در ساعت 1400 روز جاری اطلاع حاصل شد که اعلامیه‌های صادره از طرف علماء مشهد مبنی بر اعلام روز عزای عمومی
تاریخ سند: 2 مرداد 1357
در ساعت 1400 روز جاری اطلاع حاصل شد که اعلامیه‌های صادره از طرف علماء مشهد مبنی بر اعلام روز عزای عمومی
متن سند:
شماره: 6782/ﻫ 1 تاریخ: 2 /5 /2537[1357]از: سازمان اطلاعات و امنیت خراسان
به: اداره کل سوم 312
تلفنگرام
پیرو شماره 6771/ﻫ 1- 2 /5 /37
در ساعت 1400 روز جاری اطلاع حاصل شد که اعلامیه‌های صادره از طرف علماء مشهد مبنی بر اعلام روز عزای عمومی و تعطیل مغازه‌های مشهد آماده و در حال تکثیر در عکاسی روشن نو واقع در میدان سعدآباد مشهد می‌باشد. مراتب ساعت 1710 به صورت تلفنگرام به شهربانی خراسان اعلام تا در مورد ضبط اعلامیه‌های تکثیر شده اقدام نمایند. در نتیجه حدود چهارصد برگ اعلامیه فتوکپی شده و در حال تکثیر ضبط و یک نسخه اعلامیه دست‌نویس اصلی به دست آمده است. صاحب عکاسی به نام مسیح‌الله قوام فرزند غلامحسین و غلامرضا باقرزاده فرزند حسین کارگر عکاسی و زین‌العابدین شاکری فرزند مرتضی[که]اعلامیه را جهت تکثیر به عکاسی مذکور تحویل نموده دستگیر و بازداشت و تحقیق از نامبردگان ادامه دارد. نتیجه به موقع به استحضار خواهد رسید. اعلامیه‌های مکشوفه در دو نوع، اولی به امضاء علی تهرانی و دومی به امضاء سید کاظم مرعشی . علی فلسفی . موسوی زنجانی . محمدمهدی نوغانی1 . ابوالحسن شیرازی . حسنعلی مروارید . جواد تهرانی . حسین موسوی شاهرودی می‌باشد. متن اعلامیه‌ها در خصوص حادثه مراسم تشییع واعظ شهید حاج شیخ احمد کافی به دست ایادی نظام حاکم که منجر به قتل و جرح عده کثیری از مسلمانان و طلاب و دانشجویان گردیده و در آن عزا و تعطیل عمومی روز 3 /5 /37 اعلام شده، می‌باشد. عین اعلامیه تکثیر شده با پیک تقدیم خواهد شد.2 رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان . شیخان
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید. تاریخ 4 /5 /37
[مقدم: ] در مورد بازداشت این افراد اخذ دستور شود. 3 /5
اداره کل یکم . اگر سوابق قبلی ندارند با اخذ تعهد و تذکر مرخص شوند.3 ثابتی 4 /5 /37
توضیحات سند:
1. در اصل: دوقانی.2. ساواک مشهد، پیرو این گزارش، طی شماره 7140/ﻫ 1- 9 /5 /37 اعلامیه‌های مورد اشاره را برای اداره کل سوم ارسال نمود، بخش ضمائم که به شرح زیر می‌باشد:
الف . اعلامیه‌ای دست‌نویس، خطاب به «محضر مقدس آیات عظام و علماء اسلام و سایر مسلمانان مسئول و متعهد» که دارای تاریخ «18 شعبان 98» و امضای «مشهد . علی تهرانی» می‌باشد و در آن آمده است: «حقیر چند روز است از سقز (محل تبعیدم) برای محاکمه به مشهد مقدس مشرف شده‌ام. هر روز از اقامتم جنایات تازه‌ای از قوای به اصطلاح امنیتی و انتظامی مشاهده کرده‌ام. گویا جنایتکارترین افراد را در این شهر مقدس گماشته‌اند تا با نشان دادن سفاکی و ضحاکی خود، میلیونها نفر را که از تمام شهرستانها به این آستان مقدس مشرف می‌شوند، ارعاب کنند تا پس از مراجعت به وطنهاشان مهر سکوت بر لب زنند ... واقعه جانگدازی که 16 شعبان 98 در تشییع جنازه آقای حاج شیخ احمد کافی به راه انداختند فقط به خاطر آن بود که چون جمعیت زیادی در تشییع شرکت کرده بودند ترسیدند مبادا شعاری از قبیل زنده باد فلان و مرگ بر فلان بدهند و برای متفرق کردن ... با حمله ناجوانمردانه خود با تمام وسایل سرکوب کننده و از جمله گشودن آتش به روی آنان عدۀ زیادی را مضروب و مجروح و مقتول نمودند ... این جنایتکاران سپس به مدرسه مبارکه نواب یورش بردند و بیش از شصت طلبه را مضروب و مجروح و بازداشت کردند و پس از اشغال مدرسه و شکستن در و پنجره و سوختن بعضی از اشیاء و اثاثیه طلاب و نوشتن بعضی از کلمات رکیک بر دیوارهای مدرسه، درب را بستند و دو روز بعد هم کتابهای کتابخانه‌اش را غارت کردند و فعلاً هم در اشغال آنها است. دیروز 17 شعبان 98 حدود هزار نفر در منزل آیت‌الله حاج سید عبدالله شیرازی برای اعتراض به این جنایت و درخواست یاری از علماء و مراجع برای خلاصی زندانیهای این چند روز و ستانیدن زخمی‌ها و جنازه‌های کشته‌های خود و ستانیدن مدرسه نواب تحصن کردند و تا شب به تحصن خود ادامه دادند ولی مقامات به تلفن‌های علماء اعتنائی نکردند و در پایان اعلامیه‌ای درباره عزای عمومی و ابراز تنفر و انزجار از این اعمال سبعانه و اعتصاب دسته جمعی بازاریان و تمام اصناف در روز سه شنبه 19 شعبان و تعطیل نمازهای جماعت تا شب چهارشنبه صادر نمودند و متفرق شدند.» بخش ضمائم
ب . اعلامیه‌ای دست نویس به امضای «سید کاظم مرعشی . علی فلسفی . عزالدین الحسینی الموسوی الزنجانی . محمدمهدی نوقانی . ابوالحسن شیرازی . حسنعلی مروارید . جواد تهرانی . حسین موسوی شاهرودی» که در آن آمده است: «حادثه مؤلمه شانزدهم شعبان در مشهد مقدس در مراسم تشییع واعظ شهیر مرحوم حاج شیخ احمد کافی رحمت الله علیه به دست ایادی نظام حاکم که منجر به قتل و جرح عده کثیری از مسلمانان و طلاب و دانشجویان گردید، حادثه‌ای که در آن عده[ای] از محصلین علوم دینی و فضلاء شدیداً مضروب و مجروح و از مدرسه نواب روانه زندان گردیده و در و پنجره و شیشه‌ها را شکسته و کتابها را برده و در مدرسه را بستند. حادثه‌ای که در آن طبق گواهی شهود عینی افرادی را برهنه و شدیداً مضروب و بدن نیمه جان آنها را به وسیله آمبولانس بردند. الی‌الله مشتکی علیهذا به منظور همدردی در این فاجعه تکان دهنده و مصیبت بزرگ با مصیبت‌زده‌گان و ماتم‌دیده‌گان روز سه شنبه نوزدهم شعبان 1398 عزای عمومی اعلام و از عموم مسلمانان انتظار داریم که با شرکت در این عزا ابراز تنفر و انزجار از این اعمال ضد انسانی بنمایند.» بخش ضمائم
3. براساس این دستور، طی شماره 5089 /312- 4 /5 /37 به ساواک مشهد نوشته شد: «نامبردگان در تلفنگرام بازگشتی فاقد سابقه ضدامنیتی باشند. با اخذ تعهد و تذکر مرخص شوند. نتیجه اعلام.» بخش ضمائم که ساواک مشهد نیز عطف به آن، طی شماره 7145 /15ج- 9 /5 /57 پاسخ داد: «نامبردگان فاقد سابقه در این سازمان بوده لذا با اخذ تعهد روز 4 /5 /37 مرخص گردیدند.» بخش ضمائم