املاک و مستغلات پهلوی۱
متن سند:
دربار شاهنشاهی
تاریخ: ۱۲/۵/۴۵ شماره: ۲/۱۵۳۵
املاک و مستغلات پهلوی۱
تیمسار معظم سرلشگر مزین نماینده مخصوص شاهنشاه آریامهر در گرگان و دشت و گنبد و بجنورد عطف به مرقومه شماره ۲۷۳۵- ۳/۵/۴۵ به استحضار می‌رساند. قسمتی از بخش مرکزی کردکوی که موقوفه بوده است در اجرای مرحله دوم بین زارعین و متولی توافق و تراضی گردید در قسمت‌های دیگر چون تیمسار سپهبد بختیار مالک یک دانگ و سه چهارم دانگ می‌باشند که جزو سهام عمده کردکوی است وعدم حضور ایشان و یا نماینده تام الاختیار تیمسار بختیار بهانه‌ای برای سایر خورده (خرده مالکین شده و به علت مشاع بودن ملک بین کلیه مالکین اجرای قانون را به دلیل فوق بتأخیر انداخته‌اند و باتوجهی که آن تیمسار در اجرا و اتمام مراحل اول و دوم قانون در این منطقه ابراز می‌فرمایند مقررگردیده بود که چگونگی اهمیت اجرای قانون اصلاحات ارضی در یک دانگ و سه ربع ملک ایشان در کردکوی توسط آن تیمسار معظم به تیمسار سپهبد بختیار اطلاع داده شده و از این راه همکاری شایان توجهی را در تسریع اجرای قانون اصلاحات ارضی کمافی السابق معمول فرمایند که این اداره کل منتظر اقدامات آن تیمسار معظم می‌باشد.
رئیس اداره کل کشاورزی و عمران و اصلاحات ارضی گرگان و دشت مهندس صرافزاده
توضیحات سند:
١- خانواده پهلوی نه فقط زمینه‌های نظامی، اداری، قانونگذاری و قضا را در اختیار داشت بلکه از نظر اقتصادی نیز بزرگترین قدرت وابسته به استثمار داخلی و استعمار خارجی محسوب می‌شد. قدرت سیاسی و نظامی شاه به او امکان می‌داد که با بهره برداری از این موقعیت به ثروت خود و خانواده‌اش بیافزاید. پس از کودتای ۲۸ مرداد املاک سلطنتی مجدداً به عنوان ملک خصوصی در اختیار شاه قرار گرفتند. در جریان اصلاحات ارضی» شاه ۱۱۰۶ ده را فروخت و تا سال ۱۳۴۷ از بابت اقساط زمینهای فروخته شده، ۱/۲ میلیارد ریال پول گرفت. بهای کل این زمین‌ها در آن زمان تقریبا به ۱۰ میلیارد ریال تخمین زده می‌شد، ۱۰۹۲ ده فروخته نشده همچنان به عنوان املاک خصوصی شاه باقی ماندند. ارزش مهمانخانه‌هایی که به شاه تعلق داشت به اضافه اشیایی که در داخل آن بود، جمعا به ۵/۶ میلیارد ریال می‌رسید. درباره میزان واقعی ثروت شاه آمار دقیقی در دست نیست. زیرا این ثروت در بسیاری از کشورهای خارجی، در بانکها، در مؤسسات بیمه، در شرکتهای ساختمانی، در بنگاههای خصوصی و در رستورانها هتلها و کاباره‌ها پخش شدند. آمار نشان می‌دهد که شاه و فامیلش بین ۲۰ تا ۵۰ درصد سهام بانکهای خصوصی در ایران را در دست داشتند. در ایران هیچ مؤسسه اقتصادی مهم، چه در بخش بانکی و چه در بخش‌های کشاورزی و صنعتی وجود نداشت که شاه و فامیلش در آن سهیم نباشند. ر.ک: دولت و حکومت ایران، شاپور رواسانی
منبع:
کتاب
سپهبد تیمور بختیار به روایت اسناد ساواک، جلد اول، اولین رئیس ساواک صفحه 83
