حوادث و وقایع شهرهای مختلف استان همدان
تاریخ سند: 1 آبان 1357
حوادث و وقایع شهرهای مختلف استان همدان
متن سند:
روز 1 /8 /57 (2537 شاهنشاهی)، پس از خاتمه مراسم تدفین کشته شدگان1 حوادث روز 30 /7 /57 شهر همدان، حدود 400 نفر از قشریون مذهبی باتفاق دو تن از روحانیون سرشناس و قشری همدان در دادگستری این شهر متحصن و از دادستان تقاضا کردند، مأمورینی را که در حادثه مذکور مبادرت به تیراندازی کرده اند، تحت تعقیب قانونی قرار دهد2 (مراتب قبلاً باستحضار رسیده است).اطلاعات رسیده بعدی حاکیست : 1ـ متحصنین تا ساعت 1600 روز 1 /8 /57 کماکان در تحصن باقی بوده اند، لکن در این ساعت با قولهائی که از طرف دادستان در مورد رسیدگی بموضوع و ترتیب اثر دادن به خواستهای آنان داده شده، بتدریج متفرق گردیده اند.
2ـ از ساعت 1430 الی 1630 روز 1 /8 /57، حدود 600 نفر از قشریون مذهبی و استادان و دانشجویان و فرهنگیان به منظور اعتراض به تیراندازی مأمورین در همدان اجتماع و پس از سخنرانی چند تن از اساتید حاضر در بین اجتماع کنندگان، قطعنامه ای صادر و طی آن خواستار برکناری استاندار، رئیس شهربانی و رئیس اطلاعات شهربانی و همچنین مسببین حوادث مذکور گردیده اند.
جمعیت مورد بحث عنوان کرده اند تا انجام خواستهای آنها در دادگستری همدان متحصن و برای اجرای منظور خود از روز 1 /8 /57 دست به اعتصاب غذا زده و با پهن کردن پتو در محوطه مدرسه جامع بسر برده اند.
3ـ روز 1 /8 /57، قریب 4000 نفر از اهالی روستاهای خاک ریز و جنت آباد از توابع اسدآباد همدان با دادن شعارهای جاوید شاه، در حالیکه چوب و تبر به همراه خود داشته اند، به اسدآباد وارد شده و ضمن حمله به منازل معلمین اسدآباد، کلیه شیشه های منازل مذکور را شکسته و خسارتی نیز به مغازه ها و شعب بانکها وارد کرده و ساکنین اسدآباد را بمبارزه دعوت نموده اند.
گفته شده انگیزه افراد مورد بحث از ارتکاب این عمل اعتراض نسبت بمعلمین بوده که مدارس را بحالت تعطیل درآورده اند.
متعاقبا فرمانده گروهان ژاندارمری بمحل اعزام و با این افراد بمذاکره پرداخته و در نتیجه جمعیت مزبور اسدآباد را ترک و بروستاهای محل اقامت خود مراجعت کرده اند.
بدنبال آن فرمانده گروهان ژاندارمری با رئیس دادگاه بخش اسدآباد تماس گرفته و ضمن صحبت پیرامون این حادثه، رئیس دادگاه بخش مذکور اظهار داشته: شما در اسدآباد جلوی این عده را نگرفته و آنان را تشویق به این کار کرده اید و ما نیز میتوانیم عمل متقابل انجام دهیم و به اهالی روستای موسی آباد که قاچاقچی و اسلحه هم دارند، بگوئیم وارد اسدآباد شده و با اهالی روستاهای خاک ریز و جنت آباد مقابله نمایند.
فرمانده گروهان ژاندارمری با عنوان این مطلب که شما نمی توانید این کار را انجام دهید، از دادگاه خارج شده است.
1
توضیحات سند:
1ـ روزنامه ها نوشتند که ساعت یک بامداد امروز (1 /8 /57) «در میان تدابیر امنیتی شدید اجساد کشته شدگان واقعه دیروز به گورستان همدان حمل شد.این اقدام برای اجتناب از برخورد بین مردم و پلیس صورت گرفت.
» (کیهان، ش 10593، ص 2).
شهر همدان از صبح امروز، اول آبان ماه، یکپارچه تعطیل بود و شهر زیر سیطره تانک ها و زره پوش های نظامی قرار داشت.
امروز یداللّه حیدری یکی دیگر از مجروحان حادثه خونین 30 مهر همدان به شهادت رسید.
(اطلاعات، ش 15741، ص 24) 2ـ ساعت دو بعدازظهر امروز (1 /8 /57) «جامعه روحانیت همدان همراه با بازاریان و اصناف و بازماندگان کشته شدگان تظاهرات سی مهر ماه همدان در مقابل دادگستری این شهر بست نشستند.
ساعت چهار بعدازظهر در حالی که فرهنگیان همدان لباس و کراوات مشکی داشتند پس از گذشتن از خیابان های همدان در دبیرستان جامع اجتماع کردند و سپس به صفوف بزرگ متحصنین پیوستند.
» (اطلاعات، ش 15741، ص 24) غیر از این تحصن «کلیه وکلای دادگستری همدان از ساعت 9 صبح به عنوان اعتراض به حوادث خونین روز یکشنبه همدان در دادسرای این شهر متحصن شدند و دست به اعتصاب غذا زدند.
» (کیهان، ش 10594، ص 4) وکلا قطعنامه ای در چهار ماده منتشر کردند.
دانشجویان و دانشگاهیان بوعلی سینای همدان نیز در اعتراض به کشتار مردم توسط حکومت برای سه روز دست به اعتصاب غذا زدند و در محل دانشگاه اقدام خود را عملی کردند.
(همان، ص 23).
جامعه روحانیت همدان امروز (1 /8 /57) در اطلاعیه ای روزهای دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه را به عنوان اعتراض به کشتار مردم عزای عمومی اعلام کرد و از مردم خواست که اماکن کسب خود را تعطیل کنند.
(اطلاعات، ش 15741، ص 24) آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی هم در تلگرافی به روحانیان این شهر اقدام عاملان حکومت را در کشتار مردم محکوم کرد.
(همان، ش 15742، ص 21).
روزنامه ها تعداد شهدای همدان را در کشتار روز سی ام مهر، هفت نفر نوشتند.
مجروحان پرشمار شهر در بیمارستانها و برخی مخفیانه در خانه ها بستری بودند.
در برابر بیمارستان اکباتان مردم برای اهداء خون صف کشیده بودند.
1ـ این بولتن شامل 9 بند است که بندهای پنجم تا آخر مربوط به روز دوم آبان ماه است که در میان سندهای آن روز خواهد آمد.