تاریخ سند: 23 خرداد 1356
موضوع : فوت پدر شیخ علی اصغر مروارید
متن سند:
شماره : 21440 /20 ه 12
در روزنامه کیهان مورخ یکشنبه 22 /3 /36 به مناسبت درگذشت پدر شیخ
علی اصغر مروارید آگهی های تسلیتی به شرح زیر به امضای عده ای از افراد درج
گردیده است.
به مناسبت درگذشت مرحوم مغفور شیخ علی مروارید ابوی گرامی
حضرت حجت الاسلام حاج شیخ علی اصغر مروارید مجلس ترحیمی روز
دوشنبه 23 / خرداد ماه جاری از ساعت 1700 الی 1900 در مسجد ارگ و
همچنین روز 24 /3 /36 در همین ساعت در مسجد حضرت مهدی واقع در
خیابان تاج سه راه تهران ویلا منعقد است.
محمدتقی فلسفی، مرتضی مطهری، سیدمحمد بهشتی، سیدعبدالکریم موسوی،
محمد مفتح، امامی کاشانی، ملکی، موسوی همدانی، سیدمحسن هزاوه ای
همدانی، سیدهاشم رسولی، محمدجواد باهنر،1 محمدجواد حجتی،2 سرفراز،
علی حجتی، انصاری خراسانی، مهدی شاه آبادی، امام جمارانی، موحدی
کرمانی، طاهری اصفهانی،3 نجم الدین اعتمادزاده، فضل اللّه محلاتی، مهدی
کروبی4، اخوان معزی، محمد خندق آبادی، موحدی ساوجی، اصغری،
سیدمحمود سدهی، ناطق نوری،5 ضمنا در همین روزنامه آگهی تسلیت دیگری
در مورد پدر مروارید به امضای افراد مشروحه زیر درج شده است.
مهندس
مهدی بازرگان،6 دکتر یداللّه سحابی،7 محمدصادق اسلامی، حسین ابراهیمی،
علی اکبر استاد، محمد بسته نگار، دکتر حبیب اللّه پیمان،8 جواد
حقدوست، حسن تهرانی، محمد خلیل نیا، تقی خاموشی، عزت اللّه خلیلی، حسین
دانشور، بهمن رضاخانی، محمد رازی، عبدالرحمان رحمانی، مهدی سعید
محمدی، سیدرضا سبحانی، دکتر کاظم سامی،9 حسن سعیدی، مهدی شفیق،
علی شفیعی، دکتر عباس شیبانی،10 علی صدری، مهندس هاشم صباغیان،
محسن طاهری، علی عدالت پیشه، حسن عالی مهر، دکتر حسین عالی، مهدی
عراقی، احمدعلی بابایی، محسن قائمی، مجتبی قائم مقامی، ناصر کلاری، ناصر
کمیلیان، محمد محمدی، عبداللّه مولایی، قاسم نظیفی، عباس ناطق نوری و جعفر
منزوی.
نظریه سه شنبه : خبر صحت دارد، ضمنا با توجه به اینکه شیخ علی اصغر مروارید
از روحانیون مخالف و افراطی است به منابع آموزش داده شد که در مجالس
ختمی که به مناسبت فوت پدرش از طرف اشخاص منعقد می گردد شرکت و
ضمن مراقبت از مجالس مذکور چگونگی را گزارش نمایند.
نظریه چهارشنبه : نظریه سه شنبه مورد تایید است.
ضمنا دادن آگهی تسلیت
وسیله مهندس بازرگان (و جمعی از طرفداران وی که همگی دارای سوابقی
می باشند) برای روحانیون که در گذشته هیچگونه ارتباط و هم فکری با هم
نداشته و حتی روحانیون را مرتجع و قدیمی می دانسته اند حکایت از ایجاد یک
همبستگی ضمنی را نموده که در آینده قصد دارند همکاریهایی را شروع و
ائتلافاتی داشته باشند لذا مراقبت از دو جناح فوق الذکر به منظور تعیین
برنامه های آینده آنان ضروری است که منابع در این مورد توجیه شده اند.
آرزو
رونوشت برابر اصل است اصل در پرونده کلاسه می باشد
در پرونده بایگانی شود.
فیش به نام مهدی شاه آبادی بررسی و بایگانی شود
16 /4 /36
29094
توضیحات سند:
1ـ شهید حجت الاسلام دکتر
محمد جواد باهنر: وی در سال
1312 در کرمان متولد شد.
در
سال 32 به قم عزیمت نمود.
سطوح عالی تحصیلات اسلامی
را در حوزه علمیه قم ادامه داد و
نزد بزرگانی چون آیت الله
بروجردی و امام (ره) و علامه
طباطبائی به تلمذ پرداخت.
از
سال 36 فعالیتهای مطبوعاتی
خود را آغاز و سالنامه مکتب
تشیع را منتشر کرد.
از جمله
تألیفات او: «جهان در عصر
بعثت» «شناخت اسلام»،
«خداشناسی» را می توان نام
برد.
برای اولین بار در سال
1327 به علت سخنرانی بر علیه
اسرائیل دستگیر شد.
و از سال
41 فعالیت سیاسی خود را
شروع نمود.
بار دیگر در اسفند
1342 دستگیر و زندانی شد و
تا سال 50 از سخنرانی منع
گردید.
پس از پیروزی انقلاب
در سمت های زیر به انجام
وظیفه پرداخت، عضویت در
شورای انقلاب، عضویت در
تنظیم مدارس، نماینده مردم
کرمان در مجلس خبرگان،
نماینده مردم تهران در مجلس
شورای اسلامی و همچنین در
کابینه شهید رجائی به سمت
وزارت آموزش و پرورش
منصوب شد.
وی مدتی نیز
نخست وزیر بود، در عصر روز
8 /12 /1360 سرانجام در
حادثه انفجار بمب در یکی از
اطاقهای ساختمان
نخست وزیری به همراه رئیس
جمهور شهید رجائی به شهادت
رسید.
ـ شهید سعیدی، مرکز بررسی
اسناد تاریخی وزارت
اطلاعات، ص 351
شهید دکتر محمدجواد باهنر
به روایت اسناد ساواک، تهران،
1379
2ـ حجت الاسلام محمدجواد
حجتی کرمانی: وی فرزند میرزا
عبدالحسن در سال 1311 ه .
ش
در یک خانواده روحانی در
شهر کرمان متولد شد.
در دوره
تحصیلات خود از محضر
استادانی چون حضرت امام
خمینی(ره)(سلام اللّه علیه)،
مرحوم آیت الله بروجردی و
علامه طباطبایی(ره) کسب
فیض نمود.
در سالهای 1340 و
1341 در کرمان به سازماندهی
جوانان همت گماشت و در
فاصله سالهای 1342 تا
پیروزی انقلاب اسلامی چندین
بار توسط ساواک دستگیر و به
نقاط مختلف تبعید شد.
پس از
انقلاب اسلامی به عنوان
نخستین امام جمعه کرمان به
اقامه نماز جمعه پرداخت.
در
سال 1358 از سوی مردم کرمان
به نمایندگی مجلس خبرگان
برگزیده شد و یک سال بعد به
عنوان نماینده تهران به مجلس
شورای اسلامی راه یافت.
ر.ک: روزنامه جمهوری
اسلامی، 20 /12 /58، ص 13،
روزنامه حدیث کرمان،
10 /7 /69، ص 3
3ـ آیت الله سید جلال الدین
طاهری حسین آبادی معروف به
طاهری اصفهانی : وی در حدود
1304 یا 1303 در اصفهان
متولد شد و پس از گرفتن دیپلم
به مسلک روحانیت درآمد و
پس از طی مقدمات در مدرسه
صدر اصفهان در سال 1325 به
قم هجرت کرد و در درس خارج
از محضر آیات عظام
خوانساری، بروجردی و محقق
داماد استفاده نمود، در سال
1344 به اصفهان مراجعت
کرده و در طول مبارزات
همواره از فعالین نهضت امام
خمینی(ره) بوده است.
وی قبل
از پیروزی انقلاب اسلامی در
اصفهان نماز جمعه را اقامه
می کرد که به جهت استقبال
مردم، رژیم از ادامه آن
جلوگیری به عمل آورد.
بارها
بازداشت و تبعید و یکبار نیز به
طور شبانه وبا لباس خواب
ربوده شده و به تهران منتقل
می شود.
استقبال مردم اصفهان
از وی در بازگشت از تبعید
مهاباد، تاریخی توصیف شده
است.
وی در تحصن علماء و
روحانیون در دانشگاه تهران
شرکت فعال داشت.
وی بعد از
پیروزی انقلاب اسلامی عضو
مجلس خبرگان قانون اساسی و
خبرگان رهبری و نماینده
امام(ره) و امام جمعه اصفهان
بوده و در طول دوران دفاع
مقدس در عملیات های مختلف
حضور داشته و فرزندش سید
علی نیز در جبهه ها به شهادت
رسیده است.
یاران امام به روایت اسناد
ساواک، کتاب 3، ص 375
4 ـ حجت الاسلام مهدی کروبی
در سال 1316 در شهر
الیگودرز متولد شد.
وی
مبارزات سیاسی خود را از سال
1341 آشکار کرد و از این رو
هشت بار دستگیر شد و به زندان
افتاد.
حجت الاسلام کروبی
مدتی مبارزات سیاسی خود را
به خارج از کشور منتقل کرد.
وی پس از پیروزی انقلاب،
نماینده مجلس شورای اسلامی
شد و از سوی حضرت امام
خمینی (ره) سرپرستی بنیاد
شهید را نیز به عهده گرفت.
وی هم اکنون ریاست مجلس
شورای اسلامی (مجلس
ششم) را عهده دار است.
ر.ک : شرح احوال رجال،ج 2،
ص 604
5ـ علی اکبر ناطق نوری، متولد
سال 1322 ه.
ش در نور
مازندران، بعد از اخذ دیپلم در
رشته فلسفه اسلام از دانشکده
الهیات دانشگاه تهران
فارغ التحصیل و دروس حوزوی
را در حوزه علمیه قم فرا گرفت.
چند بار توسط رژیم شاه
بازداشت و ممنوع المنبر شد و در
صحنه های مختلف مبارزات
مردم ایران به رهبری امام
خمینی(ره) حضور فعال داشته و
بعد از پیروزی انقلاب در جهاد
سازندگی، وزارت کشور و
مجلس شورای اسلامی نقش
آفرین بوده است و به مدت هشت
سال ریاست مجلس را برعهده
داشته است.
ر.ک : یاران امام به روایت اسناد
ساواک، آیت الله ربانی شیرازی،
ص 379
6ـ مهندس مهدی بازرگان در
سال 1284 ه.
ش در تبریز به دنیا
آمد.
پس از پایان تحصیلات
متوسطه جزو دانشجویان اعزامی
به فرانسه رفت.
پس از بازگشت
در سلک اساتید دانشگاه تهران
به اشتغال پرداخت و تا ریاست
دانشگاه پیش رفت.
او در دولت
دکتر محمد مصدق عهده دار
مناصبی در سازمان آب تهران،
شرکت ملی نفت و پستهای
فرهنگی بود.
وی در پایه گذاری
«نهضت آزادی ایران» نقش
مؤثری داشت و سالهای چندی را
در زندانهای رژیم شاه سپری
کرد.
در زمان اوج گیری قیام
اسلامی سال 1357 ه.
ش از
سوی رهبر انقلاب مسؤولیت
رسیدگی به امور اعتصاب
کارکنان شرکت ملی نفت را به
همراه چند تن عهده گرفت.
پس
از پیروزی انقلاب اسلامی
سرپرستی دولت موقت به او
محول گردید.
دولت موقت برای بازرگان و
همفکرانش یک فرصت طلایی
بود، فرصتی که در صورت حسن
استفاده موجب عزت و آبروی
نهضت آزادی می گردید و نام
آنان را با افتخار در تاریخ انقلاب
اسلامی به ثبت می رساند.
اما
این فرصت به سادگی از دست
رفت آن هم به بهای بسیار سنگین
که نه فقط خود، بلکه انقلاب نیز
بار پرداخت آن را بر دوش گرفت.
بررسی کارنامه عملکرد دولت
موقت در سالهای بعد از کنار
رفتن آن به علت آمیختگی با
شرایط و زمینه های سیاسی
موجود و نیز مرور زمان، هنوز با
ابهاماتی همراه است.
پیچیدگی
روزافزون مسائل سیاسی،
شرایط متلاطم و بحرانی و از
همه مهمتر فراموشی
اجتناب ناپذیر حافظه مردم،
عواملی بودند که نهضت آزادی
را در مشتبه نمودن حقایق یاری
کردند.
غرب گرایی یا غربزدگی عنصری
که در تحلیل حضرت امام (ره) از
ضعفها و ناتوانی دولت موقت
عاملی اساسی محسوب می گشت
و ضرورت بررسی مختصری در
خصوص پیشینه های آن در
شخصیت فکری بازرگان را
ایجاب نمود محوری اساسی در
برخورد با دولت موقت به شمار
می آید.
دولت موقت با «خصلت
دمکرات، «لجبازی» و «به دنبال
کسب پرستیژ در محافل
بین المللی» همراه با «دید ضعیف
نسبت به انقلاب» در حالی که با
انقلاب در تضاد است پا به عرصه
انقلاب می گذارد.
(صفات مذکور
برگرفته از تحلیلهای نهضت
آزادی در زمان حکومت دولت
موقت، می باشد) ضعف اساسی
دولت موقت اعتقاد به روش «گام
به گام» در برخورد با مسایل و
مشکلات انقلاب بود.
روشی که
سخت از فرهنگ غرب تأثیر
پذیرفته بود.
او یک روز پس از اشغال لانه
جاسوسی آمریکا (14 آبان
1358) توسط دانشجویان
مسلمان پیرو خط امام از
نخست وزیری استعفا کرد.
او در
نخستین دوره مجلس شورای
اسلامی به عنوان نماینده تهران
به مجلس راه یافت.
وی در 30 دی ماه 1373
درگذشت.
ر.ک : خط سازش سلطانی،
صفحات 165 و 166 و وقایع
اتفاقیه و شرح احوال رجال، ص
89 و 90
7ـ دکتر یداللّه سحابی در سال
1284 ه.
ش در تهران به دنیا آمد.
پس از طی دوران مقدماتی
آموزشی و ورود به دانشگاه در
رشته علوم طبیعی فارغ التحصیل
شد و به تدریس در برخی از
دبیرستانهای تهران مشغول شد.
یداللّه سحابی در سال 1311
برای ادامه تحصیل به خارج از
کشور رفت و در رشته
زمین شناسی با اخذ درجه دکترا
ادامه تحصیل داد.
دکتر سحابی
اولین اعلامیه سیاسی خود را
پس از سقوط دولت دکتر مصدق
در سال 1332 منتشر کرد و پس
از آن در نهضت مقاومت ملی
فعالیتهای سیاسی خود را دنبال
کرد.
وی پس از غیرقانونی شدن
نهضت آزادی ایران به همراه
یارانش به زندان افتاد.
وی عضو
کادر مرکزی نهضت مقاومت
(1333)، استاد دانشگاه،
عضو مؤسس و شورای عالی
جبهه ملی دوم (1339) و از
بنیانگذاران نهضت آزادی ایران
(1340) و عضو کمیته دفاع از
آزادی و حقوق بشر در ایران
(آذر 1356) و عضو شورای
انقلاب (آذر 1357) و وزیر
مشاور دولت موقت بوده است و
همچنین در سال 1357، وی از
جمله افرادی بوده است که برای
عضویت در شورای نیابت
سلطنت دعوت شد، لیکن از قبول
آن امتناع نموده است.
او نماینده تهران در اولین دوره
مجلس شورای اسلامی بود.
مشارالیه در فروردین سال 81
فوت نمود.
ر.ک : وقایع اتفاقیه و شرح
احوال رجال :، ص 315 و تاریخ
سیاسی 25 ساله ایران، ج 1 و 2
8ـ حبیب اللّه پیمان، فرزند حسن
متولد 1314 شیراز است.
مشارالیه در حالی که 16 سال
بیشتر نداشت و در دبیرستان
سلطانی شیراز به تحصیل مشغول
بود به حزب مردم ایران پیوست و
در تشکیلات دانش آموزی آن
حزب به فعالیت پرداخت.
وی
عضویت در حزب ایران نوین،
جمعیت آزادی و نهضت مقاومت
ملی و ...
را نیز تجربه کرده است
حبیب اللّه پیمان که با نام مستعار
«پایدار» نیز شناخته می گردد
(برخی از نوشته های خویش را به
این نام امضاء می کرد) یک سال
پس از کودتای 28 مرداد سال
1332 از شیراز به تهران آمد و
در حالی که در رشته
دندانپزشکی دانشگاه تهران
تحصیل می کرد در سال 1343 با
همکاری برخی از افراد جبهه ملی
مبادرت به تشکیل سازمانی
تحت عنوان «جنبش آزادیبخش
ایران» «جاما» نمود و در سال
1344 به همراه تعدادی از
عناصر وابسته، دستگیر و به دو
سال حبس محکوم شد.
پیمان در
سال 1345 با ارسال
عریضه هائی برای شاه، رؤسای
دادرسی ارتش و ساواک،
درخواست عفو و بخشودگی نمود
که مورد موافقت واقع و مورد
عفو قرار گرفت و از زندان آزاد
شد.
دکتر حبیب اللّه پیمان تا سال
1356 در سکوت به سر برد ولی
با شروع حرکت های گسترده
انقلابی مردم به رهبری
روحانیت، او نیز ضمن مسافرت
به بعضی نقاط، سخنرانی هایی در
انتقاد به رژیم شاه ایراد کرد و
ذیل اعلامیه های «کمیته ایرانی
دفاع از آزادی حقوق بشر» را نیز
در سال 1357، امضاء کرد.
پیمان
در نوزدهم شهریور توسط
فرمانداری نظامی دستگیر و پس
از مدت کوتاهی از زندان آزاد
شد و در تاریخ 8 /10 /1357
کشور را به قصد ایتالیا ترک کرد.
دکتر پیمان که در سال 1357 با
درجه دکترای دندانپزشکی
کارمند انستیتو بهداشتی دانشگاه
تهران بود پس از پیروزی انقلاب
اسلامی به مقابله با انقلاب و
روحانیت پرداخت و در سال
1372 در سخنرانی سالگرد
نهضت مشروطه در منزل خود
ضمن انتقاد از روحانیت،
حکومت ایران را نوعی حکومت
قرون وسطائی با دستگاه های
تفتیش عقاید و ...
معرفی کرد .
ر.ک : یاران امام به روایت اسناد
ساواک، شهید حاج مهدی
عراقی، ص 276 و 277
9 ـ دکتر کاظم سامی کرمانی در
سال 1313 ه.
ش در شهر مشهد
به دنیا آمد.
در دوران تحصیلات
دبیرستانی به مبارزات ملّی شدن
صنعت نفت روی آورد.
در دهه
سی به عنوان عضو «جمعیت
آزادی مردم ایران» فعالیت
چشمگیری در خراسان داشت و در
همین زمان برای اولین بار دستگیر
شد.
دکتر سامی که تحصیلات خود
را در رشته های پزشکی،
روانپزشکی و جامعه شناسی به
پایان رسانده بود همگام با
مبارزات مردم ایران در سال
1342 تحت تعقیب قرار گرفت.
در
سال 1344 به جرم همکاری برای
ترور محمدرضا پهلوی دستگیر شد
و مدتها زیر شکنجه بود.
دکتر
سامی با تشکیل جمعیتی به نام
«جنبش انقلابی مردم مسلمان
ایران» به فعالیتهای سیاسی خود و
همفکرانش شکل داد.
وی پس از
پیروزی انقلاب اولین وزیر
بهداری جمهوری اسلامی در
دولت مهندس بازرگان بود.
دکتر
سامی در سال 1368 در مطب خود
به قتل رسید.
شرح احوال رجال، ج یک، ص
309
10ـ دکتر عباس شیبانی: وی در
سال 1310 ه.
ش در تهران متولد
شد.
با ورود به دانشگاه، فعالیت
سیاسی خود را آغاز نمود، در سال
1355 دستگیر و از دانشگاه اخراج
گردید.
در سال 1336 مجددا
دستگیر شد.
این مبارزات پی در
پی ادامه داشت، وی در سال
1351 بار دیگر بازداشت شد و
پنج سال در زندان بسر برد.
همراه با
حرکت مردم در به ثمر رساندن
انقلاب اسلامی نقش فعالی داشت.
پس از انقلاب به عضویت شورای
انقلاب مجلس خبرگان درآمد،
مدتی وزیر کشاورزی بود و در
چند دوره نماینده مردم تهران در
مجلس شورای اسلامی بوده.
ر.ک : شهید لاجوردی، مرکز
بررسی اسناد تاریخی وزارت
اطلاعات، ص 308
منبع:
کتاب
شهید حجتالاسلام و المسلمین مهدی شاه آبادی به روایت اسناد ساواک صفحه 276