حاجی محمد تقی توتونچی بازرگان سرای سعدیه و آقای حاجی یوسف قوساز بار فروش
متن سند:
طبق اطلاع واصله آقایان حاجی محمد تقی توتونچی بازرگان سرای سعدیه و آقای حاجی یوسف قوساز بار فروش واقع در بازار علافها و آقای حاجی علی اصغر رفیعی زاده و آقای محمد جعفر رفیع زاده و آقای حاجی مهدی زنجانچی عطار واقع در بازار ریسمانک و آقای محمود شاعری1 نجار متفقاً بعد از نماز جماعت مورخه 15 /3 /42 با آقایان سید ابوتراب حسینی2 و آقای محمدآقا شریعت و آقای شیخ رحیم تماس میگیرند و درباره همدردی با علماء قم و تهران اظهار میدارند که بهتر است نماز جماعت را ترک نمایند چون تا حدودی از جریان کار خود نتیجه مثبت نمیگیرند آقای سید محمدباقر محمدی لیله 16 /3 /42 بعد از نماز اهالی حاضر در مسجد را با سخنرانی خود تحریک و علماء جریان مذاکره قبلی را تکرار و در نتیجه جلسه با حضور آقایان علماء در منزل آقای شیخ نصراله شهیدی تشکیل و تصمیم بستن بازار و تعطیل نماز جماعت داده میشود.3
2 - به طوری که اطلاع حاصل گردیده آقایان حاجی محمدتقی توتونچی و آقای حاجی یوسف قوساز بارفروش واقع در بازار علافها جنب حمام تنکابنی و آقای محمدجعفر رفیع زاده و آقای جعفر چایچی و محمود شاعری در نظر دارند جمعیتی به نام پیروان مکتب حسینی تشکیل بدهند به طور سری که از افراد جمعیت تحت یک اساسنامه ترتیب شود و قرار است اساسنامه مزبور توسط حاجی یوسف قوساز و آقای محمدتقی توتونچی تنظیم گردد و بودجه کافی جهت مصارف مقدماتی از طرف حاجی یوسف قوسازها و آقای محمدتقی توتونچی تأمین میگردد. اصل در کلاسه مامور
توضیحات سند:
1. محمود شاعری، فرزند حسین در سال 1309 ﻫ ش به دنیا آمد. طبق گزارش شهربانی قزوین وی به همراه عدهای از روحانیون و بازاریان جلساتی را در حمایت از 15 خرداد 1342 تهران برگزار کرده است. در 31 /1 /1342 طبق گزارش ساواک قزوین پس از معرفی کفیل قانونی نامبرده که جزو دستگیرشدگان 15 خرداد 1342 بود از زندان آزاد شد. وی طبق رأی دادگاه عادی پادگان قزوین در 26 /8 /1342 به 70 روز زندان محکوم شد. وی از اعضای مؤثر نهضت اسلامی (جامعه دیانت) بود.
2. آیتالله حاجی سیدابوتراب حسینی ابوترابی فرد، فرزند سید حسین در سال 1257ﻫ ش در شهرستان قزوین به دنیا آمد. ایشان از طرف ساواک، چنین معرفی شده است: «در قزوین نفوذش خوب است و از سکنه شهر و دهات مقلد و طرفدار دارد و نفوذش در اثر زهد و تقوای اوست ظهرها در مسجد سلطانی و شبها در مسجد جامع قزوین اقامه جماعت میکند و مرجع تقلید است. در قزوین و نجف تحصیل کرده، رساله عملیه او چاپ و منتشر شده است. در امضای تلگراف سال 1341 [انجمنهای ایالتی و ولایتی] و در وقایع خرداد شرکت داشته است» آیتالله سید ابوتراب حسینی معروف به سکاکی و از شاگردان شیخ مرتضی انصاری در فروردین سال 1352ﻫ ش به رحمت ایزدی پیوست.
3. تعطیلی بازار به منظور همدردی و همراهی با شهدای 15 خرداد تهران بوده است. در جریان نهضت امام (ره) تجار و بازاریان نقش بسیار مهمی بر عهده داشتند و در کنار روحانیت علیه سیاستهای رژیم پهلوی مبارزه میکردند. از جمله اقدامات مثبت بازاریان میتوان به پرداخت وجوهات شرعیه، تعطیلی بازار و شرکت در تظاهرات و حمایت مالی از انقلابیون اشاره کرد. رژیم پهلوی تلاش زیادی برای تعدیل قدرت بازار به کار میبرد که تأسیس فروشگاههای زنجیرهای در این چارچوب قابل بررسی میباشد. لازم به یادآوری است که در جریان نهضت مشروطیت نیز طبقه تجار و بازاریان در کنار روحانیت قرار داشته و از عوامل پیروزی نهضت محسوب میشدند.
منبع:
کتاب
پایگاههای انقلاب اسلامی، مساجد استان قزوین به روایت اسناد ساواک صفحه 13