تاریخ سند: 13 آذر 1351
موضوع: حسینیه ارشاد
متن سند:
از: 10 ی تاریخ: 13 /9 /1351
به: 312 شماره: 2545 /10 ی
موضوع: حسینیه ارشاد
در بین روحانیون یزد شایع است که چون آقای دکتر شریعتی1 گرداننده حسینیه ارشاد مبالغ هنگفتی پول از جامعه تسنن دریافت تا به نفع مذهب مزبور تبلیغ و برعلیه مذهب تشیّع اقدام نماید و عملش توسط دستگاههای مربوطه مملکتی برملاء گردیده دستگیر و حسینیه ارشاد نیز تعطیل میگردد.
نظریه شنبه: دکتر شریعتی زمانی که در دانشگاه مشهد تدریس مینموده به طرق مختلف از وضع مملکت انتقاد و حتی هنگام تشریففرمائی شاهنشاه آریامهر به مشهد دانشجویان را از استقبال از معظم له منع مینموده است نامبرده در کتابهائی که تألیف نموده منجمله در کتاب فاطمه کیست2 و مادر متهم3 در خلال سطور مطالب زنندهای برعلیه مملکت و جامعه تشیّع عنوان نموده است.
نظریه یکشنبه: منبع قابل اطمینان است. (روان)
نظریه 10 ی: نظریه یکشنبه مورد تایید است.
توضیحات سند:
1. دکترعلى شریعتى: در سال 1312 ﻫ ش در دهکده مزینان از توابع سبزوار، به دنیا آمد. اوّلین معلّم او، پدرش، محمّدتقى شریعتى بود. شریعتى، دوران دبستان را در مشهد گذراند و از سال نهم تحصیل، وارد دانشسراى مقدّماتى و پس از دو سال، فارغالتحصیل شد و در دهات اطراف مشهد، به آموزگارى پرداخت و در ضمن آن، طى پنج سال، موفّق به اخذ دیپلم و لیسانس گردید. شریعتى، در دبیرستان با جنبش نوین اسلامى، از طریق کانون نشر حقایق اسلامى آشنا شد و از همان سالها، فعّالیتها و مبارزات سیاسى و ضدّرژیم خود را، با جدیّت آغاز کرد. دوران تحصیل او در دانشگاه، مصادف با اوجگیرى مبارزات ملّت مسلمان ایران با استعمار پیر انگلستان، به هنگام نخستوزیرى دکتر مصدّق بود که در آن زمان، او، در خراسان از سران نهضت ملّى محسوب مىشد. پس از کودتاى 28 مرداد، شریعتى، مبارزات مخفى خود را، علیه رژیم شاه آغاز کرد. او، در 1336، به همراه عدّه دیگرى دستگیر و به تهران منتقل شد. پس از آزادى از زندان، تحصیلاتش را ادامه داد و سرانجام در اوایل 1959، عازم فرانسه شد. در اروپا، مبارزات سرسختانه خود را علیه رژیم، ادامه داد و با سازمانهاى انقلابى الجزایر همکارى کرد. شریعتى، از بنیانگذاران نهضت آزادى ایران در خارج از کشور بود. فعّالیتهاى شریعتى در خارج از کشور، فقط محدود به مسائل ایران نبود. او، همکارى صمیمانهاى با نهضتهاى آزادیبخش و جنبشهاى آزادیخواهانه کشورهاى دیگرى چون کنگو، الجزایر و فلسطین داشت. وى، حتّى در تظاهرات آنان، حضور مىیافت و به زندان سیته فرانسه افتاد. وى، مقالههاى زیادى علیه امپریالیسم و صهیونیسم نگاشت و حتّى در جمعآورى پول، جهت کمکهاى مالى به جبهه آزادیبخش فلسطین، حضورى فعّالانه یافت. شریعتى، طى اقامتش در فرانسه با نویسندگان بزرگى چون پروفسور لوئى ماسینیون ـ که استادش بود ـ شوارتزه، ژان پل سارتر،هانرى لوموز و کوکتر آشنا شد و فلسفه غرب و علم جامعهشناسى را آموخت. زندگیش در پاریس، همراه با قناعت و فقر بود، چنانکه با همسر و سه فرزندش، در یک اتاق مىزیست. پس از پایان تحصیلات و کسب دکترا در جامعهشناسى و تاریخ اسلام از دانشگاه سوربن، به میهن بازگشت. امّا در مرز ایران، به جرم فعّالیتهایش علیه حکومت، دستگیر شد و مدّت شش ماه به زندان افتاد. اقدامات سازنده شریعتى، از زمان استادى دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد شروع شد و سرانجام کارش به حسینیه ارشاد کشید و آوازه شهرتش، در میان عاشقان تحقیق و انقلاب پیچید. نتیجه درسهاى شریعتى در حسینیه ارشاد، انتشار مىیافت و تهمتها و فحّاشیهاى رژیم شاه نسبت به وى سرازیر بود و سرانجام نیز، حسینیه ارشاد تعطیل و شریعتى متوارى گردید. شریعتى، به دنبال دستگیرى پدرش، ناگزیر خود را معرّفى کرد و 18 ماه زندانی شد. وى، سرانجام از زندان آزاد شد ولى همیشه تحت نظر بود. او، در 26 اردیبهشت 1356، از ایران خارج شد و یک ماه بعد، در 29 خرداد همان سال، به طور نامعلومى، در لندن درگذشت. جسدش را به سوریه حمل کردند و در ششم تیرماه 1356، در کنار حرم مطّهر حضرت زینب (س)، دفن کردند. آثار شریعتى، در تیراژهاى بسیار بالا، به چاپ رسیده است. مجموعه آثارش 35 جلد است.
آموزههای شریعتی در فرانسه و تأثیرات اساتیدی چون لوئی ماسینیون بر او، موجب شد تا در جریان طرح نظرات و دیدگاههای خود، با زاویههایی نسبت به دیدگاه اصیل اسلامی روبرو شود که همین مسئله موجب اختلافات فکری او با آیتالله شهید مطهری(ره) و خروج شهید مطهری از حسینیه ارشاد گردید. همین تفکرات بود که در مسیر مبارزه نیز انحرافاتی را به دنبال داشت و رژیم پهلوی نیز با قرار گرفتن بر سرِ راه آن و دامن زدن به اختلافات، بهرهبرداریهای قابل توجهی از آن نمود. ر.ک: ساجدى، احمد: مشاهیر سیاسى قرن بیستم، انتشارات محراب قلم، تهران 1374، ص 274.
2. فاطمه، فاطمه است.
3. پدر، مادر، ما متهمیم.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان یزد، کتاب 1 صفحه 184