در باره : خبرنگاران آلمانی
تاریخ سند: 15 اسفند 1356
در باره : خبرنگاران آلمانی
متن سند:
حسب الامر در ساعت 1230 روز 15 /12 /36 اینجانب ابتدا با آقای بهرامی مدیر کل اطلاعات و جهانگردی و سپس با آقای نخجوانی معاونت استاندار ملاقات و پیرامون مسائل مورد نظر خبرنگاران که به حادثه روز 29 /11 /36 ارتباط داشت مذاکره و تبادل نظر گردید و تأکید شد روی اصل واقعیات عوامل اصلی حادثه مارکسیستهای اسلامی که دنباله رو سیاست استعمار سرخ و سیاه هستند قلمداد نماید.در ساعت 1330 باتفاق مترجم اطلاعات و جهانگردی در فرودگاه حاضر و سه نفر خبرنگاران آلمانی که سرپرستی آنان را جوانی بنام (بره بک) بعهده داشت به داخل شهر هدایت گردیدند.
آنچه که مشخص شده بره بک قصد داشت اخبار مصور و داغی را جهت تلویزیون کانال یک آلمان فدرال تهیه نماید و برای اولین بار بود که بایران مأموریت پیدا کرده بود.
من بعنوان راهنما و یک خبرنگار داخلی به آنان معرفی شدم.
بره بک در داخل اتومبیل اظهار داشت تحت هیچ عنوان حاضر نیست بعنوان یک خبرنگار در ایران فعالیت نماید و علل آنرا عدم همکاری مسئولین با یک خبرنگار و در اختیار گذاشتن اطلاعات کذب و عاری از حقیقت قلمداد و اضافه نمود بطوریکه در سفر چند روز قبل خود به تبریز از اتباع آلمانی و ایتالیائی مقیم هتل انترناشنال تبریز نظر خواهی نموده تعداد کشته شدگان حادثه تبریز 100 نفر بوده در صورتیکه 12 نفر آمار داده شده است.
من ضمن اشاره به روابط محکم فی مابین ایران و آلمان اضافه نمودم آنچه که قرائن و شواهد در حادثه تبریز نشان داده استعمار و خارجی یک نقش اساسی را در بوجود آوردن آن داشته است چنانچه یک آلمانی و یا یک ایتالیائی فعالیت نزدیک در اغتشاش نداشته و یا مأموریت ویژه ای باو محول نشده اظهار او متکی بچه منبعی میتواند باشد آمار و ارقام باستناد اظهارات مقامات قضائی نشان میدهد دوازده نفر تلفات حادثه تبریز بوده است.
بره بک اظهار نمود مثالی هست در آلمان چنانچه برای یک گربه باغ وحش آلمان نیز اتفاقی بیافتد میگویند دست یهودی در کار بوده است و سپس پوزخندی زد منظورش را درک کردم میخواست بگوید استعمار نقشی را در این روی داد ندارد و نشان میداد بره بک افکار ضد ایرانی دارد.
گفتم بعنوان یک خبرنگار عادلانه نخواهد بود که من و امثال من اعترافات و اظهارات یک صهیونیسم و یک یهودی افراطی ضد آلمانی را بپذیریم و آنرا ملاک پیشرفت و یا عدم پیشرفت جامعه آلمان در تمام سطوح قرار دهیم نظریه صاحبنظران و مقامات مسئول آلمان میتواند جوابگوی نیاز و پرسش من باشد همینطور اظهارات یک فرد بظاهر ایرانی نیز نمی تواند گویای حقایق امر باشد.
در ساعت 1600 نامبرده با آقای نخجوانی معاونت استاندار ملاقات و سئوالاتی را بشرح زیر مطرح نمود : 1ـ علل نارضایتی تظاهر کنندگان با توجه به اوامر شاهنشاه آریامهر صادره به استانداران جدید در زمینه توسعه کشاورزی و از بین بردن نارضایتی 2ـ علت ورود چهارصد نفر پلیس از تهران که جراید نیز بآن اشاره کرده است.
3ـ آیا اغتشاشات از طرف روشنفکرانست؟ 4ـ شما در آینده تظاهراتی را پیش بینی میکنید.
5ـ رهبر و یا رهبران اغتشاش دستگیر شده است.
آقای نخجوانی پاسخ دادند نارضایتی از چه؟ پیشرفت ایران در سایه انقلاب شاه و مردم صرفا در جهت تأمین رفاه جامعه ایران در تمام سطوح بوده است نارضایتی بدان کیفیت وجود ندارد و سپس به استعمار سیاه و سرخ اشاره و اضافه نمودند اغتشاش تبریز را نیز مارکسیستهای اسلامی با اغوای نوجوانان و کارگران قالی باف و بازار که از درک اجتماعی پائین تری برخوردارند بوجود آوردند و روشنفکران نقشی نداشتند.
اصولاً وقتیکه استانداران و یا مسئولین جدیدی به پیشگاه شاهنشاه معرفی میشوند اوامری را در جهت اجرای نظریات مردم و توسعه اقتصادی، صنعتی و کشاورزی منطقه صادر میفرمایند.
با توجه به اغتشاش اخیر و مراجعت واحدهای نظامی به پادگانهای مربوطه تا آرامش کامل پلیس اعزامی از تهران همکاری با پلیس تبریز را خواهد داشت و احتمال دارد تا چند روز دیگر بتهران مراجعت نمایند.
معاونت استاندار اضافه نمودند وجود تظاهرات مشابه متصور نیست و بازداشت شدگان در دادگاههای غیر نظامی و بر مبنای ضوابط و بر اساس قوانین دادگستری محاکمه و هر جرمی محکومیت خاصی برای خود دارد و هنوز نتیجه تحقیقات دقیقا مشخص نشده و رهبر و یا رهبران نیز معلوم نیست.
بره بک اظهار تمایل کرد از زندان نیز بازدید نماید آقای نخجوانی پاسخ دادند که شخصا یک معاون اداری استاندار هستند و نمی توانند بقامات قضائی باستناد اختیاراتی که در اجرای قوه قضائیه دارند دستوری را در جهت انجام خواسته او صادر کنند.
بره بک خواست بیشتر درباره قوه قضائیه توضیح دهد که شرح لازم داده شد.
خبرنگاران بعد از یک پذیرائی عصرانه در رستوران شاهگلی به فرودگاه هدایت و با پرواز ساعت 1900 راهی تهران شدند و بغیر از ملاقات با معاونت استاندار با فردی تماس گرفته نشد.
مراتب استحضارا معروض ضمنا معاونت استاندار از همکاری تیمسار ریاست ساواک استان عمیقا قدردانی نمودند.
رضائی پی نوشت تیمسار ریاست سازمان تبریز نظارت اصلی این گزارش بصورت رمز تلفنگرام شود سپس مشروح جریان بادارات کل سوم و هشتم اعلام شود.
توضیحات سند:
* در همین روز (15 /12 /56) که خبرنگار آلمانی این گزارش تحت نظارت بخش ضد جاسوسی ساواک از تبریز دیدن کرد، دو دستگاه خودرو در این شهر به آتش کشیده شد.ساواک در بولتن خود که با عنوان «فعالیتهای افراطی مذهبی و بقایای گروههای دست راستی افراطی» انتشار داد نوشت : «روز 15 /12 /36 افراد ناشناسی دو دستگاه اتومبیل سواری را که یکی از آنها به مدیر مسافر خانه آذر و دیگری به شخصی به نام حسن محسنی دکتر داروساز تعلق داشته در یکی از کوچه های خیابان شهر تبریز آتش زده و متواری شده اند.
» (پرونده 129514/ ج 6) همچنین امروز خبرگزاری پارس از مبدأ لندن و به نقل از جریده ساندی تایمز گزارش داد که ارتشبد شفقت که از مشاوران نظامی مورد اعتماد شاه ایران است امروز استانداری استان آذربایجان را به عهده خواهد گرفت و بر کنترل دولت نسبت به شهر تبریز که مرکز این استان است خواهد افزود.