تاریخ سند: 9 بهمن 1357
متن سند:
گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 144 قرارگاه صادر کننده : ستاد عملیاتی پلیس تهران (رکن 2 اطلاعات) مدت دوره 24 ساعت از ساعت 0700 روز 9 /11 /57 الی 0700 روز 10 /11 /1357 الف ـ عملیات مخالفین : (1) صبح روز 9 /11 /57 بازار تهران، بازار شهر ری، بازار تجریش و 90% مغازه های سطح شهر بسته بوده است.(2) صبح روز 9 /11 /57 کارکنان بانکها طی اعلامیه بعنوان اعتراض بوقایع اخیر بمدت یکهفته بانکها را تعطیل اعلام نمودند.
1 (3) صبح روز 9 /11 /57 وزارت فرهنگ و هنر، سازمان برنامه، شرکت مخابرات در حال اعتصاب بودند.
2 (4) از شب گذشته عده ای در حدود 400 نفر در مسجد دانشگاه تحصن اختیار نموده بودند از ساعت 0830 روز 9 /11 /57 بتعداد آنان افزوده شده در بین متحصنین تعدادی از روحانیون از جمله 1ـ آیت اله مطهری 2ـ آیت اله منتظری 3ـ آیت اله سبحانی و دکتر مقدم، دکتر بهشتی، طاهری اصفهانی، مکارم شیرازی دیده میشدند.
3 (5) از ساعت 0930 روز 9 /11 /57 حدود /4000 نفر از طبقات مختلف در دانشگاه تهران اجتماع و تا ساعت 1130 تعداد جمعیت حاضر در دانشگاه بالغ بر 13000 نفر گردیدند تعدادی از متظاهرین نیز در خیابانهای مجاور با آتش افروزی راه بندان ایجاد نمودند.
(6) ساعت 0930 روز 9 /11 /57 تعدادی حدود 500 نفر در دانشکده پلی تکنیک اجتماع نموده بودند.
(7) ساعت 0930 روز 9 /11 /57 تعدادی حدود /300 نفر در دانشکده آمار انفرماتیک اجتماع نموده بودند.
(8) ساعت 0930 روز 9 /11 /57 تعدادی حدود 400 نفر در دانشکده علوم بیمارستانی اجتماع نموده بودند.
(9) ساعت 0930 روز 9 /11 /57 تعدادی حدود 500 نفر در دانشگاه صنعتی آریامهر اجتماع نموده بودند.
(10) ساعت 0930 روز 9 /11 /57 جمعیتی در حدود 2000 نفر از خیابان امیرکبیر وارد میدان سپه شده و شعار میدادند : ما پرسنل نظامی هستیم ما منتظر خمینی هستیم ـ کارتر 66 و شاهپور، مرگ بر این سه مزدور ـ ما سرباز توایم خمینی، گوش بفرمان توایم خمینی ـ لشگر جانباز توایم خمینی، متظاهرین از مسیر خیابانهای فردوسی، میدان فردوسی، شاهرضا با دادن شعارهای درج شده فوق در ساعت 930 از جلو قرارگاه شماره 2 پلیس عبور و به جمعیت داخل دانشگاه تهران پیوستند.
(12) ساعت 1110 روز 9 /11 /57 آقای هدایت اله متین دفتری قصد سخنرانی برای کارمندان وزارت دارائی را داشته که وسیله عوامل فرمانداری نظامی مستقر در وزارتخانه مذکور جلوگیری که پس از استعلام از مرکز ستاد فرماندار نظامی اجازه سخنرانی بوی داده شده که از طرف وی برای کارمندان سخنرانی نمودند.
(13) ساعت 1130 روز 9 /11 /57 در چهار راههای بخشهای 15، 19، 11 متظاهرین با قطع درختان و آتش افروزی راه بندانهائی ایجاد مینمودند.
(14) ساعت 1130 بانک ملی سه راه آذری وسیله متظاهرین به آتش کشیده شده است.
(15) ساعت 1145 روز 9 /11 /57 با اجازه آقای ممتاز معاون وزیر کشاورزی عکسهای خمینی به شیشه های اطاقهای وزارتخانه الصاق گردیده است.
(16) ساعت 1300 روز 9 /11 /57 کارمندان اداره پست مجددا کم کاری را شروع و اعلامیه ای صادر مبنی بر اینکه بخاطر شهدای چند روز اخیر از فردا 10 /11 /57 در اعتصاب خواهند بود.
(17) حدود ساعت 1430 روز 9 /11 /57 کارخانه آبجوسازی شمس واقع در بخش 11 وسیله عده ای از عناصر اخلالگر و آشوب طلب به آتش کشیده شد، آتش به تعدادی از خانه های اطراف نیز سرایت کرد1 متظاهرین پس از عبور از بخش مذکور وارد بخش 15 شده از ساعت 1500 کاباره شکوفه نو و تعدادی مشروب فروشی مسیر را بآتش کشیده و وسائل آن را غارت نمودند سپس به قلعه حمله درب قلعه را تخریب و تعدادی از خانه های داخل قلعه متعلق به روسپی ها را بآتش کشیده قصد حمله و آتش زدن پاسگاه 15 داخل را داشتند که با کمک عده ای عوامل فرمانداری نظامی منطقه وسائل پاسگاه قبل از آتش سوزی بکلانتری 15 منتقل گردید آتش سوزی تا ساعت 1930 ادامه و میزان خسارت وارده نامعلوم است آمار محلهائی که در بخش 15 تخریب و آتش کشیده شده بشرح زیر میباشد.
1ـ کاباره شکوفه نو 2ـ سه سینما (شاهین، مسعود، خیام) 3ـ حدود 70 مغازه در خیابان سیمتری و داخل قلعه 4ـ حدود 27 رستوران و عمده فروشی مشروبات الکلی 5ـ حدود 374 منزل در داخل قلعه شهرنو.
5 (18) بعداز ظهر روز 9 /11 /57 تیمسار سرلشگر تقی لطیفی رئیس آجودانی ژاندارمری کشور هنگام خروج از ستاد ژاندارمری وسیله متظاهرین و اخلالگران محاصره که بشدت با چاقو و گلوله مضروب و به بیمارستان داریوش کبیر منتقل گردیده است.
6 (19) برابر بررسیهای معموله آمار محلهائی که در بخش 11 توسط اخلالگران آتش زده شده بشرح زیر میباشد.
1ـ خیابان مخصوص کافه رستوران جوانان 2ـ خیابان کمالی کافه رستورانهای نشاط، خیام، و شیرازی 3ـ خیابان بابائیان کارخانه آبجوسازی شمس 4ـ کارخانه کالباس سازی آرزومان در حوالی سه راه آذری 5ـ آبجوسازی آرگو واقع در سر آسیاب مهرآباد.
7 (20) حدود ساعت 2200 روز 9 /11 /57 نارنجکی توسط چند نفر ناشناس بطرف استادیوم رضا پهلوی که محل استقرار مامورین فرمانداری نظامی میباشد پرتاب ولی نارنجک مذکور عمل نکرده و خسارتی وارد نشده است.
ب : عوامل اطلاعاتی پلیس تهران و کلانتریهای تابعه و سایر عناصر خبری در تمام مدت دوره اطلاعات مکتسبه را مرتبا گزارش که بمبادی مربوطه منعکس گردیده است.
رئیس پلیس تهران.
سرلشکر مکری از طرف سرتیپ ساعتساز 10 /11 /1357
توضیحات سند:
1ـ «بنا به رویه ای که طی دو هفته اخیر کارکنان بانکها در پیش گرفته امروز می باید بانکها باز باشند و لکن با حادثه خونین مقابل دانشگاه بانکها اعلام کردند که به عنوان اعتراض یک هفته کار نخواهند کرد.» (اطلاعات، ش 15772، ص 8) 2ـ البته کارکنان بخش 118 مخابرات که از 8 دی ماه دست از کار کشیده بودند از امروز (9 /11 /57) مشغول به کار شدند.
آنها به توصیه کمیته تنظیم اعتصابات آغاز به کار کردند.
این کمیته را امام خمینی به سرپرستی دکتر یداللّه سحابی برای نظارت بر اعتصابات تشکیل داده بودند.
(آیندگان، ش 3276، ص 4) 3ـ حجت الاسلام حقانی یکی از روحانیان متحصن در مسجد دانشگاه امروز (9 /11 /57) علت این تحصن را به خبرگزاری پارس گفت و از حاضران در این تحصن نام آقایان : طالقانی، منتظری، نوری، مطهری، ربانی شیرازی، صدوقی و گروهی از مدرسین حوزه علمیه قم را یاد کرد.
(بولتن خبرگزاری پارس، ش 303، ص 7) 4ـ آبجو سازی شمس، پس از به پیروزی انقلاب تبدیل به موزه تهران و سپس فرهنگسرای انقلاب شد.
روزنامه اطلاعات درباره این حادثه نوشت : «ساعت یک و نیم بعداز ظهر در خیابان باباییان، سه راه اکبرآباد، گروه کثیری در حالی که شعارهای مذهبی می دادند به کارخانه آبجو سازی شمس حمله کردند و این کارخانه را طعمه حریق ساختند.
در این آتش سوزی انبار کارخانه، شرکت تعاونی، 3 کامیون حمل و نقل، دو اتومبیل سواری و دفتر کارخانه سوخت.
آتش سوزی تا ساعت 6 بعداز ظهر ادامه داشت.
» (ش 15772، ص 8) 5ـ «بعداز ظهر جنوب تهران یکپارچه در آتش می سوخت و گروهی با هر وسیله ای که داشتند به تخریب کافه ها و مشروب فروشی ها پرداختند.
در خیابانهای شاهپور تا چهار راه بختیاری و میدان گمرک، ششم بهمن، جمشید، اکبرآباد، قزوین، استخر، مخصوص، باباییان و کمالی هر چه کافه رستوران و مشروب فروشی بود به آتش کشیده شد...
از حدود ساعت 5 بعداز ظهر در اطراف قلعه شهر نو [محله روسپیان]...
مردم اجتماع کردند.
ابتدا مأموران فرمانداری نظامی از مردم خواستند که پراکنده شوند و پس از مدتی اقدام به تیراندازی هوایی کردند.
با رفتن ماموران دوباره اجتماع کثیر مردم در اطراف محله معروف روسپیان تشکیل شد.
در حدود ساعت 6 بعداز ظهر چند تن از جوانان به در قلعه حمله کردند و بعد جمعیت به تبعیت از آنها به خیابانهای داخل قلعه ریختند.
.
گروهی به زنان ساکن محله حمله کردند، اما در این جریان عده دیگری از تظاهر کنندگان مانع وارد ساختن صدمه به ساکنان قلعه شدند.
چند تن از شاهدان عینی اظهار داشتند تعدادی از روسپیان در این وقایع مجروح و احتمالاً 2 تا 3 نفر کشته شده اند...
به این ترتیب روسپی خانه بزرگ شهر به آتش کشیده شد...
.
ماموران آتش نشانی پیرو اطلاعیه قبلی خود که اعلام کرده بودند از خاموش کردن آتشهایی که مردم نخواهند، خودداری خواهند کرد، اقدامی برای خاموش کردن این آتشها صورت ندادند.
به دنبال این ماجرا ده نفر از روحانیون به اداره آتش نشانی مراجعه کردند و از مسئولان خواستند تا برای خاموش کردن آتش سوزیهای جنوب شهر اقدام کنند.
» (اطلاعات، ش 15772، ص 8) 6ـ اما در نهایت در بیمارستان ژاندارمری بستری شد.
او از ناحیه چشم، بینی و نقاط دیگر مجروح شده بود.
(بولتن خبرگزاری پارس، ش 304، ص 5) 7ـ به گزارش خبرگزاری پارس در جریان برخورد مأموران فرمانداری نظامی و تظاهر کنندگان در روز جاری (9 /11 /57) چهار نفر کشته و 10 نفر مجروح شده اند.
(بولتن خبرگزاری پارس، ش 304، ص 4)