تاریخ سند: 21 خرداد 1357
عبدالکریم هاشمی‌نژاد و عباس واعظ در پوشش دیدن برادر خود و معالجه به تهران عزیمت تا اوضاع مشهد را به اطلاع مهندس بازرگان1 برسانند
متن سند:
از: 9 ﻫ 1 تاریخ: 21 /3 /2537[1357]
به: 312 شماره: 6212 /9 ﻫ 1
1. عبدالکریم هاشمی‌نژاد و عباس واعظ در پوشش دیدن برادر خود و معالجه به تهران عزیمت تا اوضاع مشهد را به اطلاع مهندس بازرگان1 برسانند و او نیز مراتب را جهت درج در روزنامه‌های خارجی، به خارج از کشور منعکس نماید. دو نفر فوق پس از تماس با بازرگان و یک روز اقامت در تهران، به مشهد مراجعت و مهندس بازرگان نیز قول مساعد داده است.
2. هاشمی‌نژاد در صدد است اعلامیه‌ای به مناسبت چهلمین روز کشته‌شدگان قم نوشته و به امضاء خود و واعظ طبسی و محامی در مشهد توزیع نماید.
نظریه شنبه . خبر فوق صحت دارد.
نظریه چهارشنبه . به احتمال قوی خبر فوق صحت دارد.
توضیحات سند:
1. مهندس مهدى بازرگان در سال 1278 ﻫ ش در تبریز به دنیا آمد. وى جزو اولین کسانى است که پس از اتمام دوران متوسطه در تبریز و تهران براى ادامه تحصیلات عالى به فرانسه عزیمت کرد و در رشته مهندسى ترمودینامیک تحصیلات خود را به پایان برد. مهندس بازرگان پس از بازگشت به ایران به عضویت کادر علمى دانشگاه تهران نایل گردید. وى فعالیت سیاسى خود را از جبهه ملى آغاز نمود. در دوران نخست‌وزیرى دکتر محمد مصدق ریاست شرکت ملى نفت ایران و بعد سازمان آب تهران را عهده‌دار گردید. پس از تعطیلى و توقف کار جبهه ملى اول با سقوط دکتر مصدق بر اثر کودتاى 28 مرداد 1332 از جمله کسانى بود که جبهه ملى دوم را تاسیس نمود. وى به همراه مرحوم آیت‌الله طالقانى، دکتر یدالله سحابى، رحیم عطایى، منصور عطایى، عباس سمیعى و حسن نزیه از جبهه ملى دوم کناره گرفته و نهضت آزادى ایران را تأسیس نمودند. در سال 1342 سران نهضت آزادى دستگیر و مهندس بازرگان و آیت‌الله طالقانى به 10 سال زندان محکوم شدند. لیکن پس از سپرى شدن شش سال مهندس بازرگان آزاد گردید. مهندس بازرگان در سال 1356 به اتفاق جمعى از سیاسیون و حقوقدانان نظیر کریم سنجابى، ناصر میناچى، حسن نزیه و ... جمعیت دفاع از آزادى و حقوق بشر را تأسیس کردند. لذا از طرف گروه انتقام که ساخته و پرداخته رژیم شاه بود، بمبی در مقابل در منزل وى منفجر شد. قبل از پیروزى از طرف امام در راس هیئتى به آبادان رفت تا جریان اعتصاب کارگران نفت را علیه رژیم که کمر آن را در بعد اقتصادى شکسته بود سامان بهتر و بیشترى دهد و به مسائل آنان رسیدگى کند. وى همچنین سفرى به پاریس نمود تا حضرت امام را از طرح شعار «شاه باید برود» منصرف کند. به اعتقاد او طرح شعار رفتن شاه با برخوردارى از ارتش، ساواک و پشتیبانى آمریکا شعارى مناسب و راهکارى عملى نبود. بازرگان پس از پیروزى انقلاب اسلامى از سوى امام (ره) به عضویت شوراى انقلاب درآمد و با پیشنهاد اعضاى شورا به امام(ره) از طرف ایشان مسئولیت تشکیل دولت موقت که اولین دولت اسلامى پس از پیروزى انقلاب بود را بر عهده گرفت. دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل اتخاذ روش‌هاى غیرانقلابى به خصوص اتخاذ مواضع مخالف با تسخیر لانه جاسوسى آمریکا و نیز اصرار بر انحلال مجلس خبرگان قانون اساسی و رد این پیشنهاد از سوى امام از کار استعفا داد که بلافاصله مورد پذیرش امام واقع گردید. او در نخستین دوره مجلس شوراى اسلامى از سوى مردم تهران به مجلس راه یافت. مهندس بازرگان در تاریخ 30 /10 /1373 در تهران درگذشت.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 12 صفحه 373
