گزارش
تاریخ سند: 27 تیر 1336
گزارش
متن سند:
بنا به دعوت قبلی عصر روز دوشنبه 24 /4 /36 عده ای از اعضا مؤسس حزب مردم نمایندگان مجلس شورای ملی و دوستان آقای علم از جمله دکتر افشار1 ـ دکتر عمید ـ دکتر بینا ـ سناتور لسانی ـ ارسلان خلعتبری2 ـ دکتر باهری3 ـ صاحبدیوانی ـ محمود تفضلی4 ـ دکتر خانلری ـ رسول پرویزی5 در منزل آقای علم واقع در دزاشیب حضور داشته و مدتی درباره تصمیمات و خط مشی آینده حزب صحبت نموده اند.آقای علم می گفتند فعلاً به فکر در دست گرفتن حکومت نمی باشند و حتی به شرفعرض اعلیحضرت همایون شاهنشاه رسانیده اند که در شرایط فعلی از قبول زمامداری معذورند ولی در حال حاضر برای انتخاب بقیه نمایندگان مجلس شورای ملی از بین همکاران و دوستان خود فعالیت می نماییم.
دکتر عمید می گفت چند نفر از استادان دانشکده حقوق نیز حاضر به قبول عضویت حزب مردم گردیده اند.
منبع ـ موثق ارزش خبر ـ تأیید شده حزب مردم ـ 1 /5 /36 دائره 1 ـ 31 /4
توضیحات سند:
1ـ حسن افشار فرزند علی در سال 1293 در تهران متولد شد.وی بعد از اخذ دکترای حقوق از پاریس به دانشیاری دانشکده حقوق در سال 1318 منصوب گردید و در سال 1322 تصدی کرسی حقوق تطبیقی دانشکده حقوق را عهده دار شد.
وی دارای مشاغلی چون مشاور کمیسیون ارز ـ رئیس اداره تعدیل اجاره بها در زمان دکتر میلسپو ـ معاونت وزارت کار در زمان مصدق ـ کفیل وزارت کار ـ عضو هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت سهامی پنبه ـ رئیس دانشکده حقوق ـ مدیر گروه حقوق خصوصی و اسلامی و تطبیقی دانشگاه تهران ـ رئیس مؤسسه حقوقی تطبیقی ـ نماینده مجلس شورای ملی در ادوار 18، 19، 20 و کاندید نمایندگی دوره 24 مجلس شورایملی.
از فعالیتهای دیگر او، عضو باشگاه دوستداران فرانسه ـ ریاست جمعیت حقوقدانان ایران در آمریکا ـ از مؤسسین حزب وحدت ایران و حزب سوسیالیست ایران ـ عضو کمیته مرکزی حزب مردم ـ عضو جمعیت فراماسونری (لژ کسری).
همچنین نامبرده در سال 1336 به همراه چند تن دیگر شرکتی جهت انتشار مجله ای بنام آینده تأسیس و اقداماتی جهت تشکیل حزب کشاورزان را نمودند.
وی فردی بود با تمایلات سوسیالیستی و همواره در دانشگاه از انقلاب سفید دفاع می کرد و مدعی بود که درباره اصالت آن و بی سابقه بودنش دانشگاه وظیفه دارد در تمام دنیا روش صریح و قاطع اتخاذ و در این زمینه تبلیغ دائم و جدی بنماید.
افشار سفرهای متعددی به کشورهای آسیایی، آفریقایی، اروپایی و آمریکا جهت شرکت در کنفرانسها و کمیته منتخب آکادمی بین المللی حقوق تطبیقی داشت.
در سال 1351 نامبرده به سمت مدیر مسئول نشریه اختصاصی کمیته ایرانی حقوق تطبیقی انتخاب شد وی دارای نشانهای علمی و فرهنگی و سوم همایون بوده است.
ساواک در سند بیوگرافی او آورده است : فردی مدیر، لایق، مردم دار و در عین حال تا حدی رفیق باز، مادی و جاه طلب که به مقام و قدرت، پول و زن علاقه زیادی دارد.
(اسناد ساواک ـ پرونده های انفرادی) 2ـ ارسلان خلعتبری در سال 1283 در شهر تنکابن بدنیا آمد و پس از آنکه تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه امریکایی تمام کرد، وارد دانشکده حقوق شد و سال 1311 لیسانس خود را گرفت.
وی با آمریکایی ها الفت بسیار داشت.
وی از سال 1311 در دادگستری مشغول کار شد.
سال 1317 که کانون وکلاء تأسیس شد به عضویت هیئت مدیره کانون وکلاء انتخاب شد و از 1325 هم سه دوره نائب رئیس اول کانون بود.
وقتی حزب ایران تشکیل شد وی عضو کمیته مرکزی حزب ایران گردید ولی وقتی در حزب انشعاب رخ داد او هم به همراه رفقای دیگرش از حزب جدا شد و حزب وحدت را تشکیل داد.
در زمان کابینه علاء 20 روز شهردار تهران بود و بعدها به استانداری گیلان رسید.
بعد از سه ماه استانداری را هم رها کرد و در انتخابات دوره هفدهم بابل شرکت کرد ولی انتخاباتبابل به نتیجه نرسید.
ولی بعدها در دوره هجدهم مجلس شورای ملی به نمایندگی رسید.
ارسلان خلعتبری در سال 1365 ش فوت کرد و در مقبره ظهیرالدوله تهران به خاک سپرده شد.
نماینده مجلس شورای ملی در دوره های 18 (1335ـ1332) و 19 (1339 ـ 1335) از بابل و دوره 20 (1340 ـ 1339) از شهسوار تنکابن بود.
3ـ دکتر محمد باهری در سال 1298 شمسی در شیراز متولد شد.
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در این شهر به پایان رساند و لیسانس حقوق قضایی خود را از دانشگاه تهران دریافت نمود.
وی دوره دکترای دولتی حقوق را در دانشگاه پاریس گذراند و مدت 20 سال استاد دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود.
باهری که از توده ای های قدیم و دبیر کمیته حزب توده در فارس بود، بعدا تغییر روش داد و مورد علاقه اسداللّه علم واقع شد.
در تیرماه 1341 از طرف علم به عنوان نخست وزیر انتخاب گردید و در اواخر همان سال در حالی که دانشیار دانشکده حقوق بود، به وزارت دادگستری رسید.
در سال 1345 به معاونت دربار منصوب شد و مسئولیت امور اجتماعی دربار به او محول گردید.
وی مدتی نیز مسئولیت بازرسی عالی شاهنشاهی آموزش عالی را به عهده داشت و سرپرست برنامه های تبلیغاتی جشنهای خانمان برانداز 2500 ساله شاهنشاهی نیز بود.
باهری از آغاز تأسیس «حزب رستاخیز ملت ایران» بدان پیوست و یک کانون فعال حزبی را در تهران اداره می کرد.
وی در مرداد ماه سال 1356 به سمت دبیرکلی حزب منصوب شد و در 5 شهریورماه 1356 به عنوان وزیر دادگستری وارد کابینه شریف امامی گردید.
باهری دهها کتاب در مدح خاندان پهلوی منتشر ساخت.
قابل توجه اینکه او بهائی بوده است.
4ـ محمود تفضلی فرزند غلامرضا در سال 1297 در مشهد متولد شد.
وی دوره ابتدایی را در دبستان علمیه مشهد و مقطع متوسطه را در دبیرستانهای دانش و شاهرضا و در سال 1315 دوره دانشسرایعالی مقدماتی را در آن شهرستان به پایان رساند و در سال 1319 از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در رشته باستانشناسی لیسانس گرفت.
نامبرده ابتدا به عنوان دبیر در وزارت فرهنگ استخدام شد و در دبیرستانهای مشهد و تهران به تدریس مشغول شد.
وی همچنین در مشاغل دیگری از جمله : کتابخانه ملی، اداره کل نگارش و اداره باستانشناسی بکار پرداخت.
مشارالیه گرایش چپی داشت و در سال 1333 با گرفتن پول از سفارت شوروی و پرداخت آن به روزنامه نگاران آنها را وادار به نوشتن مقالاتی به نفع آن کشور می نمود.
نامبرده در سال 1331 در سفری به رشت توسط توده ایها از وی پذیرایی شد و در همان سال در کنفرانس اقتصادی مسکو شرکت کرد و با کشتی شوروی به بادکوبه سفر نمود.
محمود تفضلی در کنفرانس جهانی معلمین در شهر برلین، به عنوان نماینده معلمین توده ای ایران شرکت کرد.
وی عضو فعال جمعیت هواداران صلح بود و در فستیوال جوانان در برلن شرقی و در سال 1346 با اجازه و دستور رئیس ساواک در کنفرانس علمی مسکو که درباره انقلاب کبیر و نهضت های استقلال طلبانه بود شرکت کرد.
نامبرده عضو حزب پیکار بود و به دلیل گرایش های سیاسی چندین بار توسط فرمانداری نظامی تهران طی سالهای 1321، 1333 دستگیر شد.
محمود تفضلی در سال 1336 به همراه علم، دکتر باهری، رسول پرویزی، مصطفی قلی صاحب دیوانی، علوی قوام، دکتر بینا و دکتر حسن افشار قصد تشکیل حزب کشاورزان (اقلیت) را داشتند.
مشارالیه به دلیل ارتباطاتش با دستگاه مسئولیتهای مهمی از جمله، وابستگی مطبوعاتی دولت ایران در هندوستان و افغانستان، مشاور وزارت فرهنگ و هنر برای امور روابط فرهنگی بین المللی، مشاور سفیر و کمیسر عالی ایران در نمایشگاه جهانی مونترال کانادا، مشاور فرهنگی مدیرعامل بانک صادرات ایران را بر عهده داشت و در سال 1348 علیرغم مخالفت اداره کل سوم با انتصاب وی به رایزنی فرهنگی ایران در ترکیه، یونان و یوگسلاوی، به دلیل سوابق مضره، ولی در آخر نامه رئیس ساواک پی نوشت نموده با انتصابش موافقت شود.
در سال 1353 از طرف دفتر فرح از محمود تفضلی به خاطر ارسال یک کاتالوگ نمایشگاه آثار فرهنگ و تمدن ایران در ژنو تشکر شده است.
نامبرده همچنین از طرف رژیم پهلوی نشان درجه چهارم تاج و مدال درجه اول علمی دریافت کرد.
5ـ رسول پرویزی در سال 1298 در بوشهر متولد شد و پس از تحصیلات متوسطه به سمت آموزگاری مشغول گردید.
وی در سالهای 1315 و 1316 آموزگار دبیر دبیرستانهای بوشهر و از 1317 به بعد در شرکت های دولتی فارس و بنادر شیراز و همچنین بانک فلاحتی و شرکت توزیع قند و شکر و شرکت سهامی تلفن ایران مشغول بود.
سمت های وی غالبا ریاست حسابداری و معاونت مؤسسات مزبور بود تا آنکه در سال 1331 به عضویت هیئت مدیره شرکت تلفن درآمد.
او در اسفند 1341 از سوی علم به معاونت نخست وزیری منصوب شد.
ر.ک : محمود طلوعی، ج دوم، ص 356، همان منبع