حاج علی کیا به تیپ ابلاغ گردید نامبرده سئوالاتی درباره اوضاع عمومی منطقه از مرزبان نوشهر نموده که رونوشت اطلاعاتی که مرزبان در اختیار ایشان گذارده‌اند به پیوست تقدیم، مراتب هم مورد تأیید تیپ می‌باشد.» بخش ضمائم