سه‌شنبه مورخ 22/3/52 ساعت 19:30 عدالتیان (طلبه در مدرسه آقای میلانی) در کتابخانه جوانان ولیعصر
تاریخ سند: 3 تیر 1352
سه‌شنبه مورخ 22/3/52 ساعت 19:30 عدالتیان (طلبه در مدرسه آقای میلانی) در کتابخانه جوانان ولیعصر
متن سند:
از: 9/ﻫ تاریخ:3 /4 /1352به: 324 شماره: 15543 /9 ﻫ
سه‌شنبه مورخ 22 /3 /52 ساعت 19:30 عدالتیان (طلبه در مدرسه آقای میلانی) در کتابخانه جوانان ولیعصر واقع در کوچه صدر پلاک 105 اظهار داشته که محمود پیروی دانش‌آموز سال پنجم ریاضی دبیرستان دانش بزرگ‌نیا کتابهای زیادی به کتابخانه هدیه کرده است. سپس بحث از مسئله تقلید پیش آمده، عدالتیان سؤال نمود شما مقلد چه کسی می‌باشید؟ پاسخ داده شده که من مقلد خمینی هستم ولی متأسفانه رساله ایشان را ندارم و عدالتیان گفته که فردا رساله ایشان را برای شما خواهم آورد و اگر امکان داشت برایتان یکی خریداری می‌کنم. عدالتیان ادامه داده متأسفانه ما در محدودیت هستیم و نمی‌گذارند که پیشرفت کنیم. هم‌اکنون کتابخانه مدرسه میرزاجعفر (ویژه طلبه‌ها) کتب بسیار ارزنده‌ای دارد، از جمله کتاب انقلاب سرخ1 نقطه مقابل انقلاب سفید از آقای خمینی را دارد ولی در دسترس همه قرار نمی‌دهند و من اگر ممکن شود ترتیبی می‌دهم که شما از این کتابخانه استفاده کنید. اگر شما هم کتاب جالبی در دست دارید به من بدهید تا مطالعه کنم که پاسخ داده شد فردا کتاب میراثخوار استعمار را که کتاب جالبی است برای شما خواهم آورد. در این موقع حسین شوشتری (پسرعموی آقای شوشتری که زرگری دارد) وارد کتابخانه شد و بحث به کتابهای دکتر شریعتی و اینکه دکتر مقلد چه کسی است کشیده شد.
توضیح و نظریه شنبه: در میان کتابهایی که پیروی به کتابخانه هدیه کرده، کتابهای کندوکاو در مسائل تربیتی ایران،2 ماهی سیاه کوچولو،3 افسانه محبت4 و چند کتاب دیگر از صمد بهرنگی و همچنین کتبی چند از دکتر شریعتی من‌جمله شهادت و کتابهایی از سید جمال‌الدین اسدآبادی و سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد و مطهری5 به چشم می‌خورد. حسین شوشتری که عضو انجمن ضدبهاییت نیز می‌باشد، ضمن بحث درباره کتابهای دکتر شریعتی اظهار داشت که من نوارهای دکتر شریعتی را شنیده‌ام بسیار جالب است.
توضیح و نظریه یکشنبه: چندی قبل شخصی به نام هادی حکیمی دانشجوی سال دوم حقوق سیاسی دانشگاه تهران که عضو به‌اصطلاح مجاهدین خلق و متواری بوده، در مشهد با چند قبضه اسلحه دستگیر گردید (سوابق مشروح وی در بخش 321 آن اداره کل و کمیته مشترک ضدخرابکاری موجود است.) حکیمی در آغاز برخورد شخصی به نام صادق پیروی را هم‌فکر خود نام برده. صادق پیروی برادر محمود پیروی است که تاکنون گزارشات مکرری از وی به آن اداره کل منعکس گردیده. به منبع آموزش داده شد که دقیقاً اعمال و رفتار عدالتیان و پیروی را زیر نظر داشته باشد. همچنین یک نسخه از این گزارش به بخش یک اداره امنیت داخلی ساواک خراسان جهت کنترل عدالتیان طلبه مدرسه میلانی ارسال گردید. ضمناً هرگونه اظهار مستقیم مطالب فوق به عدالتیان موجب سوخته شدن منبع خواهد شد. خرداد
آقای علیخانی! 2 /4
توضیحات سند:
__1. امام خمینی(ره) کتابی با عنوان «انقلاب سرخ» ندارد.
2. کتاب کندوکاو در مسائل تربیتی ایران نوشتۀ صمد بهرنگی در سال 1348 توسط انتشارات روز تهران منتشر شد. بهرنگی در این کتاب با عنوان‌هایی چون «چرا معلمِ خوب حکم کیمیا دارد؟»، «بازرسی فرهنگی و انواع و اقسام آن»، «مشکل کتابهای درسی»، «تدریس زبان فارسی در آذربایجان» و «روستا و روستازاده» به بررسی مسائل تربیتی ایران و مشکلات و آسیب‌های موجود می‌پردازد.
3. کتاب ماهی سیاه کوچولو از معروف‌ترین آثار صمد بهرنگی است که انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن را در سال 1347 با تصویرگری فرشید مثقالی منتشر کرد. داستان این کتاب دربارۀ ماهی سیاه کوچکی است که خسته از زندگی تکراری و با انگیزۀ دستیابی به زندگی‌ای متفاوت، با وجود مخالفت و سنگ‌اندازی‌های اطرافیانش، راه دریا را در پیش می‌گیرد و در این سفر دور و دراز، با خطرها و حوادث بسیاری روبه‌رو می‌شود.
این کتاب پس از انتشار توجه بسیاری را در داخل و خارج به خود جلب کرد و موفق به دریافت جوایزی نیز شد. ازجمله: کتاب برگزیده کودک در سال ۱۳۴۷، جایزۀ ششمین نمایشگاه کتاب کودک در بلون ایتالیا و جایزۀ بی‌ینال براتیسلاوای چکسلواکی در سال ۱۹۶۹. در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی، داستان ماهی سیاه کوچولو به عنوان یک داستان علیه حاکمیت معرفی شد و بسیاری آن را نماد نسل جوان انقلابی و روشنفکر می‌دانستند.
4. کتاب افسانۀ محبت با عنوان فرعی «قوچعلی و دختر پادشاه: قصۀ کودکان» نوشتۀ صمد بهرنگی در سال 1348ش. توسط نشر شمس تهران منتشر شد. داستان کتاب حول محور عشق پسری چوپان به نام قوچعلی نسبت به دختر پادشاهی می‌چرخد. نگاه ویژۀ این داستان، نوع برخورد رمانتیک پسر چوپان با زندگی است که فارغ از هیاهوی زندگی اجتماعی به دامان کوه و طبیعت می‌رود و «افسانۀ محبت» را صرفاً به خاطر محبت، نه پول و ثروت شاه، تعریف می‌کند. مهمترین نمودهای اجتماعی این افسانه، تضادهای طبقاتی حاکم بر جامعه و نسبت‌دادن ارزش‌های مثبت انسانی به طبقه متوسط و پایین جامعه است.
5. استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری، فرزند حاج شیخ محمد حسین در سال 1298 ﻫ ش در فریمان چشم به جهان گشود. مقدمات علوم اسلامی را در شهر مشهد گذراند و در سال 1316 برای ادامه تحصیل به قم رفت و مراتب عالی علوم حوزوی را نزد اساتیدی چون حضرت امام خمینی (ره)، آیت‌الله العظمی بروجردی و علامه محمد حسین طباطبایی طی کرد. استاد مطهری با ورود به دانشگاه نقش عمده‌ای در نزدیک کردن اندیشه‌های حوزه و دانشگاه ایفا کرد. ایشان 22 سال استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران بود. آیت‌الله مطهری یکی از نظریه‌پردازان اصلی انقلاب اسلامی است. ایشان در تشکیل هیئت‌های موتلفه دارای نقشی فعال بود و در هیئتی که گردانندگان آن شهید امانی و شهید لاجوردی بوده‌اند با طرح بحث انسان و سرنوشت و روشنگری مسائل اجتماعی نقش مؤثری داشت. این هیئت یکی از پایه‌های اساسی تشکیل هیأت مؤتلفه در سال 42 بود. رژیم پهلوی ایشان را در سال 1356 ممنوع المنبر کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی آیت‌الله مطهری یکی از اعضای اصلی شورای انقلاب شد. آثار فراوان ایشان جزو منابع پر طرفدار در شناخت اسلام و مبانی آن است. آیت‌الله مطهری در اردیبهشت ماه سال 1358 به وسیله گروهک «فرقان» ترور شد و به شهادت رسید.
ر.ک : یاران امام به روایت اسناد ساواک، استاد شهید مرتضی مطهری، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382