تاریخ سند: 21 آذر 1357
متن سند:
گزارش خبر
موضوع : دکتر سید محمد حسینی بهشتی واعظ
1ـ ناشناسی از مشهد با نامبرده بالا تماس حاصل و ضمن صحبت از اوضاع مشهد
از وضع تهران از بهشتی سئوال کرد بهشتی گفت ما فردا (22 /9 /57) در جلسه
روحانیت قرار است درباره باز شدن مدارس از روز شنبه (25 /9 /57) تصمیم
بگیریم و سپس با نمایندگان معلمین تبادل نظر کنیم نظر شما چیست؟ ناشناس
گفت شما اگر فعلاً با باز شدن هفته ای یکی دو روز موافقت بکنید بهتر است زیرا باز
بودن مدارس در تمام هفته بنفع دولت تمام میشود چون دولت تمام ترسش از
روزهای تاسوعا و عاشورا بود حالا که تمام شده اگر این اعتصابات نیز یکباره بشکند او بهره برداری خواهد کرد بهشتی گفت بدون شک حالات ادامه نهضت باید کاملاً مشهود
باشد ولی آیا اینکار بمعنی لغو سال تحصیل نخواهد بود؟ ناشناس گفت اگر بخواهید بهره برداری بکنید راهش اینست بهشتی گفت ما فردا مسائل مختلف از جمله اعتصاب را بررسی میکنیم و با دوستان قم ـ یزد و اصفهان هم تبادل نظر خواهیم کرد.
2ـ ناشناس گفت دیروز (20 /9 /57) خمینی در پاریس برای عده کثیری سخنرانی کرده و خطاب به نمایندگان دول غربی اظهار داشته است اگر بحمایت خود از شاه ادامه بدهند بعدا
کلیه قراردادهائی را که با ایران بسته اید لغو خواهیم کرد1 ناطق افزود در همانروز
عده ای از بچه ها نیز بعنوان اعتراض در پاریس سرکلاس نرفته اند.
3ـ بهشتی درباره موفقیت راه پیمائی روزهای تاسوعا و عاشورا صحبت و گفت در
روز تاسوعا توانستیم بمردم تهران تشکل بدهیم و حدود 500 نفر روحانی نیز در
راه پیمائی روز تاسوعا شرکت داشتند.
قطعنامه 17 ماده ای در میدانهای مختلف روحانیون قرائت نموده اند آقای دکتر مفتح در میدان 24 اسفند و من در جلوی مسجد امام زمان در خیابان آیزنهاور آنرا قرائت کردم و قدری صحبت نیز نمودم که خیلی حسن اثر داشت ما باید در آینده برنامه راه پیمائی را بیشتر مد نظر قرار بدهیم و از هم اکنون باید تدارک راه پیمائی برای روز اربعین را ببینیم.
بهشتی آنگاه از وضع شهرها و قصبات خراسان از وی سئوال کرد و گفت آیا برنامه
آگاه نمودن روستائیان بمرحله اجرا در آمده چون وضع دهات شمال که از این
حیث بد بوده خوب شده است.
مصاحبش پاسخ مثبت داد.
سپس از وضع قوچان سئوال کرد او گفت باید روی قوچان کار بشود بهشتی نیز تاکیدی کرد که با حمایت دوستان این برنامه را دنبال کنند و اطمینان داد که با پشتکار انموضوع را دنبال کنید.
نظریه یکشنبه : 1ـ جلسه روحانیون که بهشتی بآن اشاره کرده از ساعت 830 روز 22 /9 /57 تشکیل خواهد شد در منزل شیخ محمدرضا مهدوی کنی امام جماعت مسجد جلیلی در
خیابان سرباز کوچه [ناخوانا] سوم برگزار میشود.
2ـ با توجه به گفتار بهشتی از ارتباطی که روحانیون و قشریون مذهبی نقاط مختلف کشور با وی دارند اینطور نتیجه گرفته میشود که بهشتی رل رهبری را بعهده دارد.
ضمنا اغلب این برنامه های ضد ملی و متشنج نمودن شهرها و اعتصابات با نظر آنها انجام میشود بنابراین چنانچه بنا باشد تا رسیدن بمصالحه سیاسی باینها آزادی عمل داده شود فعلاً باید برای خنثی نمودن فعالیت آنان توسط افراد موجه مملکت بهر نحوی که شده نظر بعضی آیات را جلب و در درجه اول بین آیات تفرقه انداخت.
و بموازات آن با حمایت معقول از نیروهای طرفدار رژیم و وطن پرست آنها را تشویق کرد که بعناوین مختلف ابراز وجود نمایند تا خارجیان
خیال نکنند که شاه در ایران هیچ محبوبیتی در بین طبقات مختلف غیر از نظامیان
ندارد.
1
3ـ با تبادل نظر با ژاندارمری برای جلوگیری از نفوذ طرفداران خمینی در روستاها
که هدفشان مسموم کردن افکار کشاورزان میباشد با برنامه درست نظر کدخداها
رؤسای عشایر و افراد ذینفوذ محل مخصوصا ائمه جماعت روستاها را حتی با
پرداخت پول قابل ملاحظه و کمک به روستائیان کم بضاعت بآنها آموزش داده
شود هر روحانی که علیه شاهنشاه و با دولت در دهات صحبت کرد فورا او را
اخراج و خطر بازگشت فئودالیزم و استیلای کمونیزم را بآنها تفهیم نمایند.
و در
شهرها نیز با جلب نظر ائمه جماعت مساجد و سرپرستان تکایا و کمک مادی و
معنوی قابل توجه بآنها ترتیبی اتخاذ گردد که آنها راسا از دعوت روحانیون
طرفدار خمینی خودداری و از وجود روحانیونی که3
توضیحات سند:
1ـ امام در 20 /9 /57 پس از رسیدن خبرهای راه پیمایی روزهای تاسوعا و عاشورا در جمع دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور سخن راندند و در بخشی از آن فرمودند : «من یک پیامی به دولتهای دنیا دارم...
ما اعلام می کنیم از امروز که رفراندم مان به طور تمامیت
انجام گرفت و همه می دانید که شاه قانونی نیست، هر دولتی که پشتیبانی از ایران بکند، ما تمام قراردادهایی که با ایران کرده اند لغو می کنیم و یک قطره نفت به آنها نخواهیم داد ؛ لااقل تا وقتی که دولتشان هست...
این یک پیامی است به خارج و سران دولتها که چشم خودشان را باز کنند و راه صحیح بروند.
» (صحیفه امام، ج 5، صص 211 و 212)
این موضع گیری امام خمینی امروز (21 /9 /57) هم در مصاحبه با نمایندگان رسانه های گروهی تکرار شد.
(همان، ص 225)
2ـ در این جا نیز یکی از مسوولان ساواک راه اندازی تظاهرات دولتی را برای به دست آوردن مشروعیت از بین رفته حکومت شاه در پی راه پیمایی های تاسوعا و عاشورا، تاکید می کند ؛
همچنانکه امروز (21 /9 /57) در شهرهایی چون اصفهان، مشهد، اراک و...
شبیه آن رخ نمود.
3ـ صفحه سوم این سند به دست نیامد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 20 صفحه 48