تاریخ سند: 24 شهریور 1342
موضوع : تصمیم علما درباره محاکمه طالقانی
متن سند:
شماره : 2172 ـ 311 ـ د2
به طوری که آقایان تربتی.
حاج محمود لباف.
مهدی دوات گران.
تور
جورابچی.
قاسم ختن.
احمد طاهری.
رضا امینی.
فتوت خیاط.
امیرحسینی.
کریمی.
موسوی.
حاجی بقایی.
وعده دیگر اظهار می داشتند علماء به مناسبت
محاکمه آیت الله طالقانی تلگراف تهیه کرده اند که در ظرف هفته آینده به نجف
اشرف به آیت الله حکیم.
1
شاهرودی.
خوئی مخابره
نمایند و در این تلگراف از
تضییقاتی که دولت برای
آیت الله طالقانی فراهم نموده
اعتراض و دستگیری او را
غیرقانونی ذکر و در خاتمه
تقاضا خواهند کرد که
نامبرده باید مطابق قانون
حق و حقیقت محاکمه شود.
نظریه مأمور : عاملین این
اقدام آیت الله میلانی،
شریعتمداری، نجفی
مرعشی،2 خوانساری3 و
چند نفر دیگر می باشند.
در پرونده آقای طالقانی بایگانی
شود...
.
توضیحات سند:
1ـ آیت الله سیّدمحسن حکیم،
فرزند آیت الله سیّدمهدی حکیم،
در سال 1306 ه.
ق.
، در نجف
اشرف متولّد شد.
تحصیلات اوّلیه را در سنین
هفت سالگی آغاز نمود.
در
محضر برادرش، سیّدمحمّد
حکیم، سطوح مقدماتی را فرا
گرفت.
در سال 1326، به درس
آخوند خراسانی راه یافت.
سپس به درس آقا ضیاءالدین
عراقی و محضر آیت الله نائینی
را درک نمود.
در سال 1338، خود، حوزه
درس خارج فقه و اصول را آغاز
نمود و جمعی از فضلای نجف،
به درسش حاضر می شدند.
از
آیت الله، بیش از 8 کتاب فقهی و
علمی باقیمانده و در محضرش،
استادان و علمای بسیاری تربیت
شدند.
آیت الله حکیم، فعالیت سیاسی را
از آغاز جوانی شروع کرد.
خود
او می فرمود: «اگر معنی
سیاست، اصلاح امور مردم است
و بر مبنای اصول صحیح عقلائی
و رفاه حال و آسایش بندگان
خدا باشد ـ کما اینکه معنای
صحیح سیاست همین است ـ
اسلام، تمامش همین است و غیر
از سیاست نیست و علما، غیر از
این، کار ندارند، و اگر منظور
معنی دیگری باشد، اسلام، از آن
بیگانه است»
به همین دلیل، آیت الله حکیم،
همواره علیه توطئه های
انگلیس، مبارزه می نمود و در
جلوگیری از تجاوز انگلیس به
عراق، با حکم جهاد، که آیت الله
سیّدمحمّدسعید حبوبی، صادر
نمودند ـ ایشان شخصا در جبهه
ناصریه حاضر شده و می فرمود:
«در تمام مدّتی که در جبهه
بودم،حتی یک بار هم
نترسیدم.
» در هنگامی که
کمونیستها، در دستگاه عراق
رخنه نمودند، با صدور فتوای
«الشیوعیۀ کفر و الحاد» قدرت
آنان را در هم شکست و از خطر
سلطه کمونیسم در عراق،
جلوگیری نمود.
در زمان فعالیت بعثیهای عراق
نیز، آیت الله، مبارزاتی علیه این
تشکیلات ضداسلامی آغاز
نمودند و همواره مورد کینه جوئی
رهبران حزب بودند.
از خاندان آیت الله حکیم، 5 تن به
شهادت رسید و چهار تن دیگر
آیات عظام : سیّدمحمّدرضا،
سیّدکاظم، سیّدمحمّد باقر،
سیّدعبدالعزیز، از مدرسان حوزه
بودند.
آیت الله حکیم، پس از عمری
تلاش بی وقفه در راه اعتلای
اسلام و مسلمانان، در 27
ربیع الاول 1390، در سن 84
سالگی، در نجف اشرف به رحمت
حق پیوست.
(نامداران راحل، کریم جوانشیر،
تبریز، 1375)
2ـ مرحوم آیت الله العظمی
سیّدشهاب الدین مرعشی نجفی،
در 20 صفر 1315 ه.
ق.
، در
نجف اشرف متولّد شد.
تحصیلات را در زادگاه خود، به
پایان رساند.
محضر حضرت
آیات عظام مرتضی طالقانی،
آقاضیاء عراقی، شیخ مهدی
نوائی، سیّدحسن صدر را درک
نمود.
در سال 1342 ق.
، به
تهران وارد و به درس آیت الله
حاج آقا حسین نجم آبادی، حاج
شیخ عبدالنبی نوری حاضر شد.
در سال 1343، به قم مهاجرت
نمود و کار تدریس، تحقیق و
تفحص را شروع نمود و به نشر
معارف اسلامی پرداختند.
ایشان، در خاطرات خود، از
استادان دیگری چون آیت الله
کاشف الغطا، سیّدجعفر آل
بحرالعلوم، سیّدمحمّد
فیروزآبادی، میرزا حسین نائینی
و شیخ عباس محدث قمی نام
می برند.
وی، آثار علمی بیش از
چهارده رساله علمی، تحقیقی،
فقهی ...
تدوین کرد و صدها کتب
تاریخی را تصحیح، حاشیه به
چاپ رساندند.
سه مدرسه در قم تاسیس نمودند.
کتابخانه عظیم آیت الله مرعشی،
در شمار کتابخانه های کم نظیر در
جهان اسلام می باشد.
بالاخص که
افزون از 000 /30 نسخه خطی
دارد.
آیت الله مرعشی، از ابتدای
نهضت امام خمینی علیه رژیم
ستمشاهی، مواضع محکم و
استوار داشتند.
در دوران
انقلاب، خدمات قابل توجهی
نمودند.
در 7 شهریور 1369،
مطابق با 7 صفر 1411 ه.
ق.
در
شهر قم، به رحمت حق پیوستند.
(نامداران راحل، کریم جوانشیر،
تبریز، 1375)
3ـ آیت الله العظمی سیّد احمد
خوانساری، از مراجع تقلید
شیعیان، در سال 1309 ه.
ق.
در
خوانسار متولّد شده و پس از
رشد و طی مقدمات، از محضر
مرحوم اخوی خود، آیت الله حاج
میرزا محمّد حسن و مرحوم
آیت الله حاج میر سیّد علی اکبر
خوانساری، استفاده نمود و پس
از آن، به اصفهان مسافرت کرد و
از محضر مرحوم آیت الله حاج
میرزا محمّد صادق اصفهانی و
آیت الله آخوند ملاعبدالکریم
گری و مرحوم آیت الله میرزا
محمّد علی تویسرکانی، بهره مند
شد.
آنگاه به نجف اشرف
مهاجرت نمود و یک سال از
محضر مرحوم آیت الله العظمی
آخوند خراسانی و چندین سال
علامه طباطبایی یزدی و آیت الله
آقا ضیاءالدین عراقی استفاده
نمود و در سال 1336، به ایران
مراجعت کرد و به اراک آمد و از
محضر مرحوم آیت الله حائری،
بهره مند شد.
و در سال 1342 ق.
مهاجرت به قم نمود و تا سال
1369 ق.
، به تدریس و افاضه
پرداخت و جمعی از فاضلان و
عالمان عصر حاضر را، از بیانات
و تحقیقات خود بهره مند و مفتخر
فرموده است.
به دنبال تقاضای
تجّار و اصناف بازار تهران، در
سال 1369 ه.
ق.
، به تهران
عزیمت نمود و در مسجد مرحوم
حاج سیّد عزیزاللّه بازار تهران،
اقامه نماز جماعت نمود و به
تدریس فقه پرداخت.
شرح
محضر النافع، حاشیه بر
عروه الوثقی و جامع المدارک، از
جمله تألیفات ایشان می باشد.
حضرت آیت الله خوانساری، در
دیماه 1363 ه.
ش.
، دار فانی را
وداع گفت و به سرای دوست
شتافت.
جنازه ایشان، با آئین
باشکوهی در تهران و قم تشییع و
در مسجد بالاسر حرم حضرت
معصومه (ع)، به خاک سپرده شد.
(محمّد شریف رازی، گنجینه
دانشمندان، ج 2، صص 12 ـ 9)
منبع:
کتاب
آیتالله سید محمود طالقانی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 442